18 Haziran 2019 Salı

PETRUS PAULUS RUBENS (ressam)

FLAMAN  ressam, 1577 yılında Siegen, Westfalen' de doğdu. Siyasî sebeplerle göç etmek mecburiyetinde kalmış Anvers'li bir babanın oğlu. Çocukluğu Siegen ve Köln'de geçti. Babasının ölümü üzerine (1587) Anvers'e döndü. Eniştesi manzara ressamı Tobias Verhaegt'in atölyesine girdiği zaman 14 yaşındaydı.

2. ustası Adam Van Noort'un yanında sağlam bir teknik bilgi edindi. 1596-1600 arasında öğretmeni Otto Van Veen ile beraber geleneksel İtalya yolculuğuna çıktı. Venedik'te, Tiziano'nun resimlerini gördü ve hayatı boyunca bu sanatçıyı kendine örnek aldı.

Mantova'da, Vincenzo da Gonzaga'nın hizmetine girdi, Mantegna'yı kopya etti ve eski eserler derlemesi yaptı. 1603' de İspanya'ya gitti. Roma'ya döndü ve Michelangelo'nun, Carracciler'in, Caravaggio'nun ve Palatinino'nun eserlerine hayran kaldı. Eserlerine hiç çekinmeden; Raffaello, Tintoretto ve Michelangelo motiflerini geçirdi.

1607 yılı içinde Cenova'da portreler yaptı ve şehirdeki binalara hayran oldu. 1622' de yayınladığı "Cenova sarayları" adlı eserinde bu binaları anlatır. Roma'da Santa Maria in Valicella'nın koro yeri için yaptığı yağlıboya tablolarını bitirdi. Annesinin ağır hasta olduğunu öğrenen Rubens, İtalya'dan ayrıldı ve Anvers'e döndü. İtalya'ya bir daha hiç gitmedi, fakat orada edindiği bilgileri de asla unutmadı.

1609' da arşidük Albert ile karısı İsabella'nın ressamı oldu ve çiftin portresini yaptı. Gerçek başarıya Anvers katedralindeki 3 kanatlı 2 tablosuyla ulaştı: "Çarmıhın dikilmesi" ile "Çarmıhtan indiriliş". Rubens'in ilk tarzı, renk tonlarındaki saydamlık ve çevre çizgilerinin kesinliğidir.

Kuzey gerçekçiliğiyle epik şiirin kesişme noktasında olan Rubens'in sanatı, insan hayatını bütün biçimleriyle yüceltir. Fizik güç, "Av" ve "Kıyamet günü" tablolarında da açıkça belirir. Birçok sipariş alan ve her yerde aranan sanatçı, kendine yardımcılar tutmak mecburiyetinde kalınca; hayvan resimleri için Synders ve Paul van Vos, manzaralar için de Wildens ve Lucas van Uden adlı ressamlarla işbirliği yaptı.

1616-21 yılları arasında, en sevdiği öğrencisi ve en çalışkan iş arkadaşı Van Dyck oldu. 1617-18' de 6 kompozisyonluk dizi yaptı (Decius Mus'un hikâyesi). Bu tabloların büyük kısmı Van Dyck'in fırçasından çıkmıştır. Cizvitlerin dostu olan Rubens, dinî tablolar da yaptı.

1616' ya doğru Rubens'in resmine daha yumuşak renkler hâkim olmaya başladı, bu dönemin en tipik örneği "Kâhin kralların tapınması"dır. Bu eserlerde gövde kabarıklıklarına ve elbiselerin çokrenkliliğine ışık oyunları ekleniyor, renkler iç içe giriyordu.

1622-25 arasında "Marie de Médicis'in hayatı" konulu 21 büyük kompozisyon yaptı. Bu tablolarda, gerçek alegori ve mitoloji, yer yer gülünçlüğe kaçan fantezi içinde birbirine karışır. Rubens, 1627-30 arasında, İspanya infanta'sı İsabel'in özel danışmanlığını yaptı ve Avrupa'yı sarsan büyük olaylara karıştı.

1628' de yeniden Madrid'e gitti, Velazquez ile dostluk kurdu ve 40 kadar tablo yaptı; bunların bir kısmı Tiziano'dan kopyalardır. 1629-30' da Londra'da bulundu; İngiltere ve İspanya arasındaki barış görüşmelerini yönetti. 1. Charles, Rubens'e "şövalye" ünvanını verdi.

Mantegna'nın "Sezar'ın zaferi" adlı tablosunun birçok taslağını kopya etti. 1626' da karısı, geride 2 çocuk bırakarak öldü. Rubens, 1630' da kendisinden 37 yaş küçük bir kızla (Hélène Fourment) evlendi ve yeni eşi onun en gözde modeli oldu. Bu yıllarda halı modelleri, tavan süslemeleri, lirik ve romantik manzara resimleri yaptı.

Resmin bütün türlerinde eser veren ressam, sadece resim üzerine değil, mimarlık, heykel, gravür ve dekorasyonda da yüzyılın Flaman sanatına hakim oldu ve ünü yurdunun sınırlarını aştı. Petrus Paulus Rubens, 1640' da (yaş 63) Anvers'de öldü.

Petrus Paulus Rubens - Marie de Médicis'in taç giymesi (detay)

Petrus Paulus Rubens  -  Kaplan ve aslan avı

Petrus Paulus Rubens  -  Marie de Médicis'in taç giymesi  (bütün)

Petrus Paulus Rubens  -  Kendi portresi

Petrus Paulus Rubens  -  Güllü Hélène Fourment

Petrus Paulus Rubens  -  Castor ve Pollux

Petrus Paulus Rubens  -  Çarmıhtan indiriliş

Petrus Paulus Rubens  -  Hélène Fourment ve oğlu

Petrus Paulus Rubens  -  Juliers kuşatması

Petrus Paulus Rubens  -  Üç güzel  (1638-40)