ELİZABETH BROWNİNG (şâir)

İNGİLİZ  kadın şâir, 1806 yılında Coxhoe Hall'da (Durham) doğdu. Şiir yazmaya çok genç yaşta başladı. Duyarlık taşıyan eserleriyle büyük ün kazandı. 1846' da şâir Robert Browning ile evlendi. 

Beraber İtalya'ya giderek Piza ve Floransa'da kaldılar. İngiliz edebiyatının en üstün eserleri arasında sayılan "Portekizli Kadının Soneleri (1847)"ni yazdı. 

Önce, "Casa Guidi'nin Pencereleri (1851)" ve sonra "Aurora Leigh (1856)"i yayınladı. Kafiyesiz mısralarla yazılmış bu manzum felsefî roman, bazı kusurlarına rağmen en iyi eserlerinden sayılır.

Diğer eserleri :  "The Seraphim and Other Poems (1838)", "Poems Before Congress (1860)", "Son Şiirler (1862, eşi tarafından yayınlandı)".   Elizabeth Browning, 1861' de Floransa'da öldü.

MAURİCE DE BROGLİE (fizikçi)

FİZİKÇİ,  1875  yılında Paris'de doğdu. Deniz Harp okulundan mezun oldu (1895). 1904' de denizcilikten ayrıldı. 

Önce Meudon rasathanesinde, sonra Collège de France'da, daha sonra da Chateaubriand caddesindeki özel laboratuarında çalıştı. 1908' de bilim doktorası yaptı. Collège de France'da genel ve deneysel fizik profesörü oldu.

İlk çalışmaları; molekül fiziği, özellikle gazların iyonlaşması üzerinedir. Ultramikroskop ile havada veya suda asılı duran ve bir elektrik alanı uygulanan parçacıkların hareketini inceledi. Duman parçacıklarının elektrikleşmesini keşfetti.

1913' den itibaren dönen billûr metodunu tatbik ederek (X) ışınlarının tayfı üzerine çalıştı. 1921' de "nükleer foto elektrik" olayını buldu. Buna göre; (X) ışınlarıyla yayılan elemanlar, birbirlerinde parçacıkların tayflarının oluşumuyla ayrılabilen sınırlı elektron kategorileri yayar. Bu tayflar, atomun yapısına direk olarak girmeyi sağlar.

Yayınladığı eserler :  "X ve Gamma Işınları Fiziğine Giriş (1938)", "Atomlar, Radyoaktivite ve Dönüşümler".   Maurice Broglie, 1960' da Neuilly-sur-Seine'de vefat etti.

PAUL BROCA (cerrah)

CERRAH  ve antropolog, 1824 yılında Saint-Poy-la-Grande'da doğdu. Paris Tıp fakültesinde cerrahî ve Yüksek Araştırmalar okulu laboratuarında antropoloji profesörü oldu. 

Beyin üzerine incelemeler yaptı. Afazinin beynin sol  3.  kıvrımında meydana geldiğini buldu. 

Eserleri :  "Karın Fıtıklarında Boğulmalar (1853)", "Anevrizmalar ve Tedavisi (1856)", "Tümörlerle İlgili İnceleme (1856-69)", "Tarih Öncesi İnsanın Fizik Özellikleri (1869)", "Antropolojiyle İlgili İncelemeler (1871-75)", "Kranioloji ve Kraniometri Üzerine Dersler (1875)".

Ayrıca, "İnsan Vücudu Tasviri Anatomi Atlası"nda çalıştı. 1872' de Antropoloji Okulu ile "Antropoloji Dergisi"ni kurdu. 

1880' de daimî senatör seçildi. Paul Broca, aynı yıl senatoda bir anevrizma krizi neticesinde vefat etti (Paris).

ANTHELME BRİLLAT-SAVARİN (yazar)

FRANSIZ  hukukçu ve yazar, 1755 yılında Belley'de doğdu. Kurucu mecliste milletvekili iken, terör devrinde sürgün edildi. Konsüllük zamanında temyiz mahkemesi danışmanı oldu. 

1825' de yayınlanan "Tad Fizyolojisi" adlı yemek kitabıyla tanınan yazar 1826' da Paris'de öldü.

MARCEL BRİON (yazar)

FRANSIZ  yazar, 1895 yılında Marsilya'da doğdu. Çoğu, inanılmaz olaylarla dolu hikâye ve romanlar yazdı. 

