Doğuya, Yucatan'a doğru yola çıktığına (987 veya 999) inanılan bu kutsal kişinin Yeni Maya imparatorluğunun kurucusu kahraman Kukultan olduğu kabul edilir.
2. Tula hanedanının (11 - 12. yüzyıl), daha kan dökücü "Tezkatlipoka'ya tapanlar" denilen başka bir Nahua kabilesinden geldiği ve Kuetzalkoatl'a sadık olanları kovduğu sanılır. Tula alınıp yağma edildi (1168) ve Toltek ülkesi barbar Şişimekler tarafından işgâl edildi.
Toltek medeniyeti, Teotihuacan medeniyetini devam ettirdi; bu kültüre, takvimi ve tarihleri yazmada kullanılan işaretler ilâve edildi.
Toltek şehirleri ve özellikle de Tula; piramit, tapınak, pelota oyunu alanı gibi büyük anıtlarla süslüdür. Heykeller büyük ebatlıdır. Seramik daha az önemlidir.
 |
| Toltek sanatı - Tula'da karyatit |
 |
| Toltek sanatı - Sedef kurt maskeli savaşçı (10. yy) |
 |
| Toltek sanatı - Taştan kuş (Xochicalco) |
