DÖLYATAĞININ iç yüzeyini örten zara "endometriyum" denir. Bu zarın iltihabına da "endometrit" adı verilir. Zar, enfeksiyonlara karşı oldukça dirençlidir, bu yüzden enfeksiyonu sık görülmez. Akut endometrit çoğunlukla düşük veya loğusalık döneminde görülür. Böyle hallerde dölyatağı içinde kalmış etene (plasenta) artıkları, enfeksiyona zemin hazırlar.
Kronik endometrit ise, verem (tüberküloz) mikrobuyla oluşur. Yumurtalık borusundaki veremin dölyatağı mukozasına yayılmasıyla gelişir. Diğer kronik endometrit biçimleri; dölyatağı küretajından sonra oluşan belsoğukluğu enfeksiyonlarında ve doğum kontrolü için spiral taşıyan kadınlarda görülür.
ENDOMETRİYOZ
Endometriyum denilen zarın, normal yerinde değil, başka bir bölgede odaklar veya kalıntılar şeklinde bulunmasına endometriyoz denilir. Patolojik bir durumdur. Zara, normal yeri dışında; yumurtalıklarda, yumurtalık borusunda, karın zarında, leğen bağlarında, bağırsak ve mesane duvarında, karın duvarı kaslarında rastlanabilir.
Endometriyoz bazen hiç belirti vermeyebilir. Farklı bir ameliyat sırasında tesadüfen farkedilir. Karında ve leğen bölgesinde âdet kanaması döneminde şiddetlenen ağrılarla kendini belli eder. Çok nadir olarak bu zarın yerleştiği odaktan habis bir tümör gelişebilir.
