25 Şubat 2017 Cumartesi

FUJİTA, eser-biyografi

JAPON asıllı ressam (Tsuguharu ve Tsuguci), 1886 yılında Tokyo'da doğdu. 1913 yılında Paris'e yerleşti. Yaptığı natürmort, figür, çıplak insan vücudu ve portrelerdeki detay ve ince üslûpla doğu geleneğini sürdürdü.

Paris'te, üniversite sitesindeki Japon pavyonuyla Müttefik Ülkeler merkezinin süslemelerini yaptı. 1950' den beri üslûbu; parlak renkli, süslemeci ve kıvrak bir gerçekçiliğe yöneldi. Özellikle dini konuları işledi. Kendi planlarına dayanılarak gerçekleştirilen Notr-Dame-de-la Paix şapelinin dekorasyonunu yaptı.

1959 yılında Katolik olup, "Léonard" ismini alan Fujita, 1968' de Zürich'te öldü.

Fujita - Ressamın portresi   (1928)

23 Şubat 2017 Perşembe

EUGENE FROMENTİN, eser-biyografi

FRANSIZ ressam ve yazarı, 1820 yılında La Rochelle'de doğdu. Hukuk tahsili yaptı. Edebiyat hayatına atılmaya karar verdiği sırada, Marilhat'nın doğu manzaralarını işleyen tablolarının etkisinde kalarak 1844' de resim sanatını seçti, Cabat'nın öğrencisi oldu.

1846' da ilk kez Cezayir'e bir yolculuk yaptı; 1848 ve 1852 yıllarında oraya iki defa daha gitti; 1876' da Mısır'a seyahat etti. Gördüklerini, bütün ayrıntılarıyla yansıtan tabloları ve peyzajlarıyla tanındı. Fromentin, edebiyattan tamamen vazgeçmedi. Sahra dünyasının renkli görünümlerini, renkli bir anlatımla tasvir eden kitaplar ("Sahra'da bir yaz","Sahilde bir yıl") yazdı. "Eski Zaman Ustaları" adlı eserinde, Belçika ve Hollanda müzelerinde yaptığı incelemelerdeki sağlam estetik görüşü ve derin resim bilgisiyle güçlü bir sanat tenkitçisi olduğunu ortaya koydu.

20 Şubat 2017 Pazartesi

RETİNİT (retina iltihabı)

Retina (ağtabaka) iltihabı, birincil (direk temas yoluyla) veya genel bir enfeksiyon sırasında mikropların kan yoluyla buraya ulaşmasıyla ikincil olarak görülebilir. Çeşitli bakteri türleri, virüsler, mantarlar ve asalak kurtlar retinite sebep olabilir.

Retinadaki iltihabi süreç, çoğu kez damartabakaya (koroit) da yayılır ve retina dokusunda yıkıma yol açar. Daha sonra, yıkıma uğramış dokunun yerini nedbe dokusu alır. Nedbe dokusu, koroit ve retina arasında yapışıklıklara veya camsı cisimde (göz içindeki jel) büzüşmeye yol açarak, camsı cismin retinadan ayrılmasına sebep olur.

Retina iltihabının temel belirtisi, görmenin azalmasıdır. Yapılan göz muayenesinde teşhis konulur. Retinanın iltihabi olmayan diğer hastalık süreçlerine "retinopati" denilir.

RETİNOPATİ

Retinanın iltihapsız hastalıklarını tanımlamak için "retinopati" terimi kullanılır. Yaşlılıkta, retina dokusunun beslenme bozukluğuna bağlı görülen dejenerasyon; genetik hastalıklara ya da genel metabolizma hastalıklarına (meselâ yağ metabolizması bozuklukları) bağlı gelişen ve kalıtsal özellik gösteren retina dejenerasyonu; damarsal hastalıklara bağlı retina bozuklukları (meselâ, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, retina damarlarında tromboz) birer retinopati olarak tanımlanır.

