29 Aralık 2022 Perşembe
BEKTAŞÎKAVUĞU (bitki)
27 Aralık 2022 Salı
BEKİR (sporcu)
25 Aralık 2022 Pazar
MAURİCE BÉJART (dansçı)
KOREOGRAF ve dansçı (Maurice Jean Berger), 1928 yılında Marsilya'da doğdu. Filozof Gaston Berger'nin oğlu. 1954' de J. Laurent ile beraber "Ballets de l'Étoile"ı kurdu. Bu topluluk 1957' de "M. Béjart Bale Tiyatrosu" adını aldı.
23 Aralık 2022 Cuma
GEORG VON BEKESY (fizikçi)
MACAR asıllı fizikçi, 1899 yılında Budapeşte'de doğdu. Bern ve Budapeşte'de mühendislik öğrenimi aldıktan sonra, telefon tekniğinde uzmanlaştı. 1947' ye kadar Budapeşte'de mühendis ve araştırmacı olarak çalıştı. Aynı yıl Amerika'ya gitti.
21 Aralık 2022 Çarşamba
ARMANDE BÉJART (oyuncu)
KADIN tiyatro oyuncusu, 1642 (?) yılında doğdu, (doğum yeri ?). Molière topluluğuna bağlı oyuncu ailesinin (Joseph, Louis, Madeleine, Armande) bir ferdi ve Molière'in karısıydı. Güney Fransa'da yetiştirildi. 1662' de Molière ile evlendi.
19 Aralık 2022 Pazartesi
NİHAD BEKDİK (sporcu)
17 Aralık 2022 Cumartesi
BRENDAN BEHAN (yazar)
İRLANDALI yazar, 1923 yılında Dublin'de doğdu. "Partizan Bir Ulus (1958)" adlı eserinde anlattığı bir cezaevinde 3 sene geçirdikten sonra çeşitli mesleklere girdi ve kendi başından geçenlerle ilgili hikâyeler yazmaya başladı. Bu eserler ancak, 1964' de Dublin'de vefatından sonra yayınlanabildi :
15 Aralık 2022 Perşembe
MARTİN BEHAİM (kozmograf)
ALMAN kozmograf ve gemici, 1459 yılında Nürnberg'de doğdu. Önce Flandre'a sonra Portekiz'e gitti.
1484' de Kristof Kolomb'un teklifleri reddedildiği sırada, Cam'ın Afrika seferine çıkan "Diogo coğrafyacısı" olarak atandı.
1491' de Nürnberg'e döndü. 1492' de, yeni bulunan yerleri de gösteren, bir "dünya haritasını" tamamladı.
Bu, küre biçimli harita, "Yeni Dünya"nın keşfinden biraz önceki coğrafî bilgilerin tamamını özet olarak gösterir. Martin Behaim, 1507' de Lizbon'da öldü.
13 Aralık 2022 Salı
HARRİET BEECHER-STOWE (yazar)
KADIN roman yazarı, 1811 yılında Connecticut, Litchfield'da (Amerika) doğdu. Vâiz Lyman Beecher'in kızı. 1836' da ateşli kölelik aleyhtarı rahip Calvin Stowe ile evlendi.
11 Aralık 2022 Pazar
WİLLİAM BEEBE (tabiat bilgini)
9 Aralık 2022 Cuma
JOSEPH BÉDİER (yazar)
FRANSIZ roman, dil ve edebiyatları uzmanı, profesör, 1864 yılında Paris'de doğdu. Başlıca eseri : "Destan Biçimli Efsaneler (1908-13)". Bu eser, kahramanlık destanları üzerine o güne kadar kabul edilen bütün teorileri alt üst etti.
7 Aralık 2022 Çarşamba
HENRY BECQUE (yazar)
TİYATRO yazarı, 1837 yılında Paris'de doğdu. "Sardanapale (1867)" adlı bir opera librettosu ile tiyatro yazarlığına başladı. Bir ara gazetecilik yaptı, sonra yeniden tiyatroya döndü.
5 Aralık 2022 Pazartesi
SAMUEL BECKETT (yazar)
İRLANDALI yazar, 1906 yılında Dublin'de doğdu. 1938' de Paris'e yerleşti. "Murphy (1938)" ve "Mutlu Günler (1951)" gibi İngilizce romanları hariç, 1947' den sonra eserlerini genellikle Fransızca yazmaya başladı : "Molloy (1951)", "Malone Ölüyor (1951)", "Adsız (1953)" ve "Bu, Nasıldır (1961)".
