13 Eylül 2023 Çarşamba

BERTOLT BRECHT (oyun yazarı)

ALMAN  oyun yazarı, 1898 yılında Augsburg'da doğdu. Tıp öğrenimi yaptıktan sonra, 1. Dünya savaşında, bir askerî hastanede hizmet gördü. 

1923' de Berlin'deki "Deutsches Theater"in müdürü Max Reinhardt'ın yanında çalıştı ve "Gece Çalınan Trampetler" adlı ilk piyesini ona beğendirdi. Ardından Çek yazar Haşek'in "Aslan Asker Şvayk" adlı romanını tiyatroya uyarladı. 

Sonra "İnsan İnsandır (1927)"ı yazdı. Berlin Halk tiyatrosunda oynanan bu oyunu, "Üç Kuruşluk Opera (1928)" adlı ünlü eseri izledi. Konusunu, İngiliz yazar John Gay'in "Dilenci Operası (1728)"ndan alan bu oyun Schiffbauerdamm tiyatrosunda sahneye konuldu. Büyük başarı kazandı ve filme alındı. 

Almanya'daki Nazi (nasyonal sosyalizm) rejimini sevmeyen yazar, 1933' de Amerika'ya gitti ve 1948 yılına kadar orada kaldı. Bu sürgün hayatı sırasında; şiirler, romanlar, hikâyeler ve tiyatro eserleri yazdı.

 

Başlıca oyunları :  "Galileo Galilei (1938)", "Sezuan'ın İyi İnsanı (1939)", "Bay Puntilla ile Uşağı Matti (1940)", "Arturo Ui'nin Yükselişi (1941)", "Cesaret Ana ve Çocukları (1945)", "Kafkas Tebeşir Dairesi (1945)", "Lucullus'un Yargılanması (1951)", "Simone Machard'ın Gözüne Görünenler (1951)".

Bu eserlerin çoğu, yazarın vefatına kadar karısı Helene Weige ile beraber yönettiği Doğu Berlin'deki "Berliner Ensemble" tiyatrosunda oynandı. Eserler yabancı ülkelerde de yankı uyandırdı. K. Marx'çı eğilimli olan tiyatro eserlerinde çağdaş toplumun yapısını eleştirir.

Brecht'e göre ; "insan, haksızlıklarla suç ortağı olmadan bu toplumda yaşayamaz", "tiyatro eserleri insanı, büyülü bir dünyaya sürükleyecek yerde, hayat gerçeklerinin ortaya çıkardığı sorunları kavrayacak bir bilince erdirmelidir".

Bertolt Brecht'in 1918 - 1933  yılları arasında yazdığı şiirler, 1956' da Berlin'de vefatından sonra yayınlandı (1960-67).