Eserleri :  "Céladon'un Çılgınlığı (1935)", "Yerin ve Göğün Çocuğu (1943)", "Garip Kuşun Şarkısı (1958)", "Ormanın Öte Yanında (1966)".

Biyografileri :  "Giotto (1929)", "Alaric'in Hayatı (1931)", "Botticelli (1932)", "Michelangelo (1939)", "Machiavelli (1948)", "Goethe (1950)", "Mozart (1955)", "Kandinsky (1961)".

Medeniyet ve sanat tarihi üzerindeki eserlerinden  "Mısır Tarihi (1954)" ve "Soyut Sanat (1956)" ünlüdür.  Marcel Brion, 1984' de Paris'de öldü.

PERCY WİLLİAMS BRİDGMAN (fizikçi)

AMERİKALI  fizikçi, 1882 yılında Cambridge'de doğdu. Mezun olduğu Harvard üniversitesinde, 1926' da matematik ve fizik profesörlüğüne getirildi. 

Farklı atmosfer basınçları altında maddenin özelliklerini inceledi. Böylece, sudan daha yoğun sayısız buz çeşitleri ve  12000  atmosferde değişmeyen siyah fosforu buldu. 

Aynı zamanda, metallerin ısı ve elektrik iletkenliklerini inceledi ve basınca göre değişimlerini gösterdi. Bağıllık ve kuanta teorilerinin, fizik teorileri üzerindeki etkilerini de inceledi. 

1946' da Nobel fizik ödülünü alan Percy Williams Bridgman, 1961' de Randolph'da (New Hampshire) vefat etti.

VÁCLAV İGNÁC JEBAVY (şâir)

ÇEK  şâiri,  1868 yılında Pocatky'de doğdu (Otokar Brezina).  Fakir bir zanaatçı ailenin çocuğu idi. Moravya'da öğretmenlik yaptı. İstiarelerle süslenmiş bir ruhçuluğun ağır bastığı birçok eser yayınladı.

Eserleri :  "Esrarlı Uzaklıklar (1895)", "Batıda Şafak (1896)", "Kutup Rüzgârları (1897)", "Tapınağın Mimarları (1899)", "Eller (1901)", "Pınar Müziği (1903)".

Yurdunun mistik eğilimlerinin en iyi temsilcisi olan Václav İgnác Jebavy,  1929' da Jaromerice'de öldü.

HENRİ BREUİL (tarihçi)

TARİHÖNCESİ  araştırmacısı ve din adamı, 1877 yılında Mortain'de (Fransa) doğdu. 1910 yılında Beşerî Paleontoloji enstitüsünde, 1929-47  yılları arasında da Collège de France'ta "tarihöncesi etnografya" profesörlüğü yaptı. 

Özellikle Fransa ve Güney Afrika'da; duvarlarında süsler çizilmiş birçok mağara ve üzerinde boya ile resimler yapılmış kayalar buldu. Bunlara dayanarak, eski taş devrinden beri güzel sanatlarda ekoller bulunduğunu öne sürdü. 

Eski taş devri kültürlerinin sınıflandırılması ve kronolojisi konusunda tespit ettiği esaslar, bugün de araştırmacılara ışık tutmaktadır. 

Çin'de Pekin yakınında Choukou-Tien mağarasında keşfedilmiş "Sinanthropus Pekinensis"in ateşi kullanmasını bilen ilk insan öncüsü olduğunu tespit etti.  Henri Breuil, 1961' de L'Isle-Adam'da vefat etti.

Başlıca yayınları :  "İber Yarımadasında Kaya Yüzlerine Boyanmış Şematik Resimler (1924)", "Tarihöncesi Afrika (1933)", "Antik Taşın Adamları (1951)", "Kaya Yüzü Sanatının 40 Bin Yılı (1952)".

PİERRE BRETONNEAU (hekim)

HEKİM,  1778 yılında Saint-Georges-sur-Cher'de (Fransa) doğdu. Tours hastanesinde başhekim ve profesör olarak çalıştı. Trousseau, Velpeau, Baillarger gibi seçkin hekimler yetiştirdi. 