19 Şubat 2017 Pazar

FRİGYA SANATI

ANADOLU'NUN -batı kısmını kapsayan tarihi bölgede milâttan önce 12 ilâ 7. yy' lar arasında yaşamış krallık Frigyalılar'dır. Ankara'nın güney-batısını, Eskişehir, Kütahya ve Afyonkarahisar'ın tamamını, Denizli ve Uşak'ın bir bölümünü içinde bulunduruyordu.

Bölgede yaşayan halka "Frigler" denilirdi. Frigler, Hitit İmparatorluğu'nu yıkan Deniz Halkları'ndandı. Milattan önce 12. yy' da Anadolu'nun büyük kısmını istilâ ettiler. 10. yy' da, daha sonra bölgenin başşehri olan Gordion'u ve önemli dini merkez olan Midas şehrini (Yazılıkaya) kurdular.

Milâttan önce 7. yy' da Kimmerler'in Frigya krallığını yıkmasından sonra, bölge, Lidyalılar'ın, Persler'in, Büyük İskender'in, Selefkîler'in, Bergama Krallığı'nın ve Roma'nın hâkimiyetinde kaldı.

18 Şubat 2017 Cumartesi

MİKROBUN DİRENCİ

MİKROPLARIN bazı ilâçlara karşı duyarlılıklarını kaybederek dirençli hale gelmeleri neticesinde, bu ilâçların (antibiyotiklerin) tedavi edici etkilerini gösterememesine "direnç gösterme" denilir.

İki türlü direnç tanımlanabilir. Birincisi, genetik kökenli değildir; mikroplar yavaş gerçekleşen çoğalma sürecinde ilâca duyarsızdır. İkincisi, genetik kökenli dirençtir. İlâca duyarlı olan mikroplar ölüp elenirken, duyarsız olanlar ise çoğalıp yaşamaya devam ederler.

Direnç, çoğu zaman yalnızca bir ilâca yönelik değil, aynı etki mekanizmasına sahip tüm ilâçlara karşı gelişir.

17 Şubat 2017 Cuma

OTHON FRİESZ, eser-biyografi

FRANSIZ ressam, 1879 yılında Le Havre'da doğdu. Havre Güzel Sanatlar okulunda (1894-97) Charles Lhullier'in öğrencisi oldu. 1898' de burslu olarak Devlet Güzel Sanatlar Yüksek okuluna girdi. Orada Matisse, Rouault, Marquet ile tanıştı. Birlikte, Cézanne, Gaugin ve izlenimciler üzerine incelemeler yaptılar. Chatou'da biraraya gelen Vlaminck ve Derain gibi, onlar da sonradan "Fovizm" denilen sanat akımının ilkelerini ortaya koydular.

İzlenimci bir dönemden sonra Friesz'in çalışmaları 1905 den 1907' ye kadar saf bir renkçiliğe yöneldi. Sonra nesnelerin kenar çizgilerini kalınlaştırdı ve onları boşluğa süslemeci bir gözle istifledi. 1908' de yaptığı "Sonbahar" çalışmasına, kübizm öncesi bir eser olarak bakılabilir.

Portekiz'e yaptığı bir yolculuktan sonra, 1911' de üslûbu iyice belirlendi. Renklerde ölçülülük, çalışmada azami özen, Rubens veya Fragonard'ı andıran canlı bir desenle, buna ters düşen klâsik bir kompozisyon yapısı.

16 Şubat 2017 Perşembe

NİCOLAS FROMENT, eser-biyografi

FRANSIZ ressam, 1435 yılına doğru Uzes'de doğdu. Bir İtalya yolculuğu sırasında (1461) Mugello'daki Observantin'ler tarikatı için "Lazaros'un dirilişi" adlı tabloyu yaptığı sanılıyor (Uffizi). Avignon'da kral René'nin hizmetinde çalıştı. 1475-76 yıllarında "Yanar çalı" adlı triptiği onun için yaptı (Aix katedrali).

