Türkiye'de cumhuriyet, Batı'daki mânâsından farklı olarak; çağdaşlaşma, modernleşme ve gelişmeyle eş anlamlı olarak anlaşıldı. Atatürk devrimlerinin temeli ve yol göstericisi rolü üstlendi. Bunun dışında başka hiçbir rolü olamayacağı vurgusu yapıldı.
Türkiye Büyük Millet Meclisi 23.4.1920 de açıldı ve 29.10. 1923 ' de Cumhuriyet ilân edildi. 1950 yılına kadar tek parti ile idare edildi (27 yıl) .
Cumhuriyet Halk Partisi, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'ndeki komünist parti benzeri bir işlev gördü. CHP' nin il ve ilçe temsilcileri, bulundukları il ve ilçenin en yüksek mülki âmirleri oldular. Ayrıca CHP, devletin üst kademelerine en yetkili parti yöneticilerinin getirilmesini teşvik etti.
1924 yılında yapılan Teşkilât-ı Esasiye Kanunu (anayasa) ile cumhuriyetin asıl mânâsı olan çok partili demokratik sisteme geçilmesi; CHP ve asker ile birlikte yürümekte olan rejimi epeyce sıkıntıya soktu. 10 sene süren Demokrat Parti iktidarı 27.5.1960 yılında askeri bir ihtilâl ile devrildi. CHP + Asker bir bütün teşkil ediyordu.
Çok partili hayata devam edilmeye çalışıldı. Devrilen Demokrat Parti'nin yerini Adalet Partisi aldı. 12.9.1980 yılında yine asker bir ihtilâl daha yaptı. Bu defa CHP ile bir işbirliğine gitmedi. Aksine diğer partilerle beraber CHP' yi de kapattı. Atatürk milliyetçiliğini pekiştirdi. Cumhuriyet algısının Batı'daki anlamını taşıması uzun yıllar alacaktı.