Tiyatro eserleri : "Godot'yu Beklerken (1953)", "Oyunun Sonu (1957)", "Son Çete (1960)", "Komedi (1963)", "Gel ve Git (1966)". Bütün bu oyunlarında; hayatın boşluğu, mânâsızlığı ve umutsuzluk temalarını işler.
3 Aralık 2022 Cumartesi
CESARE BONESANA BECCARİA (yazar)
İTALYAN yazar ve iktisatçı, 1738 yılında Milano'da doğdu. Parma'da sağlam bir öğrenim gördükten sonra, Fransız iktisatçı ve ansiklopedicilerin düşünceleriyle ilgilendi. "Suçlar ve Cezalar (1764 - Livorno)" adlı bir inceleme yazdı.
Ceza hukukunu yenileyen bu kitap; gizli yargılama usulüne, işkenceye, cezanın kişiye göre eşitsizliğine ve vahşice ölüm işkencesine karşı, halkın ve zamanın filozoflarının itirazlarını dile getirdi. Bazı çevrelerce şiddetle eleştirildiyse de başka çevrelerde büyük bir heyecan uyandırdı.
Rahip Morellet tarafından Fransızcaya çevrilen, Voltaire ve Diderot tarafından yorumlanan bu eser kısa zamanda Avrupa'da tanındı, diğer dillere de çevrildi. Kendisi Paris'e davet edildi. Takdirle karşılandıysa da o, yine hükûmetinin kendisi için siyasî iktisat kürsüsü kurduğu Milano'ya döndü.
Sermayenin fonksiyonlarını ve iş bölümünü çözümleyen ilk iktisatçılardan olan Cesare Bonesana Beccaria, 1794' de doğduğu şehirde öldü. Başlıca eserleri : "Milano Devletinde Paranın Düzensizliği" ve "İktisat İlmi Üzerine İnceleme".
1 Aralık 2022 Perşembe
SİMONE DE BEAUVOİR (yazar)
KADIN yazar, 1908 yılında Paris'de doğdu. 1929' da "felsefe öğretmenliği" öğrenimini bitirdikten sonra öğretmenlik yaptı (1931-43). Sonra edebiyat hayatına atıldı.
29 Kasım 2022 Salı
GEORGE W. BEADLE (biyolog)
AMERİKALI biyoloji bilgini, 1903 yılında Nebraska, Wahoo'da doğdu. Kaliforniya Teknoloji enstitüsünde biyoloji kürsüsüne profesör oldu (1946-61).
27 Kasım 2022 Pazar
BAYRAKTAR, ALEMDAR, SANCAKTAR
OSMANLI'DA bayrak taşıma vazifesiyle mükellef olana "bayraktar" denilirdi. Yeniçeri ocağını meydana getiren her ortanın bir bayraktarı vardı. Diğer "kapıkulu" ocaklarını teşkil eden her ortanın da yine bir bayraktarı bulunurdu.
25 Kasım 2022 Cuma
PİERRE BAYLE (yazar)
YAZAR, 1647 yılında Le Carla'da (Fransa) doğdu. Öğrenimini Cenevre'de yaptı. Özel ders verdi. 1681' e kadar Sedan'da tarih ve felsefe profesörü oldu. Orada "1680' de Geçen Kuyruklu Yıldız Üstüne Mektup" adlı kitabı yazdı.
23 Kasım 2022 Çarşamba
HARRY BAUR (tiyatrocu)
21 Kasım 2022 Pazartesi
ANTOİNE BAUMÉ (eczacı)
19 Kasım 2022 Cumartesi
ÉMİLE BAUDOT (mühendis)
MÜHENDİS, 1845 yılında Haute-Marne, Magneux'de (Fransa) doğdu. İsmini taşıyan hızlı, basıcı ve çoğaltıcı telgraf ile Witehouse, Gauss ve Weber'in sistemlerini örnek alarak, 5 temel işaretli bir alfabe (kod) icat etti.
17 Kasım 2022 Perşembe
GASTON BATY (tiyatrocu)
TİYATRO yöneticisi ve sahneye koyucu, 1885 yılında Loire, Pélussin'de doğdu. 1930' dan sonra Montparnasse tiyatrosunda sahneye koyduğu piyesler büyük başarı kazandı :
S. Gantillon'dan "Maya", B. Brecht'den "Üç Kuruşluk Opera", "L. Favre'dan "Prosper", A. de Musset'den "Marianne'ın Kaprisleri", "Lorenzaccio", Shakespeare'den "Hırçın Kız", "Macbeth", Dostoyevski'den "Suç ve Ceza", G. Flaubert'den "Madame Bovary".
