29 Aralık 2024 Pazar

ORNETTE COLEMAN (müzisyen)

AMERİKALI  zenci saksafoncu, 1930 yılında Texas, Fort Worth'da doğdu.  Caz okulunda okuduğu sırada  John Lewis'in ilgisini çekerek tanındı.

Birçok başarısızlıktan sonra, 1965 ve 1966' da bir "üçlü"nün başına geçti. Kontrbasçı David İzenzon ve baterist Charles Moffett eşliğinde; alto saksafon, trompet ve keman ile irticalen müzik yaptı.

Değeri üzerinde uzun tartışmalar yapıldı. "Free Jazz"ın öncülerinden biri sayılan Ornette Coleman, 2015' de Manhattan'da vefat etti.

25 Aralık 2024 Çarşamba

CLAUDETTE COLBERT (film oyuncusu)

FRANSIZ  asıllı kadın sinema ve tiyatro oyuncusu, 1905 yılında Paris'de doğdu. Küçük yaşta Amerika'ya göç etti. Bütün meslek hayatını orada geçirdi.

1923' de sahneye çıktı,  1927' de Frank Capra'nın ilk filmlerinden biri olan  "Mike'ın Aşkı İçin" ile sinemada göründü. Birçok film çevirdi.

Başlıca filmleri :  "Gülümseyen Teğmen (1931,  E. Lubitsch)",  "Haç İşareti (1934,  C. B. de Mille)",  "Kleopatra  (1934,  C. B. de Mille)",  "Bir Gecede Oldu  (1934,  F. Capra)", bu filmle Oscar ödülü aldı.  "Mohawkların Arazisinde  (1939,  J. Ford)",  "Yumurta ve Ben  (1947,  C. Erskine)",  "Versailles'ı Bana Anlatmış Olsalardı  (1954,  S. Guitry)". 

Claudette Colbert, 1996' da Barbados'da vefat etti.

21 Aralık 2024 Cumartesi

JEAN COCTEAU (yazar)

F
RANSIZ  yazar, 1889 yılında Maisons-Laffitte'de doğdu. Edebiyat hayatına, klâsik tarzda şiir kitapları yayınlayarak başladı. Bunlar :  "Alâeddin'in Lambası (1909)",  "Havaî Prens (1910)",  "Sofokles'in Dansı (1912)".

Sonra, zamanın bütün öncü akımlarına katıldı. Erik Satie veya Darius Milhaud gibi müzikçiler ve Picasso gibi ressamlarla çalıştı; yer yer fütürist, kübist, dadaist yolda şiirler yazdı.  "Ümit Burnu (1919)",  "Şiirler (1920)",  "Plain-Chant (1923)" ile daha klâsik bir biçime yöneldi. 

Bu arada "Potomak (1919)" ile romancılığa başladı. Romanda da diğer bütün eserlerinde olduğu gibi, şiire bağlı kalmak istiyordu.  "Büyük Sapma (1923)",  "Hileci Thomas (1923)",  "Korkunç Çocuklar (1929)",  "Potomak'ın Sonu (1940)"  adlı eserlerin başlıca özelliği; aykırı görünüşte güzel buluşlar ve güçlü bir anlatımdır.

Aynı görüşle tiyatroya yöneldi :  "Eyfel Kulesinde Evlenenler (1924)",  "İnsan Sesi (1930)",  "Cehennem Makinesi (1934)",  "Korkunç Ana-babalar (1938)",  "Kutsal Canavarlar (1940)",  "Yazı Makinesi (1941)",  "Bacchus (1952)".

17 Aralık 2024 Salı

HENRİ GEORGES CLOUZOT (film yapımcısı)

FRANSIZ  film yapımcısı, 1907 yılında Niort' da doğdu. Gazetecilik yaparken 1931' de senaryocu ve film uygulayıcı olarak sinemaya başladı. Sonra Berlin'de E.A. Dupont ve Anatole Litvak'ın asistanı oldu. 

1942' de  "Katil 21 Numarada Oturuyor"  adlı filmi yönetti. 1943' de işgâl altındaki Fransa'da çevrilen filmlerin en iyilerinden olan "Karga"dan sonra şu filmleri çevirdi :

"Katil Kim (1946)",  "Manon (1949)",  "Miquette ve Annesi (1950)",  "Dehşet Yolcuları (1953)",  "Şeytan Ruhlu İnsanlar (1954)".  1956' da, sanat eserlerinin yapılışındaki sırları bulma maksadıyla  "Picasso'nun Esrarı" filmini çevirdi.

11 Aralık 2024 Çarşamba

MUZİO CLEMENTİ (bestekâr)

İTALYAN  bestekâr, 1752 yılında Roma'da doğdu.  9 yaşında org çalmaya başladı. 12 yaşında, Venedik geleneğinde iki korolu bir "missa" besteledi. Antonio Boroni ve Gaetano Carpani'nin öğrencisi oldu.

1766' da İngiltere'ye götürüldü. Burada hayret uyandıran müzik yeteneğine genel bilgi kattı. J. S. Bach'ın, oğullarının, Händel ve Scarlatti'nin eserlerini eksiksiz öğrendi.

Paris okulunun klavsen ustalarıyla ilişki kurdu. Büyük bir piyano ustası, İtalyan operasının orkestra yöneticisi olarak, milletlerarası üne erişti. Bu arada Viyana'da Mozart ile bir müzik yarışmasına girdi, fakat imparatorca pek beğenilmedi. 

Sonuçsuz bir aşk yüzünden, 2 yıl Lyon'da kaldı. 1784'de Londra'ya döndü. Ertesi yıl ilk 5 senfonisi yayınlandı. Piyano çalmaktan vazgeçerek kendini orkestra yöneticiliğine, besteye ve yayın işlerine verdi. Diğer yandan, birçok teknik yenilik getirdiği piyano yapımıyla uğraşmaya başladı.

6 Aralık 2024 Cuma

PİERRE CLERGET (mühendis)

F
RANSIZ  mühendis, (d. 1875 - ö. 1943).  Uçaklar için ilk hafif özel motor yapımcılarından. İlk icadı 1895 tarihine rastlar. 

En tanınmış olan motoru, 1912' dekj rotatif silindirli hafif motordur. Ayrıca ilk ağır yağlı motoru da yaptı.

1 Aralık 2024 Pazar

WİLBUR CLAYTON (müzisyen)

A
MERİKALI  zenci trompetçi (Buck Clayton), 1911 yılında Kansas, Parsons'da doğdu. Mesleğine dans orkestralarında başladı. 

1934-36  arası Teddy Weatherford ile beraber Şanghay'da çalıştı. Sonra Amerika'ya döndü. Count Basie orkestrasına girdi ve 1943 yılına kadar bu orkestrada kaldı. 

1943-46 arası 3 yıl askerlik yaptı. Jazz at the Philharmonic ile birçok turneye katıldı. 1949-53  arası Avrupa'da (özellikle Fransa) başarı kazandı. Joe Bushkin kuartetinde çaldı (1951-53). 

New York'ta küçük bir kuruluşun başına geçti. 1959, 1961 ve 1965' de kendi topluluğuyla tekrar Avrupa'ya gitti. "Middle Jazz"ın en büyük solocularından olan Wilbur Clayton, 1991' de New York'da vefat etti.