YUMURTALIKTA, yumurta folikülünün olgunlaşıp içindeki yumurtanın serbest hale gelmesinden sonra folikülün dönüştüğü yapıya "corpus luteum (sarı cisim)" denir. Yumurta folikülü, yumurtlamadan sonra (âdet çevriminin 14. gününde) sarı cisme dönüşür. Yumurtanın çıkmasından sonra onu çevreleyen granüloza hücreleri lipitle dolar ve böylece bütün bu yapı sarımsı bir renk alır.
Sarı cismin hücreleri "progesteron" adlı hormon üretir. Bu hormon dölyatağı mukozasını etkileyerek, hücre çoğalması evresinden salgılama evresine geçilmesini sağlar ve dölyatağını, döllenmiş yumurtanın yerleşmesine müsait hale getirir.
Döllenme gerçekleşmişse, sarı cismin hacmi artar ve işlevi, hamileliğin ikinci ayının sonuna kadar devam eder; bundan sonra plasenta (etene), iç salgı faaliyetiyle tek başına gerekli progesteron hormonunu sağlar.
Yumurta döllenmezse, sarı cisim, iç salgı faaliyetini 8 -10 gün kadar sürdürdükten sonra küçülür ve "beyazımsı cisim (corpus albicans)" denilen küçük bir bağdoku kitlesine dönüşür. Sarı cismin faaliyetinin bitmesiyle birlikte âdet kanamaları tekrar başlar.
