El Greco, Venedik'e geldiği zaman 20 yaşlarındaydı. Kendisinin olduğu sanılan "Modena poliptiği" bu devirdendir. Kısa bir müddet sonra Jacopo Rassano ve özellikle Tintoretto'nun tesirinde kaldı. 1567-69 yılları arası Tiziano'nun atölyesinde çalıştı, sonra İtalya içinde geziye çıktı.
Parma'da Correggio'nun "Gece" sini kopya etti. Minyatürcü Giulio Clovio tarafından Kardinal Farnese'ye tavsiye edilen El Greco, 1570' de Roma'ya yerleşti, İspanyol hümanizma bilginleriyle ilişki kurdu, ancak Roma çevreleriyle uyuşamadı. Michelangelo'nun "Son yargı"sı hakkındaki sert tenkîti onu iyice gözden düşürdü ve sanatçı Roma'yı terketmeye karar verdi.
Roma'da yaşamış olması, özenticiliği (maniyerizm) benimseyenlerle ilişki kurması ve bunu sonra da devam ettirmesi bakımından önem taşır. 1572-77 yılları arası hayatının, nerede ve nasıl geçtiği bilinmez. 1577' de Toledo'da görünür.
Roma'da tanıştığı İspanyollar'ın tavsiyeleri üzerine, 2. Felipe'den sipariş almayı umarak İspanya'ya gitmeye karar verdiği söylenir. Muhtemelen Madrid'de ve belki de Escorial'da çalıştı. "2. Felipe'nin rüyası"nı bu dönemde yaptığı sanılır. Sonra Toledo'ya Santa Domingo el Antiguo mihrap arkalığını resimlemek için çağrıldı.
Sanatçının şaheseri, 1586' da Santa Tome kilisesi için yaptığı "Orgaz kontu'nun toprağa verilişi" adlı büyük kompozisyondur. Eser, ebatı bakımından olduğu kadar; El Greco'nun Venedik resminin etkisinden sıyrılarak kendi üslûbuna kavuştuğunu ifade etmesi bakımından da önemlidir.
El Greco'nun yaptığı mihrap arkalığının uyandırdığı ilgi üzerine, şehrin kilise ve manastırlarının pek çoğu için sanatçıdan eser talep edildi. Bu eserlerin çoğu günümüze ulaşmıştır. Sanatçı, artan talepleri karşılamak için, ressam Luis Tristan ve Francisco Preboste ve sonraları oğlu Jorge Manuel'i yanında çalıştırdı.
O dönemde El Greco'nun tam mânâsıyla İspanyollaştığını görürüz; coşkun şekiller, kükürt sarısı renklerle işlenen koyu bir mistisizm. Çılgınca biçimler ve şaşırtıcı çalışma metoduyla, Villena Markisi'nden kiraladığı 24 odalı köşkünde sürdüğü debdebeli hayatı bağdaştırmak zordur.
El Greco, en ünlü hümanistlerle dost oldu. Meşhur Toledo peyzajları ve portreleri dışında dinî resimler de yaptı. İnsan vücudunu ölçü dışı uzatması, alışılmadık bir ışık kullanması ve gerçek dışı kompozisyonu, onun üslûbunun bir çeşit özeti sayılabilir. Bu üslûp, Toledo'lularca hemen kabul edilmedi. Kendisine sipariş edilen tablolar yüzünden aleyhine pek çok dava açıldı.
El Greco, kitaplığında bulunan eserlerden geniş kültürlü olduğu anlaşılmaktadır. Çağdaş resmin öncülerinden ve Velasquez ile birlikte İspanyol resminin en büyük ustası sayılır. Yaşamı ve eserlerinin özellikleriyle, 20. yy sanatçılarını büyük ölçüde etkilemiş olan El Greco, 1614' de Toledo'da öldü.
 |
| El Greco - San Bartolomé |
 |
| El Greco - Espolio |
 |
| El Greco - Çarmıha gerilmiş İsa |
 |
| El Greco - Aziz Mauritius'un şehit edilmesi |
 |
| El Greco - Aziz Yusuf ve çocuk İsa |
 |
| El Greco - Orgaz Kontu'nun toprağa verilişi |
 |
| El Greco - Hamsin yortusu (detay) |
 |
| El Greco - Toledo'dan bir görünüş |
