YANIKLAR yüksek sıcaklıktaki cisimlere temas neticesinde olacağı gibi, kimyasal etkenlerle (asit, baz, fosfor), elektrikle, iyonlaştırıcı ışınlarla veya şiddetli uzun süren mekanik sürtünme etkisiyle de olabilir.Doku hasarı, maruz kalınan sıcaklığın şiddeti ve süresiyle orantılıdır. Meselâ, yarım dakika süreyle 55 derece sıcaklık, dokuda hasara yol açmadan hafif bir iltihap meydana getirir. Yarım dakika ve 60 derece sıcaklık olursa, deride kabarcık (vezikül) oluşumuna ve kısmen doku yıkımına sebep olur. Sıcaklık 65 derece olduğunda ise derinin bütün tabakaları yıkıma uğrar.
Bir yanığın ağırlık derecesi, yanan alanın büyüklüğüne ve dokularda görülen değişimlere göre belirlenir. Buna göre yanıklar çeşitli sınıflara ayrılır. Birinci derece yanıklarda olaydan sadece deri etkilenmiştir; deri kızarık ve şiş görünür. İkinci derece yanıklarda deride şiş ve kızarık görünümünün yanısıra içleri şeffaf bir sıvıyla dolu kesecikler belirir. Üçüncü derece yanıklarda ise, deri ve derialtı dokularda doku ölümü (nekroz) başlar ve doku ölümüne uğrayan bölgeler nebde özelliği gösterir.
Yağ dokusu, kas ve kemikler gibi daha derin yapıları etkileyen ve 'kömürleşme' yanıklarında ise dördüncü derece yanıktan bahsedilir.
Yanık alanının genişliği, yanan bölümün tüm vücut deri yüzeyine oranı şeklinde ifade edilir. Yanıkların klinik gidişi yanığın derecesiyle bağlantılıdır.
Sıcak cisimleri dikkatsizce tutmalardan meydana gelen ufak tefek birinci derece deri yanıklarında hiç vakit geçirmeden yanan yere yarım saat süreyle soğuk su tatbik edilmelidir. Buzlu su olursa daha etkili olur. Bu basit ve ucuz müdahale kişiyi uzun sürecek acı ve sızlamalardan kurtarır. Kahvaltı esnasında bacağa çay dökülmesinde de soğuk su emdirilmiş bezle yanan yere yarım saatlik temas çok iyi gelir.
Yanıklarda deri soyulmaları oluşursa; mikrop kapmaması için antiseptik pomad sürmek gerekir.