Kral Anjou'lu René ile kraliçe Laval'li Jeanne'ın iki levha halinde portrelerini de onun yaptığı ileri sürülen Nicolas Froment 1484' de Avignon'da öldü. İtalyan tarzı perspektifin ve Flaman üslûbunun öğelerini "gerçekçi" bir bakışla bütünleştirdi.

Nicolas Froment - Lazarus'un dirilişi  (1461)

15 Şubat 2017 Çarşamba

FULYA ÇİÇEĞİ

NERGİS türü, sarı renkte soğançiçeği. Anavatanı Akdeniz bölgesidir, bahçelerde süs ve koku bitkisi olarak yetiştirilir. Yaprakları hasırotu yaprağına benzeyen fulyanın taç kısmı çok gelişmiş olup kokusu keskin ve belirgindir.

Fulya çiçeği yapraklarının yeşil kısımları ayrılır ve yalnız beyaz kısımları kullanılarak "fulya şurubu" yapılır.

14 Şubat 2017 Salı

RİNİT (burun içi iltihabı)

BURUN boşluklarını döşeyen mukozanın iltihabına "rinit" denilir. Akut (had) veya kronik (müzmin) olabilir. Akut rinit, bakteri ve virüslere bağlı olarak gelişebileceği gibi, alerji ve yalancı alerjiler de rinite sebep olabilir. Alerjik rinite, ortamdaki sıcaklık ve nem değişiklikleri, tahriş edici gaz, toz, buharların solunması neden olabilir.

Akut rinitler arasında, soğuk algınlığına bağlı rinitin ayrı bir önemi vardır. Grip hastalığı, kızamık, kızıl, tifo, çocuk felci gibi hastalıklar esnasında da akut rinit belirtileri görülebilir.

Kronik (müzmin) rinit; akut iltihabın, yapısal yatkınlık, metabolik bozukluklar gibi genel etkenlere ya da burun eğriliği, geniz bademciklerinin büyük olması gibi lokal etkenlere bağlı olarak tekrarlaması neticesi gelişir. Ayrıca, uzun müddet tahriş edici gaz, toz ve buharların solunması, uzun müddet burna ilâç çekilmesi de müzmin rinite sebep olabilir.

13 Şubat 2017 Pazartesi

RİTÜEL NEDİR?

ÖZEL durumlarda tekrarlanan ve alışkanlık özelliği kazanmış davranışlara ritüel denilir. Kişi, ritüeller vasıtasıyla, kendini belirli bir topluma ait olduğunu ortaya koyar. Günlük hayatta iletişime dair birçok ritüel vardır. Her birey ritüellerle, ait olduğu ilişki sisteminin içindeki konumuna göre iletişim sağlar.

Bir törende uyulması veya izlenmesi gereken kurallar, bir dine ilişkin uygulamalar, dini cemaatlarce düzenlenen ayinler ve bu ayinler esnasında uyulması gereken kurallar, mason localarının belirli kurallara göre düzenlediği ve mason sırlarının öğretildiği törenler vb. ritüellere örnek olarak verilebilir.

12 Şubat 2017 Pazar

FRESK SANATI VE ÖRNEKLER

FRESK, taze bir duvar sıvası üzerine suyla karıştırılmış boyalarla resim yapma tekniğidir. Duvar, tavan gibi düz, temiz ve kuru olan zemin hazırlanır. Bu zemine malayla kum-kireç karışımı ince bir sıva çekilir.

Yapılacak desen ince bir kartona çizilerek desenin çizgileri üzerine iğneyle delikler açılır. Tülbent içine konulmuş renkli toz, desen kenarlarına açılmış iğne delikleri üzerine vurularak desenin zemin üzerine geçmesi sağlanır.  Zemine aktarılmış desenin istenildiği renklere boyanma işlemi başlar.

İşlemin sıva tazeyken yapılması gerekiyor. Kuruma esnasında, boyarmadde parçacıkları sıvaya karışıyor ve sonuçta, dayanıklı sert bir zemin ortaya çıkıyor.

