AUGUSTE COMTE (filozof)

FRANSIZ  filozof, 1798 yılında Montpellier'de doğdu. 16 yaşındayken girdiği Ecole Polytechnique'i bitirdikten sonra matematik öğretmenliği yaptı. 

1817' de Saint-Simon'un çömezi oldu. 7 yıl sonra onunla bozuştu.  1826' da düşüncelerini, "pozitivizm" adı altında şahsî bir doktrin haline getirmeye başladı. İlk derslerinden sonra, geçici bir zihin bozukluğu yaşadı, ancak 2 yıl sonra çalışmalarına ve derslerine yeniden başlayabildi.

1831-48 yılları arası Paris belediyelerinden birinde ücretsiz astronomi dersleri verdi. Sonra karısından ayrılan ve yerinden de olan Comte, 1848' den vefatına kadar arkadaşlarının yardımıyla yaşadı. Gittikçe artan geçimsizliği yüzünden arkadaşları birer birer ayrıldı, yalnız kaldı.  Auguste Comte, 1857' de Paris'de vefat etti.

"Pozitif Felsefe Dersleri"nin ilk 6 cildini 1830-42  yılları arası yayınladı. "Mutlak olarak tek bir ilke vardır, o da, mutlak olan hiç bir şeyin var olmadığıdır" dedi.

WİLLİAM JOHN COLTRANE (müzisyen)

AMERİKALI  zenci saksafoncu, 1926 yılında Kuzey Carolina, Hamlet'de doğdu.  Profesyonel caz çalışmalarına "Rythm and Blues" topluluğunda (Eddie Vinson) başladı. 

1949' da "Dizzie Gillespie" topluluğuna girdi.  1952' de Earl Bastic, sonra da Johnny Hodges ile çalıştı. 1955' de Red Garland, Paul Chambers ve Philly Joe Jones ile beraber "Miles Davis" topluluğuna katıldı. 

1957' de "Thelonius Monk" dörtlüsü üyesi olarak  Five Spot Café'de çaldı. Sonra yine "Miles Davis" topluluğuna geçti.  1960' da kendi topluluğunu kurdu. 

Avrupa'ya gitti, 1965  Antibes festivaline katıldı. 1966' da dörtlüsünün kadrosunda değişiklik yaptı. Raşid Ali  ve  Alice Mc Leod ile anlaştı.

CAMİLLA COLLETT (yazar)

NORVEÇLİ  kadın yazar, 1813 yılında Kristiansand'de doğdu. Şâir Wergeland'ın kızkardeşi. Roman ve yazılarında 'kadın hakları' davasını savundu.

En tanınmış romanı  "Müdürün Kızları (1855)"  Norveç'de psikolojik romanların ilki oldu ve sosyal meselelerle ilgili edebî tartışmalar bakımından büyük önem kazandı. 

1877' de yayınladığı  "Dilsiz Kadınlar Kampında" adlı eserinde, feminizm meselelerini tartışmalara yol açacak biçimde ele aldı. İbsen bile onun tenkitlerine hedef oldu ve sonunda dramlarında yarattığı kadın tiplerini değiştirdi.  Camilla Collett, 1895' de Oslo'da vefat etti.

SİDONİE-GABRİELLE COLETTE (edebiyatçı)

FRANSIZ  kadın edebiyatçı, 1873 yılında Yonne, Saint-Sauveur-en-Puisaye'de doğdu. Çocukluk yıllarını şehir dışında geçirdi ve bütün hayatı boyunca kır sevgisini sürdürdü. 

1893' de yazar Henri Gauthier-Villars ile evlendi, ilk kitaplarını kocasının adıyla yayınladı. Bu kitaplar çok kısa sürede ün sağlayan  "Claudine" dizisini meydana getirdi (1900-03).

1906' da eşinden ayrıldı ve oyunculuğa başladı. Edebiyatla ilişkisini sürdürdü :  "Hissî İnziva ('Uzaktan' adıyla türkçeye çevrildi)",  "Asma Sürgüleri (1908)",  "Mâsum Yosma (1909)",  "Âvâre Kadın (1910)"ı yazdı. Son kitapta kendi hayatını dile getirir. Ayrıca, "Müzikhollerin İçyüzü (1913)" adlı otobiyografik denemesi vardır. 

İkinci defa evlendi. 1. Dünya savaşı sırasına gazeteci oldu, ama edebiyat çalışmalarını sürdürdü :   "Köstek (1913)",  "Mitsou veya Genç Kızların Aklı Nasıl Başlarına Gelir (1919)",   "Cicim (1920)",  "Claudine'in Evi (1922)",  "Yeşeren Buğdaylar (1923)",  "Cicim'in Sonu (1926)",  "Günün Doğuşu (1928)",  "İkinci Kadın (1929)",  "Sido (1930)" adlı romanları yazdı.

SAMUEL TAYLOR COLERİDGE (şâir)

İNGİLİZ  şâir, eleştirmen ve filozof, 1772 yılında Devonshire, Ottery Saint Mary'de doğdu. Bir papazın oğluydu, küçük yaşta öksüz kaldı. Londra'da Charles Lamb ile tanıştığı Christ's Hospital'da öğrenimine başladı ve Cambridge'de,  Jesus College'de devam etti (1791).

Fransız ihtilâlini büyük hayranlıkla karşıladı. 1794' de süvari olmak için Cambridge'den ayrıldı, çok geçmeden bu işten vazgeçti. Oxford üniversitesi giriş imtihanını kazandı. Orada Robert Southey ile buluştu. İki genç, iki kızkardeş ile evlendi.

Bacanağı ile beraber "Robespierre'in Düşüşü (1794)" adlı bir dram yazdılar. Sonra Somerset, Coleridge Nether Stowey'e yerleşti. Burada hayran olduğu şâir William Wordsworth ile komşu oldu. Şiirlerini,  "Çeşitli Konular Üzerine Şiirler" adıyla Bristol'de 1796' da yayınladı. 

1797' de yazdığı "Christabel" ve "Kubilay Han" yarım kaldı, ancak 1816' da basıldı.  Wordsworth ile komşuluğu giderek verimli olmaya başladı. İki şâir, şiirde yapmayı tasarladıkları yeniliği kesinlikle belirlediler. Bu işbirliğinden "İngiliz romantizmi" doğdu. "Lirik Baladlar (1798)"ı beraber yayınladılar. Şaheseri ise "Yaşlı Denizcinin Şiiri" idi.