İSPANYA
Granada'da (Gırnata), inşaatı
Nasrîler döneminde
Muhammed İbn-ül Ahmer (1238-1273) tarafından başlatılmış olan
kale-saray; müslümanlar tarafından yapılan,
işçilik, zerafet ve
haşmetiyle dünyada
İslâmın başyapıtıdır.
|
Elhamra; kale, saray ve köşklerden meydana gelen bir külliyedir |
|
Arslanlar Avlusundaki Çeşme |
Elhamra sarayı,
Daro ve
Ganil ırmaklarına bakan bir tepenin üzerindeki düzlükte kurulmuştur. 9. yy'da başlayan
iç savaşlar sırasında
Gırnata'ya hâkim olan bu tepede önce
tahkimli bir kale yapıldı; yapımında
kırmızı renkli malzeme kullanıldığı için
Elhamra adını aldığı sanılır. 11. yy'da
Gırnata'nın etrafı sarayın
mimarisine uygun surlarla kuşatıldı. 13. yy'da
Nasrî emirleri buraya yerleştiler. Bu sülâleden olan
Muhammed İbn-ül Ahmer, Elhamra'nın
tahkimatını kuvvetlendirmek için
dört kule daha yaptırdı;
Daro deresinden getirttiği
suyla sarayın su ihtiyacını karşıladı.
Muhammed'in oğlu'da saraya bazı
yeni kısımlar ekledi.
Bugün ayakta duran binaların çoğu, 1341'den sonra
Nasrîler'in yerini alan ve aynı sülâlenin bir başka kolundan gelen
üç emir tarafından yaptırılmıştır.
Comares kulesini ve bazı daireleri
1.Yusuf (1344-1391),
Aslanlar avlusu ile sarayın
diğer bazı kısımlarını oğlu
5. Muhammed (1353-1391) yaptırdı. Böylelikle Elhamra, saray ve köşklerden meydana gelen bir bütün halini aldı.
|
Elçiler salonunun kraliçe
pavyonuna açılan penceresi |
Elhamra sarayı önceden tespit edilmiş bir plana göre yapılmamış, çeşitli yeni ihtiyaçlar, emirlerin şahsi zevkleri gibi sebeplerle farklı şekillerde gelişme göstermiştir. Çeşitli devirlerde bir hayli zarar gören Elhamra'nın büyük bir kısmı,
Şarlken tarafından
yıktırılarak, yerine
rönesans üslûbunda
tamamlanamamış bir saray yaptırıldı. 1522' deki
zelzelede ve 1590' daki
infilâkta büyük ölçüde
harap olan Elhamra sarayı 17. yy'dan 19. yy ortalarına kadar
kullanılmadı. 1912' de
Napolyon orduları buradan geri çekilirken, sarayın birçok bölümü daha
tahrip oldu. Saray bugün birbirine eklenmiş iki büyük yapı topluluğundan meydana gelir.
Saray, çok
zengin bir süsleme ihtiva eder.
Merinîler, Elhamra'nın bu süsleme
üslûbunu, çok değişikliğe uğratmadan
Kuzey Afrika'daki bütün
dini yapılarda kullanmışlardır.
Sarayın bazı kısımları: Comares kulesi; Elçiler divanhanesi; Barca divanhanesi; Mersin ağaçları bahçesi; İki kızkardeşler divanhanesi; Arslanlar avlusu; İbn Serac divanhanesi; Krallar salonu; Yatak odaları; Sarayın hamamları; Mexuar avlusu; Mexuar; Mahkeme salonu; Krallık mezarlığı.