ALYUVAR PARÇALAYAN ETKENLER

YAŞAM süresini doldurmuş alyuvarların parçalanarak içeriğindeki hemoglobinin açığa çıkması (hemoliz) fizyolojik bir süreçtir. Bunun haricinde alyuvar parçalayan dış etkenler oldukça çeşitli olabilir. Bunlar:

• Sıcaklık
• İyonlaştırıcı veya morötesi ışınlar
• Sesüstü dalgaları
• Alyuvar stoplazmasından daha az yoğunluklu sıvılar (stoplazmaya sıvı geçer ve alyuvar şişerek parçalanır)
• Asitler
• Yağ çözücü maddeler
• Stafilokok, streptokok, pnömokok gibi mikropların ürettiği zehirli maddeler
• Birçok zehirli mantar, bakla tohumu
• Bazı yılan, akrep, örümcek ve böcek zehirleri
• Nitritler, gliseril eter, safra tuzları
• Hamilelikte anneden bebeğe geçen antikorlar

Alyuvar parçalanmasının belirtileri, onu yapan etkene göre değişir. Öncelikle kan dolaşımındaki alyuvar sayısı azalır, yani hemolitik kansızlık ortaya çıkar. Alyuvar parçalanması çok miktarda ve hızla gelişirse idrarda hemoglobin çıkar. Ayrıca sarılık, böbrek hasarı ve genel bir rahatsızlık duygusu olur.