|
Dadacılar; M. Duchamp, C. Brancusi, T. Tzara (1924) |
DADACILIK (
Dadaizm), 1916 yılında ortaya çıkmış bir
sanat ve
edebiyat akımı. "
Dada" kelimesi hiçbir mânâ ifade etmediği için benimsendi. Bu akımı sürdürenler,
akıldışını, tesadüfü, sezgiyi ve amansız bir
alaycılığı öne çıkararak;
geleneksel toplum düzenini, kültürünü ve sanatı, asıl gerçek adına yıkmak istiyorlardı.
Bu akım, 1. Dünya savaşının ortasında,
Tristan Tzara, Hans Arp, Picabia, Marcel Duchamp gibi sanatçıların,
anlamsız saydıkları bu dünyaya karşı bir
protesto hareketi olarak
Zürich ve
New York'ta aynı zamanda
doğdu. Bu iki şehir arasındaki bağlantı 1918' de
Lozan'da kuruldu. Akım oradan
Almanya'ya ve
Fransa'ya geçti.
Törelere
karşı gelmesiyle, bütün sanat kollarını
tartışma konusu yapmak isteğiyle (sözsüz şiir, yapıştırma kâğıtlar, acayip eşyalar vs.) dada akımı, kuruluş yolunda harcadığı performansı
kısa sürede tüketti, sanatta eksiksiz bir
nihilizme vardı. Bunun için dadacıların çoğu 1920' den sonra
gerçeküstücülüğe, devrimci eyleme yöneldiler. Dadacılık 20. yy' da
pop-art, yeni gerçekçilik, kavramsal sanat gibi birçok sanat akımının
çıkış noktası oldu.
|
Kurt Schwitters - Asil kadınlar için konstrüks. (1919) |
|
Picabia - Kürdan |
|
Dada bülteninin bir sayısı |
|
Dadacılık - Le Mouvement Perpétuel (1926) |
|
Marcel Duchamp - Şişe askılığı (1914) |