15 Kasım 2022 Salı
HENRY BATAİLLE (yazar)
FRANSIZ tiyatro yazarı, 1872 yılında Nîmes'de doğdu. Önce ressam olmaya hazırlandı, 1894' den sonra tiyatro yazarlığına başladı.
13 Kasım 2022 Pazar
GEORGES BATAİLLE (yazar)
FRANSIZ yazar, 1897 yılında Billom'da doğdu. Hegel, Nietzsche ve Heidegger'in etkisinde kaldı. "Dadacılık" ve "gerçeküstücülük" akımına yöneldiyse de çok geçmeden bu akımlara cephe aldı.
11 Kasım 2022 Cuma
COUNT BASİE (müzisyen)
9 Kasım 2022 Çarşamba
HENRİ BARUK (hekim)
FRANSIZ ruh doktoru ve hekim, 1897 yılında Morbihan, Saint-Avé'de doğdu. Babası, Lesvellec akıl hastanesinde "başhekim" idi. 1926' dan beri Paris Tıp fakültesinde "psikiyatri" okuttu.
7 Kasım 2022 Pazartesi
ROLAND BARTHES (yazar)
FRANSIZ yazar, 1915 yılında Cherbourg'da doğdu. "Yeni tenkit" akımının başta gelen temsilcilerinden. Edebî yaratma olayını incelemede çağdaş dilbilim esaslarından esinlenir ("Yazının Sıfır Derecesi - 1953").
5 Kasım 2022 Cumartesi
JEAN BART (denizci)
3 Kasım 2022 Perşembe
sir JAMES MATTHEW BARRİE (yazar)
İSKOÇ roman ve tiyatro yazarı, 1860 yılında Forfarshire'da doğdu. Londra'da gazetecilik yaptı. "Ölmek Daha İyi (1887)" adlı ilk eseri, Londra hayatını anlatan bir taşlamadır.
"Eski Işık İdilleri (1888)" ve "Thrums'da Bir Pencere (1889)" adlı eserleriyle büyük bir başarı kazandı. Bu eserler, ince bir mizah duygusu ve içli bir gerçekçilikle İskoç köylülerinin hayat ve törelerini dile getirmektedir.
31 Ekim 2022 Pazartesi
MAURİCE BARRÈS (yazar)
FRANSIZ yazar, 1862 yılında Vosges, Charmes'da doğdu. 1883' de Paris'e gitti. 1888-91 yıllarında "Benlik Kültü" başlığı altında topladığı, benlik ve bireyciliği dile getiren üçlüsünü yayınladı : "Barbarların Bakışları Altında", "Özgür Bir Adam", "Bérénice'in Bahçesi".
29 Ekim 2022 Cumartesi
BERTRAND FRANÇOİS BARRÊME (matematikçi)
FRANSIZ matematikçi, 1640 yılında Lyon'da doğdu. Paris'de matematik okuttu. Basit bir aritmetik el kitabı olan "Çözümlü Problemler"in yayınlanması (1682) ile tanındı.
27 Ekim 2022 Perşembe
HENRY BARRAUD (bestekâr)
25 Ekim 2022 Salı
MİCHEL BARON (tiyatrocu)
FRANSIZ tiyatrocu ve oyun yazarı (Michel Boyron), 1653 yılında Paris'de doğdu. 12 yaşında öksüz kaldı. "Veliahtın Küçük Komedyenleri" topluluğuna, sonra da Molière'in tiyatrosuna girdi (1670) ve burada parladı. "Psyché" oyununda "Cupidon", "Tite et Bérénice" oyununda "Domitien" rolünü oynadı.
23 Ekim 2022 Pazar
PİO BAROJA (yazar)
21 Ekim 2022 Cuma
MAURİCE BARİNG (yazar)
19 Ekim 2022 Çarşamba
HENRİ BARBUSSE (yazar)
FRANSIZ roman yazarı, 1873 yılında Asnières'de doğdu. Şâir Catulle Mendès'in damadı. Önce gazetecilik yaptı, şiirler ve gerçekçi romanlar : "Cehennem (1908)" yazdı.