"Fresk" terimini ilk defa Cennino Cennini, 14 -15. yy' da "Sanat kitabı"nda kullandığı kabul edilir. En parlak fresk örnekleri 1300-1540 yılları arası İtalya'da yapılmıştır. Bu sanatın usta temsilcileri: Cimabue, Giotto, Masaccio, Ghirlandaio, Filippo Lippi, Pinturicchio, Signorelli, A. del Sarto, Michelangelo, A. del Castagno, S. Martini, B. Gozzoli, Raffaello gibi sanatçılardır.

Gotik dönemde, iç mimaride yapılan değişiklikler duvar yüzeylerinin azalmasına sebep olduğu için gözden düşen fresk sanatı, Barok çağda tekrar itibar gördü.

Hint freski - Prenses ve hizmetçisi  (6-7. yy)

11 Şubat 2017 Cumartesi

ROMATİZMA GENİŞ KAPSAMLI

ROMATİZMA terimi, gidişatı ve belirtileri bakımından ortak özellikler gösteren ve çeşitli hastalıkları kapsayan genel bir terimdir. En önemli ortak özellik; eklem veya kirişler, kiriş bursaları gibi eklem çevresi yapılardan kaynaklanan gezici nitelikteki ağrılardır.

Romatizma; akut eklem romatizması, romatoit artrit ve çeşitleri, ankilozan spondilit gibi iltihabi süreçlerle seyreden hastalıkların yanı sıra, genelde farklı artroz (eklem kireçlenmesi) biçimleriyle ortaya çıkan ve kemik-eklem dokusunun bozulmasıyla belirlenen hastalıkları da ihtiva eder.

10 Şubat 2017 Cuma

BENJAMİN FRANKLİN (fizikçi-siyasetçi)

AMERİKALI fizikçi, yazar ve siyaset adamı, 1706 yılında Boston'da doğdu. Sofu bir çevrede yetişti, bir mum imalatçısı olan babasının yanında çıraklık yaptı, sonra matbaacı olan kardeşi James'in yanına girdi. James, yayınladığı liberal gazetede, dini idare ve sofu aristokrasi egemenliğine karşı mücadele ediyordu.

Franklin, boş zamanlarında öğrenimini tamamlamaya çalıştı. Locke'un "İnsanın anlayış gücü üzerine" ve Addison'un "Seyirci" adlı kitaplarından etkilendi. 1723 de New York ve Philadelphia'ya, sonra İngiltere'ye gitti ve Palmer ile Wall gibi matbaacılar yanında teknik bilgisini geliştirdi. 1726 yılı sonunda Amerika'ya döndü. Kendi başına bir matbaa açtı ve bir gazete çıkardı. "Zavallı Richard'ın almanağı" yazısını bu sırada yayınlamaya başladı.

9 Şubat 2017 Perşembe

FRANS II FRANCKEN, eser-biyografi

LİMBURG asıllı Flaman ressam ailesinin en güçlü üyesi, 1581 yılında Anvers'de doğdu. Konuları İncil'den, tarihten, günlük hayattan alınmış çekici ayrıntılarla dolu küçük resimlere yöneldi. Çok etkin olan atölyesi, eserlerini farklı ülkelere yaydı. Kardeşi ve oğlu da ressam olan olan Frans II, 1642' de doğduğu şehirde öldü.

Frans II Francken - Lût ve kızları  (Madrid)

8 Şubat 2017 Çarşamba

JEAN HONORE FRAGONARD, eser-biyografi

AİLESİ İtalyan kökenli olan Fransız ressam ve gravürcü, 1732 yılında Grasse'da doğdu. 18 yaşındayken, iflâslarına sebep olan bir davayı takip etmek maksadıyla, ailesiyle beraber Provence'dan ayrılarak Paris'e gitti. Bir müddet noter kâtipliği yaptıktan sonra, önce Chardin, sonra Boucher'den ders aldı.

