30 Ekim 2025 Perşembe

PİERRE CORNEİLLE (yazar)

F
RANSIZ  oyun yazarı, 1606 yılında Rouen'de doğdu. Rouen'da cizvit okulunda öğrenimini yaptı. 1624' de avukatlığa başladıysa da daha çok şiirle ilgilendi. İlk şiirlerini 1625' de yazdı. 

1629-30  yılları sırasında Paris'de  Marais tiyatrosunda  "Mélite" adlı komedisini oynatmayı başardı. Bunu,  "Clitandre"  adlı bir oyunu (1630-31)  ve üç yeni komedisi izledi  :  "Dul Kadın (1631)",  "Nedime (1632-33)",  "Place Royal (1633-35)".

1633' de Richelieu'nün koruyuculuğu altında çalışan yazarlar arasına katıldı, ama kısa süre sonra saraydan ayrıldı. 1635' de "Médée" ile trajedi türünde eserler yazmaya başladı. Ertesi yıl en ilgi çekici komedisi olan  "Komik Aldanış"ı, ardından da  "Cid"  oyununu yazdı (1636-37). Büyük başarı kazandı. 

Üç yıl aradan sonra "kuralına uygun" trajediler yazmaya devam etti. Bunlar :   "Horace (1640)",  "Cinna (1641)",  "Polyeucte (1641-42)",  "Pompeius'un Ölümü (1642-43)",  "Rodogune (1644-45)",  "Bâkir ve Din Kurbanı Teodor",  "Héraclius (1645-46)",  "Nicomède (1651)" dir.

27 Ekim 2025 Pazartesi

THOMAS CORNEİLLE (yazar)

FRANSIZ  tiyatro yazarı, 1625 yılında Rouen'da doğdu. Pierre Corneille'in kardeşi.  43  tiyatro oyunu yazdı. 

Komedileri  :   "Bertrand de Cigarral (1650)",  "Kendi Kendinin Zindancısı (1655)",  "Albikrac Baronu (1668)",  "Kâhin Kadın (1679)".
Trajedileri  :   "Timocrate (1659)",  "Hannibal'in Ölümü (1669)",  "Ariane (1672)",  "Essex Kontu (1678)",  "Circé (trajedi-komedi - 1675)".
En canlı eserleri, İspanyol yazarlarını taklit ederek yazdığı komedilerdir.  "Sanat ve Bilim Terimleri Sözlüğü" adlı bir eseri de olan Thomas Corneille, 1709' da Les Andelys'de vefat etti.

19 Ekim 2025 Pazar

GASPARD CORİOLİS (matematikçi)

F
RANSIZ  matematikçi, 1792 yılında Paris'de doğdu. Köprüler ve Yollar idaresinde başmühendis, Politeknik Okulu İlmî Araştırma bölümü müdürü oldu.

Ayrıca; geometri ve genel mekanik analizi öğretmenliği yaptı. Özellikle kendi adını taşıyan ünlü teoremi ile tanınır. Gaspard Coriolis 1843' de (yaş 51) Paris'de vefat etti.

"Coriolis teoremi" :   Hareketi, "birleşik hareket" olan maddesel bir noktanın ivmesi, 3 ivmenin bileşkesine eşittir.  Coriolis ivme formülü, özellikle yer ile iklim hareketleri arasındaki hesaplamalarda kullanılır. 

8 Ekim 2025 Çarşamba

ARCANGELO CORELLİ (bestekâr)

İ
TALYAN  bestekâr, 1653 yılında Bologna, Fusignano'da doğdu. Ailesi, Fusignano'nun en eski zenginlerindendi. İçlerinde; kilise adamı, devlet adamı, matematikçi, doktor vardı ama, müzikçi yoktu. 

Müzik nazariyesinin temel bilgilerini Faenza'da bir din adamından öğrendiği ve eğitimine Bologna'da devam ettiği bilinir. Keman çalmaya da o sıralarda başlamış olmalıdır. 13 yaşına geldiğinde aldığı müzik eğitimi metotlu yola girdi. 

Öğretmenleri arasında, ilk Bologna okulunun kurucusu Ercole Gaibara'nın yetiştirdiği Bolognalı Giovanni Benvenuti ile Venedikli Leonardo Brugnoli bulunmaktadır.

"Accademia Filarmonica" kendisine kapılarını açtığı sırada 17  yaşına gelmişti. Bologna'da  1666-70  arası bulunduğu bilinir, fakat sonraki 5 yıl izine rastlanmaz. Bu boşluğu doldurmak için, seyahatler ve serüvenler uyduruldu ise de gerçek payı yok gibidir.

1 Ekim 2025 Çarşamba

EL CORDOBES (matador)

İSPANYOL  boğa güreşçisi  ( Manuel Benitez ),  1936 yılında Cordoba, Palma del Rio'da doğdu. Çağdaş boğa güreşçilerinin en ünlülerinden.

Zorlu boğalar karşısında sık sık güç durumda kaldığında, hayvanı hükmü altına alıp hareketlerinde rahatladığı anda halkı büyüler. 1960' a kadar ön planda kaldı. 1963' de en büyük unvan olan  "matador de toros" adını aldı.