ÖNLENMESİ imkânsız, kısa uyku nöbetlerinin peş peşe gelmesiyle ortaya çıkan hastalık durumuna "narkolepsi" denir. Beyinde bulunan uyku ve uyanıklığı ayarlayan merkezin çalışmasındaki bir bozukluğa bağlı olarak gelişir.
Bu kısa uyku nöbetleri, hastayı herhangi bir anda veya durumda yakalayabilir. Meselâ, ayakta veya sohbet ederken uyku nöbeti gelebilir. Uyanmak için, çoğunlukla, hafif bir ikaz kâfi gelir. Genellikle narkolepsi, bilinç yitimi olmadan kas gerginliğinde ani kayıpla gelişen "katapleksi" ile ilişkilidir.
Nöbetler, kişinin toplumsal ilişkilerine ve çalışmasına önemli ölçüde zarar verecek kadar sık olabilir. Narkolepsi, genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkar ve yıllar geçtikçe azalmakla beraber, çoğunlukla ömür boyu sürer.
KATAPLEKSİ
Vücut kaslarının ani ve istemsiz bir şekilde gevşemesine "katapleksi" denilir. Kısmî veya tam olabilir. Özellikle narkolepsisi olan hastalarda heyecanlanma durumunda görülür. Dışarıdan gelen ani bir ses, gülme sesi, krizi başlatabilir. Hiçbir belirli sebep olmadan da ortaya çıkabilir. Bazen de bir kaşıntıyla başlayabilir.
Hasta yere düşer ve hiçbir hareket yapamaz, ama bilinci yerindedir ve etrafında olan bitenleri farkeder. Bazı hallerde kriz, kısmîdir ve yalnızca belli bazı kas gruplarını ilgilendirir. Meselâ göz kapaklarının kapanması, başın yana veya öne sarkması gibi durumlar öne çıkar.
Katapleksi krizi, sadece birkaç saniye veya birkaç dakika sürer ve birden kaybolur. Düşmeyle, hastanın yüzü-gözü yaralanabilir, bu yüzden uzun süre ayakta kalmamalı, oturmayı tercih etmelidir. Nöroloji uzmanları, narkolepsiye bağlı katapleksi hastalığı tedavisi için "Anafranil" adı verilen ilâcı tavsiye ederler.