1752 yılında büyük Roma ödülünü kazandı. Yetenekli öğrencileri koruma maksadıyla açılan Kraliyet okulunda üç yıl süreyle, Carle van Loo, Lépicié ve Dandré-Bardon'un derslerinden faydalandı. 1756' da Roma'ya gitti ve Hubert Robert ile arkadaşlık kurdu. Sanatsever bir din adamı olan Jean-Claude Richard, iki arkadaşa Villa d'Este'de bir süre kalma imkânı sağladı. Daha sonra onları Napoli ve Sicilya'ya götürdü.

7 Şubat 2017 Salı

ROMBERG TESTİ (içkulak denge testi)

BU test, içkulağın dengeyle ilgili bölümünün, yani "vestibüler" sistemin incelenmesinde kullanılan yöntemlerden biridir. Ayakta, ayaklar bitişik vaziyette, kafa dik durumda, kollar gövdeye yapışık halde duran kişiden gözlerini kapatması istenir.

Vestibüler sistemin tek yanlı bozukluklarında, vücudun o tarafındaki gövde, kol ve bacak kaslarında gerginlik azalması (hipotoni) olacağından hasta aynı tarafa düşer.

Kulak salyangozundaki tek yanlı lezyonda ise, kas gerginliği o tarafta artacağından, hasta lezyonun bulunduğu tarafın tersine düşer.

Hastanın başı bir tarafa döndürüldüğünde, hasta öne veya arkaya düşmeye meyleder.

SABİT FİKİRLİLİK

KİŞİNİN patolojik niteliğini bilmeden kapıldığı düşünceye "sabit fikir" denilir. Bu patolojik nitelik, saplantı ve hezeyandan ayırt edilmelidir. Patolojik nitelikteki düşüncenin sınırında, daha çok araştırmacı, bilim adamı, sanatçı gibi kişilerde bulunan saplantılar yer alır.

Bilinç bulanıklığı durumunda, manide ve melankolide görülen sabit fikirler açıkça patolojiktir. Bu düşüncelerin ihtiva ettiği konular çok çeşitli olabilir. Genellikle manide, büyüklük ve abartma konuları hakimken, melankolide, işe yaramazlık ve yıkılma konuları görülür.

6 Şubat 2017 Pazartesi

JEAN FOUQUET, eser-biyografi

FRANSIZ ressam ve minyatürcü, 1420 yılına doğru Tours'da doğdu. Genç yaşta meşhur oldu, İtalya'ya gitti. 1447' de Papa 4. Eugenius'un portresini yaptı. Ertesi yıl Tours'a dönüşünde Agnes Sorel'in himayesine girdi ve 7. Charles'ın portresini yaptı. 1450' de hâmisinin ölümünden sonra Fransa hazinedarı Etienne Chevalier için çalıştı. Onun için tezhip sanatının harikalarından bir "Dua Kitabı" bezedi (1457' ye doğru), ayrıca portresini yaptı.

Minyatürlerinin çoğu Chantilly'de toplanmıştır ve "Kırk Fouquet" denen diziyi oluşturur. "Soylu beylerle mutsuz hanımların halleri" adlı minyatürleri bu devreden kalmadır (Münih). 7. Charles ölünce, 11. Louis'nin tezhipçisi ve minyatürcüsü oldu ve 1460' a doğru Fransa yargıcı Guillaume Juvénal des Ursins'in portresini yaptı.

5 Şubat 2017 Pazar

LEONARD FOUJİTA, eser-biyografi

JAPON asıllı ressam (Fucita Tsuguharu), 1886 yılında Tokyo'da doğdu. Japon Sarayının resmi ressamıydı. 1913' de Paris'e yerleşti. Fovistlerle ve Paris Okulundan sanatçılarla arkadaşlık kurdu. Uzakdoğu geleneğiyle Batı gerçekçiliği arasında bir sentez oluşturmaya çalıştı.

