Çocuk ne kadar küçükse, görünüşü de normal çocuğunkinden o kadar farklıdır. En küçük çocukların vücudu "lanugo" denilen ince tüylerle kaplıdır ve bir maymunu andırır. Yüzü ihtiyar yüzü gibidir. Gözler dışarı fırlamış, dil büyüktür. İlk günlerde bariz kırmızı olan deri, ikinci-üçüncü günlerde sarı-kırmızı bir renk alır. Buna sebep 'sarılıktır'.
Kulak kıkırdakları iyi teşekkül etmemiştir. Ayak tırnakları veya el tırnakları parmak ucuna kadar uzamamıştır. Kafa nispeten büyüktür; normalde vücudun dörtte biri olması gerekirken, 6 aylık doğan çocukta kafa vücudun üçte biri kadardır. Gövde çok zayıf olur ve kısa olan bacaklara nazaran büyüktür. Kaslar ve deri altı yağ dokusu iyi gelişmemiştir. 1,5 kilodan az erkek çocuklarda testisler henüz torbalara inmemiştir ve ekseriyetle doğduktan sonra 1-2 ay zarfında yerlerine inerler. Cılız çocuklarda göbek kordonu da normalden geç düşer.
Erken doğan cılız çocuklar başlangıçta halsiz ve yorgundurlar. Sesleri çok hafif iniltiler şeklinde duyulur. Solunumları zayıf ve düzensizdir. Ara sıra morarmalar görülür. Çocuklar bu durumu kendi kendilerine atlatabildikleri gibi oksijen koklatılırsa daha çabuk atlatırlar.
Başlangıçta erken doğan çocuklar, normal doğanlara göre boy ve kilo bakımından biraz geride kalırlar, fakat birkaç yılda bunu telâfi ederler. Çocuk kötü şartlar altında büyüyorsa ve ilk yıllarda birçok hastalıklar geçirdiyse gelişmedeki gerilik daha uzun sürebilir veya hayat boyu kalıcı olabilir. Erken doğmuş çocukların bir çoğunun büyüdükten sonra da yüzleri "taş bebek" görünümünü muhafaza eder.
Cılız çocukların ruhsal gelişimleri de ilk zamanlar geri kalır, fakat neticede normal duruma gelirler. Bilim adamları Newton, Darwin; edebiyatçı Victor Hugo, J.J Rousseau ve devlet adamı Churchill, hayata erken doğumla başlamışlardır.
Bazı çocuklarda ise, kafa içi damarlarının yırtılması neticesi felçler veya zekâ geriliği kalır. Bunlar özellikle çok zor doğumlarda olur.
Erken veya cılız doğmuş çocukların yaşama imkânları bazı şartlara bağlıdır. Bunların başında çocuğun olgunluk derecesi gelir. 8 aylık bir çocuğun yaşama ihtimâli 7 aylığa nazaran daha yüksektir.
Doğum esnasında zedelenmeler, soğuğa maruz kalma, araya giren hastalıklar, usulsüz bakım ve beslenme çocuğun hayatını tehdit edebilir. Zamansız doğan çocuğun bakımında en önemli ve âcil tedbir, vücut sıcaklığının korunmasıdır.
