Brahman tapınağı - 9. yy |
Brahmanizm'in temelinde "Yüce Bilgi"yi meydana getiren dört Veda kitabı ile Brahmanların ayinsel yorumları ve Upanişadlar üzerine çeşitli düşünceler yer alır. Brahman denilen ruhban kastının etkisi altında olan Brahmanizm, bir tür din olarak ortaya çıkmaktadır. Brahmanizm, kastlar sistemine biçtiği rol ve ona zemin oluşturan "ruh göçü" öğretisiyle belli bir inanç sistemidir.
Canlıların gerçek ruhu, Brahmandan ayırt edilemeyen evrensel ruhla özdeştir. Bununla beraber bu ruh, dünyadaki hayâli biçimlerin esiridir ve bu yüzden de, geçmişteki faaliyetlerine bağlı olarak, birbirini takip eden insanî, hayvanî, ilâhi veya cehennemî pek çok yaşama sürüklenmiştir.
Ruh tamamen arındığında ve Brahman ile özdeş hâle geldiğinde, tekrar dünyaya gelme mecburiyetinden kurtulmuş olacaktır. Özgürlüğe doğru ilerlemek için kendi kastının kurallarına uymak gerekir. Hayatları boyunca dört aşamadan geçen Brahmanlar için bu kurallar çok önemlidir. Bunlar "öğrencilik", "aile reisliği", "kısmen içe kapanma" ve "her şeyden uzaklaşma" aşamalarıdır.
Ruhi olgunlaşma, "meditasyon" ve "yoga" adı altında toplanan, çeşitli kendini sınama-kontrol etme yöntemleriyle sağlanmaya çalışılır.