CANLININ YAPITAŞI KARBON

Kıymetli elmas minerali
karbonun özel bir kristal biçimdir

YAŞAM kimyası, karbon atomuyla özdeştir. Yaşayan bütün organizmalar temelinde karbonun yer aldığı yapılardır. Oksijen canlılar için temel öğe sayılsa da, yeryüzündeki yaşam kimyasının esas parçasını oluşturan karbon olmasaydı, oksijen yalnız kalırdı. Ayrıca karbon atomu, dört adet hidrojen atomuyla sağlam ve stabil bağ kurmaktadır.

En önemli karbon bileşiklerinden biri olan karbondioksit, havanın ancak onbinde üçünü (0,0003) oluşturmasına rağmen bitkilerin "fotosentez" sürecinde temel rol oynar. Canlıların hepsi karbon atomu ihtiva eden aynı büyük molekül ailelerinden oluşmuştur. Bunlar "lipitler", "proteinler", "karbonhidratlar" ve "nükleik asitler"dir. Canlılar dünyasındaki çeşitlilik bu moleküllerin bileşim ve miktarının bir canlıdan diğerine farklılık göstermesiyle izah edilir.

İfade edilen kimyasal yapılar sürekli gelişme ve yenilenme içindedir. Canlı hücreler en az enerji harcayacak şekilde ayarlanmış, kendi kendini otomatik kontrolle denetleyen ve kontrollü olarak çoğalan mekanizmalardır.