DÖLYATAĞI borularının birinde veya her ikisinde görülen akut ya da kronik iltihaba "salpenjit" denilir. Bu enfeksiyona en sık sebep olan mikroplar; stafilokok, streptokok, gonokok ve verem (tüberküloz) basilidir.
İltihabın yalnızca boruları etkilemesi çok nadir olur. Genelde yumurtalığı da kapsayan bir hastalık tablosu ortaya çıkar. Bu duruma "adneksit" adı verilir.
Stafilokok, streptokok gibi cerahat yapan mikroplar tarafından yapılan salpenjit daha ziyade loğusalık (loğusalık humması) veya düşük yapma sonrasında gelişir. Belsoğukluğu mikrobu olan gonokoklara bağlı enfeksiyon, genelde vücudun daha aşağısına yerleşmiş enfeksiyonun buraya yayılmasıyla ikincil olarak gelişir ve sık görülür.
Fallop borusu veremi ise; birincil olarak akciğerlere veya üriner sisteme yerleşen enfeksiyonun kan dolaşımı yoluyla bu bölgeye yayılmasıyla gelişir ve sanıldığından daha sık olur.
Salpenjit, kısırlığın başlıca sebebidir. Çünkü fallop borularında döllenmeyi veya yumurtanın yumurtalıktan dölyatağına geçmesini engelleyen kalıcı hasarlara sebep olur.
Salpenjitin karın zarı iltihabı olan "peritonit"e benzeyen belirtilerle kendini gösteren akut bir şekli ve fallop borularının komşu yapılara yapışmasına bağlı, ağrıyla seyreden kronik bir şekli de vardır.
SALPENJEKTOMİ
Fallop boruları denilen bir veya her iki dölyatağı borusunun çıkarılma ameliyatına "salpenjektomi" denilir. Bu ameliyat, dölyatağı borusuna yerleşen dış gebeliklerde, kronik salpenjitte, boruların içinin sıvıyla dolup kistleşmesinde ve sadece boruları etkileyen hastalıklarda uygulanır.