8 Ocak 2016 Cuma

SOĞUK KABLODA AKIM ARTAR

Sıvı azotla soğutulan
metalde iletkenlik deneyi
METAL (-270) derecede süper iletken hale gelince, materyalin serbest elektronları çifter çifter hareket ediyor ve farklı fiziksel özellikler kazanıyor.

(-270) derecede soğuk yüksek iletken madde, manyetik akıyı dışarı iter. Normalde manyetik akı, maddenin içinden geçer.

Metal (-270) dereceye kadar soğutulduğunda, metalin direnci aniden ortadan kalkar. Bazı yeni oluşum alaşımlarda, meselâ;
BiSrCaCuO (bizmut stronsiyum kalsiyum bakır oksit). Kısa adıyla bizmut küprat metalinde  (-148) derecede metalin iç direnci sıfırlanmaktadır. Bizmut yerine talyum kullanılarak aynı netice elde edildi. Böylece çok düşük olmayan sıcaklıkta bile super iletkenlik elde edilebildi.

Soğuyan kablonun iç direnci (ohm değeri) çok küçük değerlere düştüğü (miliohm-mikroohm mertebesine) için, içinden geçen akım, kabloda ısınma olmadan yüksek amper değerlerine ulaşabilir. Soğutulmuş kablodan geçen elektrik akımı, maddeye göre değişmekle beraber 10, 20, 100 kiloamper / cm2 olabilir.

Süper iletken küpratların malzeme yapısı sert seramiktir. Çekip uzatılamaz. Bu yüzden kablo yapmak zordur. Bu zorluğa rağmen (-196) derecede kullanılan 1 kilometre uzunluğunda enerji kablosu yapılabilmiştir. Sıvı azotla, metal (-196) dereceye kadar soğutulabilirken, sıvı helyum ile (-269) dereceye kadar inilebilir.

Süper iletkenler, bilgisayarların hızını artırır ve enerji sarfiyatını düşürür. Manyetik rezonans (MR) aletleri aşırı iletken tellerden sarılmış büyük bobinle çok yüksek manyetik alan oluşturulur.