17 Ekim 2022 Pazartesi
EUGEN BARBU (yazar)
ROMANYALI yazar, 1924 yılında Bükreş'de doğdu. Bükreş üniversitesi edebiyat fakültesini bitirdi. "Luceafarul" dergisi başyazarıydı. Hikâyeler; "Üç Eyerli Altın Bisiklet (1956)" ve romanlar; "Onbir (1956)" yazdı.
15 Ekim 2022 Cumartesi
JULES BARBEY D'AUREVİLLY (yazar)
FRANSIZ yazar, 1808 yılında Saint-Sauveur-le-Vicomte'da doğdu. Eski rejim geleneklerine bağlı bir ailede yetişti. Orta öğrenimini Paris, Stanislas kolejinde, hukuk tahsilini Caen'de yaptı.
13 Ekim 2022 Perşembe
SAMUEL BARBER (bestekâr)
AMERİKALI bestekâr, 1910 yılında Pennsylvania, West Chester'da doğdu. Öğrenimini Curtis İnstitute'ta yaptı. 1931' den başlayarak, Amerikan müziğinde gittikçe önem kazanan bir yeri oldu.
11 Ekim 2022 Salı
THÉODORE DE BANVİLLE (şâir)
9 Ekim 2022 Pazar
MATTEO BANDELLO (hikâyeci)
İTALYAN hikâyeci, 1485 yılına doğru Tortona, Castelnuovo Scrivia'da doğdu. Keşiş, diplomat, asker ve saray adamı oldu. 50 yaşında, prenses Lucrezia di Gonzaga'nın eğitmenliğini yaptı. Onu platonik bir aşkla sevdi.
7 Ekim 2022 Cuma
JEAN-LOUİS GUEZ DE BALZAC (yazar)
5 Ekim 2022 Çarşamba
JACQUES BALMAT (rehber)
FRANSIZ rehber, 1762 yılında Chamonix'de doğdu. Dr. Paccard ile beraber 7 Ağustos 1786' da ilk defa, Avrupa'nın en yüksek tepesi olan Mont Blanc'a çıkmayı başardı.
3 Ekim 2022 Pazartesi
MİCHAEL BALİNT (hekim)
1 Ekim 2022 Cumartesi
JAMES MARK BALDWİN (psikolog)
AMERİKALI psikolog ve sosyolog, 1861 yılında Columbia'da (Güney Carolina) doğdu. 1913' den sonra birçok Avrupa kurumlarında ders verdi. "American Psychological Association"un kurucusudur.
29 Eylül 2022 Perşembe
LEV SAMOYLOVİÇ ROSENBERG (ressam)
RUS ressam ve dekoratör (Léon Bakst), 1866 yılında Petersburg'da doğdu. Önce Moskova, sonra Paris Güzel Sanatlar okulunda okudu (1893).
27 Eylül 2022 Salı
MİLİ ALEKSEYEVİÇ BALAKİREV (bestekâr)
RUS bestekâr, 1837 yılında Nijni-Novgorod'da doğdu. Kendi kendini yetiştirdi. Rus müziğinin en güçlü kişilerindendir. "Beşler Grubu"nu kurdu.
Rus müziği, Balakirev'in etkisiyle, halk müziği, Glinka ve romantik dönem bestecilerine karşı duyulan hayranlık üzerine kuruldu.
25 Eylül 2022 Pazar
sir SAMUEL WHİTE BAKER (gezgin)
İNGİLİZ gezgin, 1821 yılında Londra'da doğdu. 1864' de, Yukarı Nil bölgelerine yaptığı geziler sırasında nehrin, Victoria gölünden çıktıktan sonra içinden geçtiği Albert gölünü keşfetti.
Daha sonra, 1873' e kadar, Hıdiv İsmail Paşa (Osmanlı Mısır valisi) tarafından Mısır Sudan'ında, esir zenci ticaretini önlemekle vazifelendirildi.
Sir Samuel White Baker, 1893' de Devonshire, Sanford Orleigh'de öldü.
23 Eylül 2022 Cuma
ALEXANDER BAİN (filozof)
İSKOÇYALI filozof, 1818 yılında Aberdeen'de doğdu. Aberdeen kolejinde burslu olarak okudu. 1860' dan 1880' e kadar, Aberdeen üniversitesinde mantık ve İngiliz edebiyatı okuttu. 1876' da "Mind" dergisini kurdu. İngiliz pozitivist okuluna bağlıdır.