Difteri ve Tifo gibi hastalıkları belirledi. Tifoyu "dothiénentérie" adıyla diğer hastalıklardan ayırt etti. Gerçek kaynağını sezdiği için, mikrobik hastalıklar hakkında türsellik doktrinini kurdu. Bu bakımdan, tıbba yeni ufuklar açan bir hekimdir. 

Eserleri :  "Mukoza Dokusunun, Özellikle Difterinin Özel İltihapları (1826)", "Tifo ve Türsellik Üzerine İnceleme (1922' de yayınlandı)".  Pierre Bretonneau, 1862' de Passy'de vefat etti.

JULES-LOUİS BRETON (mühendis)

MÜHENDİS  ve siyaset adamı, 1872 yılında Courrières'de doğdu. İlmî ve sınaî araştırmalar ve Yeni Buluşlar bürosu müdürü olarak, meslekî hastalıklarla ilgili birçok sosyal kanunun çıkmasına önayak oldu. 

Elektrik üzerinde bilimsel çalışmalarda bulundu. Bazı araştırmaları;  röntgen ampulleri, dinamolar, yüksek frekanslı akımlar, kurşun ve çinko boyalar üzerine oldu. Jules-Louis Breton, 1940' da M. Bellevue'de vefat etti.  

ANDRÉ BRETON (yazar)

FRANSIZ  yazar, 1896 yılında Orne, Tinchebray'de doğdu.  Tıp öğrenimine başladı.  Freud'un eserleri üzerine bilgi edindi.  1919' da ilk şiir derlemesini yayınladı :  "Mont de Piété".  Aynı yıl, L. Aragon ve P. Soupault ile beraber, Tristan Tzara'nın oluşturduğu "Dada" akımının yayın organı olan "Edebiyat" dergisini kurdu. 

Tam anlamıyla ilk gerçeküstücü örnek sayılan "Mıknatıslı Alanlar"ı  P. Soupault ile beraber yazarak çıkardığı dergide yayınladı. 1924' de "Gerçeküstücülüğün Bildirisi"ni yayınladı. "Gerçeküstücü Devrim" dergisini yönetmeye başladı.

1928' de şiirsel romanı olan "Nadja"yı yayınladı. Bu romanda hayatının bazı bölümlerini hayâlî bir yorumla anlattı. Ertesi yıl "Gerçeküstücülüğün İkinci Bildirisi"yle bu akımın felsefî mânâsını derinleştirdi.

ROBERT BRESSON (film yönetmeni)

FRANSIZ  film yapımcısı, 1907  yılında Bromont-Lamothe'da doğdu. Resme karşı duyduğu yakınlıkla  36 yaşına kadar sayısız tablo yaptı. Bu resimlerinde, daha sonra sinema eserlerinde görülecek yapı sağlamlığı göze çarpar.  

1943' de, sözlerini Jean Giraudout'nun yazdığı "Günah Melekleri"ni sahneye koydu. Eleştirmenlerin ilgisini çekti. Bütün filmlerinde görülecek olan sade anlatım, önce bu eserinde belirir.

Diderot'dan esinlenerek çevirdiği "Boulogne Ormanı Kadınları (1945)",  George Bernanos'nun eserinden alınan "Bir Köy Papazının Günlüğü (1950)", "Bir İdam Mahkûmu Kaçtı (1956)", "Yankesici (1959)", "Jeanne D'Arc Davası (1962)",  G. Bernanos'nun romanından esinlenen "Mouchette (1966)" son filmleridir.  Robert Bresson, 1999' da Droue-sur-Drouette'de öldü.

CLEMENS BRENTANO (şâir, yazar)

ALMAN  şâir ve romancı, 1778 yılında Ehrenbreitsteine'da doğdu. Maximiliane von La Roche'un oğlu. Mistisizme yönelmiş ateşli bir hayâlgücü vardı.

Güçlü, fakat kurala ve düzene isyan eden bir kabiliyetti. Alaycı bir dille söz ettiği klâsisizm temsilcilerinden çok romantizm taraftarlarına yakınlık duydu. 

İlk eserleri :  "Godwi (1801)" adlı bir roman ve "Ponce de Léon (1804)" adlı bir komedidir. Bu eserin kişisiyle, yazar arasında benzerlikler vardır.

1804' de buluştuğu Arnim ile beraber çalışarak, eski Alman şarkılarından meydana getirdikleri "Sihirli Boru" adlı ünlü derlemeyi yayınladı.