Eserlerinde, çevre duyarlılığı, incelik ve gizemli bir hava hakimdir. Japon öğrenci yurdunun ve Chaillot sarayı barının duvar süslemelerini yaptı. 1959' da Katolik olduktan sonra dini temalar işleyen Léonard Foujita, 1968' de Zürich'de öldü.

Léonard Foujita - Montparnasse'de bir kafede  (1949)

4 Şubat 2017 Cumartesi

ANDRE FOUGERON, eser-biyografi

FRANSIZ ressam, 1913 yılında Paris'te doğdu. Maden işçisi olarak çalışırken resim kurslarına giderek kendi kendini yetiştirdi. 1937' de "Surindépendant" lar grubunun sergilerine katıldı. Başlangıçta kıvrak arabesklere dayanan birtakım kompozisyon denemeleri yaptıysa da, sonradan sosyalist gerçekçiliği benimsedi.

1946' da Devlet güzel sanatlar ödülünü kazandı. Sosyalizme bağlılığı ağır basan bir sanatçı olarak 1963' de yaptığı "13 Şubat Alayı" gibi büyük kompozisyonları, Sete sitesi için hazırladığı "İnsan ve evren" gibi duvar resimlerinin yanı sıra, "Beauce'da Otomotris" gibi (1965), köy hayatıyla ilgili resimleri de ilgi çekicidir. 1967' de Almanya'da eserlerinin retrospektif sergisi düzenlenen André Fougeron 1998' de Amboise'da öldü.

André Fougeron - Rüzgâr gülü

3 Şubat 2017 Cuma

SADİZMİN ZIDDI MAZOŞİZM

Sadizm, cinsel dürtülerin başkalarına acı çektirerek doyuma ulaştığı cinsi sapıklığa verilen isimdir. Bu terim, Fransız, Marquis de Sade'ın soyadından türetilmiş ve ilk defa Alman psikolog Richard von Krafft-Ebing tarafından kullanılmıştır.

Sadizm kavramı, psikoanaliz teorisi çerçevesinde yalnızca bir cinsi sapıklık olarak değil, aynı zamanda dürtüsel hayatın ana öğelerinden biri olarak da tanımlanır. Böylece örtülü veya simgesel olarak sadist davranışlardan da söz edilebilir.

MAZOŞİZM

Sadizmin zıddı mazoşizmdir. Ama her iki sapıklık aynı derin psikolojik süreçlere bağlanır ve çoğu kez bağlantılı olarak ele alınır.

Mazoşizm, kendine yapılan zulüm ve verilen acı sebebiyle haz ve doyum alma biçimindeki cinsi sapıklığa denilir. Bu terim, Avusturyalı yazar Leopold von Sacher-Masoch'un soyadından türetilmiştir. Çünkü bu cinsi sapıklık yazarın kendisinde de vardı.

Psikiyatrlara göre, gerçek mazoşizm vakaları oldukça nadirdir. Buna karşılık acı ya da hazzın aynı anda veya kısa süre içinde beraber yaşandığı vakalar daha sıktır. Bu tablo, daha uç noktada, karşı cinsten bir kişinin kayıtsız şartsız egemenliği altında olmaktan ve onun tarafından aşağılanmaktan zevk alan insanların davranışını da kapsar.

2 Şubat 2017 Perşembe

DAMİAN FORMENT, eser-biyografi

İSPANYOL heykeltraşı, 1480 yılında Valencia'da doğdu. 1501 - 1538 yılları arasında, Zaragoza'da San Pablo kilisesi, Poblet manastırı (yıkıldı), Huesca, Barbastro ve Santo Domingo de la Calzada katedralleri için yaptığı mihrap arkalıklarında, gotikten uzaklaşan ve çok belirgin bir şekilde İtalyan okulunun etkisini yansıtan bir sanat eğilimi görülür. Damian Forment, 1540 yılında Santo Domingo de la Calzada'da öldü.

Damian Forment - Mihrap arkalığı - (Zaragoza)