Fatih Sultan Mehmed devrinden sonra "Acemî oğlanı" kışlası, Topçular kışlası, Top dökümhanesi ve Tersane gibi binalar yapıldı. İstanbul'un fethinden sonra, biri Şehzadebaşı'nda, şimdiki Şehzade Camii yerinde ve karşısında, diğer Aksaray'da Etmeydanı'nda olmak üzere, yeniçeriler için iki kışla yaptırıldı. Birincisine "Eski odalar", ikincisine "Yeni odalar" denirdi.
Kanunî Sultan Süleyman zamanında, Eski odaların bir kısmı yıkılarak yerine Şehzade Camii yapıldı. Bu camii karşısında kalan odalara ek olarak da Çukurçeşme'ye kadar yeni odalar inşa edildi. Bunlar, geniş alanlar kaplayan tek katlı binalardı. Askerlerin ve subayların kalmasına mahsus oda ve koğuşlar bulunuyordu.
Ortalarında geniş avluları ve savunmalı kapıları olan kışla planının bir avlu çevresine dizilmiş odalardan ibaret medrese planlarından çıktığı sanılmaktadır. Bu kışlaların mutfaklarına kadar her yerinde akar su bulunurdu. Çinilerle kaplı olan duvar tarafındaki dehlizler birçok fenerle aydınlatılırdı. Bu binalarda, padişahın ziyareti esnasında oturacağı birer de taht odası vardı.
Kanunî Sultan Süleyman devrinde, Yeni odaların ortasında bir de ortacami yapıldı. Makbul İbrahim Paşa (Pargalı İbrahim Paşa) tarafından yaptırılan bu cami, yeniçeri isyanlarının hazırlandığı ve ulemanın toplantı yaptığı binaydı.
Bu kışlalar, İstanbul'un büyük yangınları sırasında tahrib oldu, sonra yeniden inşa edildi. 1633 Cibali yangınında Eski odalar, 1660 Ayazma Kapısı yangınında Yeni odalar yandı. 1717' de Acemi Oğlanlar kışlası ve Yeni odalar tekrar yandı ve 1. Mahmud tarafından tekrar yaptırıldı. Daha sonra, Süleymaniye camii yanında, yeniçeri ağalarının barındığı yer olan Ağakapısı da 1749 yılında yandı ve 1. Mahmud bunu da yeniden inşa ettirdi.
Yeniçeri Ocağı kaldırıldığı zaman, 2. Mahmud tarafından bu kışlalar (Eski ve Yeni odalar) topa tutularak yıktırıldı. Süleymaniye yanındaki Ağakapısı da Şeyhülislam dairesi oldu; bu bina da sonradan yandı.
 |
| Selimiye Kışlası |
3. Selim tarafından, "Nizamıcedid" adı altında kurulan askerî birlikler için yeni kışlalar yaptırıldı. Bunlardan birincisi Üsküdar'daki Selimiye Kışlası'dır. Bu kışlanın yerinde daha evvel Kavak Sarayı ve bu saray yakınında da Yazıcılar Kışlası bulunuyordu.
3. Selim'den sonra, İstanbul'da Rami, Gümüşsuyu, Maçka, Taşkışla, bugünkü Taksim gezi parkının yerinde Topçu Kışlası, Beyazıt'da şimdi üniversite olan Babıseraskeri gibi, rönesans üslûbu ve melez üslûplarda çeşitli kışlalar yapıldı. Bu arada Anadolu'nun çeşitli yerlerinde de birçok kışla inşa edildi.
