VEZÜV BEKLİYOR

Vezüv'ün 1872 yılı püskürmesi

İTALYA tarihinde derin acı izler bırakan Vezüv yanardağı aralıklı faaliyet gösteren bir volkandır. Milâttan önce 1780 yılında yaklaşık yetmiş kilometrelik çevreyi etkileyen patlama oldu ve bölgede iki yüz yıl kadar yerleşim olmadı.

Milattan sonra 62'de yanardağ bölgesinde şiddetli bir zelzele oldu. Vezüv 79 yılında yaptığı kuvvetli püskürmeyle çevresindeki Herkülenyum ve Pompei şehirlerini piroklastik akıntının altında bıraktı. Şehirlerde yaşayan binlerce insan 500 derece
sıcaklıkta, 22 metre kalınlıkta kül ve curuf altında kaldı. Saatte 150 kilometre hızla dağdan aşağı inen curuf akıntısı, kaçışa fırsat tanımadı. Kimi insanlar kaçmaktansa evde durarak yoğun kül akıntısından korunabileceklerini sandılar. Piroklastik curuf akıntısı çevreyi yok eder, insanı taşlaştırır. Akıntı su yüzeyinde dahi yürür.

Kazılardan çıkan taşlaşmış insanlar

Kraterden püsküren toz ve küller evlerin çatılarında birikerek damları çökertti. Çok sıcak küller evlerin kapı ve pencerelerinden içeri girdi. İnsanlar taşlaştı ve kafatasları sıcaktan patladı. Ev manzaraları korkunçtu. Korku halinde çocuğuna sarılmış kadın cesetleri bulundu. Kazılar devam ettikçe sürekli iskelet veya taşlaşmış insanlar çıkıyor.

Vezüv'de 1944' de daha küçük çapta bir patlama olmuş ve 26 kişi ölmüştür. Bilinmeyen farklı zamanlarda da patlamalar olmuş, bu patlamalardan çıkan taşlar ve diğer maddeler inşaatlarda malzeme olarak kullanılmış.

Her an yeni kötü sürprizler yaratabilecek yanardağ, yakınına yerleştirilen gözlem istasyonu tarafından 24 saat sürekli olarak gözlenmekte ve bütün sismik faaliyetleri incelenerek kayıt altına alınmaktadır. Patlama anında magma hızla yükseldiğinde, insanlara kaçmak için sadece 1 saat zaman kalmaktadır. Her sismik faaliyet mutlaka volkan patlaması yapmayacağından, Vezüv görevlileri "yanlış alarm" vermekten çekinmektedirler.

Vezüv'ün krateri

Belediyeler yerleşime izin vermemesine rağmen, uzun vadede kaçak inşaatlar Vezüv dağının eteklerinde yukarı doğru yavaş yavaş ilerliyor. Yaşlı insanlardan aktarılan yaşanmış acı hikâyeler, gençler için heyecanlı öyküler olmaktan öteye gitmiyor. Kısacası geçmişten ders alınmıyor. Oysa Vezüv, istim üstünde bekliyor. Bugün hâlâ buhar çıkarmaya devam ediyor. Benzeri felâketlerin her zaman yaşanması mümkün.