FİKİRTEPE KAZILARI

FİKİRTEPE, İstanbul'da Kadıköy'ün 1,5 kilometre güneybatısında tarih öncesi devre ait iskân yeri. Fikirtepe bölgesinde 1952-54 yılları arasında Arif Müfid Mansel başkanlığında bir heyet tarafından araştırma kazıları yapıldı. Kazılar neticesinde, Fikirtepe yerleşiminin yalnız tek bir tarih öncesi kültür devrine ait olduğu anlaşıldı.

İskân sahası, sonraları tarım yapmak amacıyla sürüldüğü için buradaki yapı kalıntılarından pek bilgi alınamamasına rağmen bol miktarda seramikler (kâseler, boyunsuz ve dışarı doğru yatık kenarlı çanaklar, kupa şekilli kaplar) bulundu. El yapımı kabların çoğu kahve ve kırmızımsı renktedir.
Bulunan kaplarda süs motifi olarak basit geometrik şekiller vardır. Çanak-çömlek buluntuları, Anadolu'da görülen vazo tiplerinden oldukça farklıdır.

Fikirtepe'de madeni eşyaya rastlanmadı. Taştan yapılan aletler ve silâhlar, cilâlı ve birçoğu ufak yapıdadır. Sileksten ve yeşim taşından yapılan bıçak uçları, kazıyıcılar ve deliciler vurgu teknikleriyle yapılmıştır. Mezarlar yerleşim yeri içindedir, ölüler hocker durumunda bulunurlar.

Hemen bütün iskân yerlerinde görüldüğü gibi, burada da ehli hayvan ve av hayvanları kalıntılarına çok miktarda rastlandı. Üç çeşit deniz balığı ve diğer deniz hayvanları kalıntılarının bulunması, Fikirtepe halkının balıkçılık da yaptığını gösterir. Köpeğin hiç bulunmaması dikkat çekicidir. Ehli hayvan kalıntılarının bulunması, burada ilkel hayvancılığın başlamış olduğunu ifade eder.

Fikirtepe'de ele geçen buluntuların, Anadolu'nun ve hattâ Eski Dünya'nın buluntularından farklı olduğu görülür.  Arkeologlar Fikirtepe yerleşiminin milâttan önce 2800' den önceki bir devreye ait olduğunu söylerler. (Bugünden geriye 4800-5000 yıl gibi)