Vanilya; etli, yeşil, silindir saplı sarılgan bir bitkidir. Yaprakların tam karşılarından çıkan tutucu uzantılarla destek alarak tutunur. Salkım halindeki çiçekleri, sapta bürgülerin dibinden çıkar. Kapsül şeklindeki meyvesinin belirli belirsiz üç yüzü vardır. 15-25 cm uzunlukta ve serçe parmak kalınlığındadır.
Vanilyanın ana yurdu Meksika'dır. Normal gelişimi için sıcak ve nemli iklim ister. Çiçekleri çabuk dökülür ve salep kokusunu andırır. Vanilyaya özel kokusunu veren madde "vanilin"dir. Bunun yanısıra "piperonal" denilen bir madde daha vardır.
İspanyollar, vanilyayı Meksika'da çikolataya katılan bir bahar olarak gördüler ve Avrupa'ya getirdiler. Vanilya; tatlı, pasta, çikolata yapımında kullanılır ve beyaz alkolle konyak ve rom yapımında kullanılan maddeler arasına katılır. Vanilya likörü ise; vanilya badıçlarının alkolde bekletilmesiyle elde edilir.
