2 Aralık 2018 Pazar

OP-ART SANAT AKIMI

OP-ART, New York Çağdaş Sanatlar müzesinde açılan büyük bir sergiden (1965) hemen sonra, Amerika'da olduğu kadar Avrupa ve Japonya'da süsleme ve moda işlerinde büyük etki yapan sanat akımıdır.

Günlük hayattan edindiğimiz optik duyumları geometrik bir şekilde yansıtmaya çalışır. Bu sanat kolu belli bir ölçüde Rus konstrüktivizmi ile Maleviç, Mondrin, Robert ve Sonia Delaunay, Fernand Léger'in araştırmalarından meydana gelmiştir. Kinetik sanatçılar, op-art'a, renkli neon ışıklarını mekanik olarak harekete geçirme usullerini eklediler.

Op-art temsilcileri arasında; Fransa'da Henryk Berlew, Victor Vasarely, Paris'deki "Görsel Sanat Araştırmaları" grubu, 1960'da Düsseldorf'ta kurulan "Sıfır Grubu" (Venezuela'lı Jesus-Raphael Soto, Arjantin'li Gyula Kosice ve İsrail'li Yakov Agam, Paris okuluna bağlıdırlar) ve Amerika'da öncü Joseph Albers ve çeşitli araştırmalar yapan birçok sanatçı sayılabilir.

Moda alanında op-art, tesirini 1965' den itibaren Avrupa'da gösterdi. Resim sanatında olduğu gibi bu moda, geometrik şekillerle optik yanılsamalar oluşturma maksadını güttü. Bunun için de şiddetli kontrastlardan, özellikle siyah-beyaz kontrastından ve geometrik desenlerden faydalanıldı (dama kareleri, kirişler, oluklar, eş merkezli çemberler). Böylece perspektif ve kabartma izlenimi verilebiliyordu.

Hacme verilen bu yeni önem, büyük boyutların kullanılmasına, kumaşları süsleyen resimlerin yapılmasına (bir elbiseyi kaplayacak büyüklükte eş merkezli daireler) ve yeni şekillerin meydana gelmesine (çok önemli geometrik şekilli mücevherler) yol açtı.

Aynı etki mobilyalara da uygulandı. Geometrik desenli kumaşlar kullanan op-art'ın özelliğini, çoğu zaman aynı kumaş üzerine ustaca konan birbirine zıt, şiddetli renkler meydana getirir. Renkleri kullanmada gösterilen bu yeni atılganlığı, mobilya yapımında da orijinal şekiller izledi.

Op-art Victor Vasarely  -  Barson  (1966)

Op-art  Joseph Albers  -  Pazar  (1961)

Op-art Bridget Riley  -  Akıntı  (1964)

Op-art  -  Jesus Raphael Soto  -  Sinema sekansı