AUGUSTE BOURNONVİLLE (koreograf)

DANİMARKALI  dansçı ve koreograf, 1805 yılında Kopenhag'da doğdu. Antoine Bournonville'in oğlu. Öğrenimini Paris'te Vestris ve Gardel ile beraber yaptı. 

1828' de Kopenhag'a döndü. Dans okulu müdürü (1829), sonra bale şefi oldu (1836-77). Danimarka balesine Fransız geleneği çizgisinde yeni bir canlılık kazandıran Auguste Bournonville 1879' da Kopenhag'da öldü.

Düzenlediği başlıca eserleri :  "Faust (1832)",  Philippe Taglioni'nin "Sylphide" balesinin yeni uygulaması (1836), "Albano'da Şenlik (1839)", "Toreador (1840)" ve en güzel eseri olan "Napoli (1842)".

PAUL BOURGET (yazar)

FRANSIZ  yazar, 1852 yılında Amiens'de doğdu. Matematikçi Justin Bourget'nin oğlu. Birkaç şiir kitabıyla tanındıktan sonra  1883-86  arasında yayınladığı "Denemeler" ve "Çağdaş Psikoloji Üstüne Yeni Denemeler" adlı eserlerinde, çağdaş kötümserliğin çeşitli yönlerini belirten yazarların psikolojisini inceledi.

Psikolojik tahliller yaptığı romanları :  "Yaman Bilmece (1885)", "Bir Aşk Cinayeti", "Bir Kadının Yalanları (1887)", "André Cornelis (1887)", "Çömez (1889)", "Bir Kadın Yüreği (1890)", "Mev'ut Toprak (1892)", "Cosmopolis (1893)", "Mavi Düşes (1898)", "Bir Boşanma (1904)", "Dünyada Bir Dram (1921)".

Hikâye derlemeleri  :  "Onarılamaz (1884)", "Pastels (1889)", "Noeuveaux Pastels (1891)", "Duygusal Karmaşalar (1898)", "Aile Dramları (1900)", "Bir İş Adamı (1900)", "Monique (1902)", "Derin Su (1903)", "İki Kız Kardeş (1905)", "Dekorun Öbür Yüzü (1911)", "Sapıklıklar (1920)".

ÉDOUARD BOURDET (yazar)

FRANSIZ  tiyatro yazarı, 1887 yılında Saint-Germain-en-Laye'da doğdu. "Tutsak Kadın (1926)" adlı eseriyle tanındı. 

Zamanın törelerini, ahlâk bozukluklarını keskin bir dille eleştiren usta bir yazar olarak kabul edildi. 

Eserleri :   "Kadınlar (1929)", "Sıkıntılı Zamanlar (1934)", "Margot (1935)", "Fric-Frac (1939)", "Baba (1944)".  Édouard Bourdet, 1945' de Paris'de öldü.

JACQUES BOUCHER DE CRÈVECOEUR DE PERTHES (tarihçi)

FRANSIZ  tarihçi, 1788 yılında Rethel'de doğdu. Jules Armand Guillaume Boucher'nin oğlu. Önce, edebiyat ve tiyatro üzerine çalıştıysa da özellikle arkeoloji incelemeleriyle tanındı.

Abbeville'de gümrük müdürüyken, 1844' de bu şehrin civarındaki alüvyon yataklarında, kabaca yontulmuş çakmak taşından âletler buldu. 1846' da, tufandan önceki büyük hayvan türleriyle çağdaş bir insan ırkının varlığını kesinlikle ileri süren ilk eserini yayınladı. 

Yayınları, "Fen akademisi" tarafından şüpheyle karşılandı ise de yabancı ülkelerde, özellikle İngiltere'de büyük ilgi uyandırdı. Araştırmalarını sürdürdü ve yargılarının doğruluğunu bilim dünyasına kabul ettirdi. Jacques Boucher de C. de P. 1868' de Abbeville'de vefat etti.

Abbeville'in bir müzesinde toplanmış olan koleksiyonu  1940 bombardımanında yok olmuştur. 

HRİSTO BOTEV (yazar)

BULGAR  yazar, 1848 yılında Kalofer'de doğdu. 1867 yılında Romanya'ya gitti. Uzun zaman orada kaldı. Ateşli bir sosyalistti. Bükreş'de Bulgar İhtilâli Merkez komitesi üyesi ve gazeteci olarak Bulgarlar'ın göç etmesinde büyük rol oynadı.

Asıl şöhretini şiirlerine borçludur. Ülkücülüğünü, ihtilâlciliğini, din adamlarına karşı düşmanlığını, zorbalığa karşı duyduğu nefreti ve geleceğe olan inancını coşkun mısralarla anlattı.

Bu şiirlerin çoğu, özellikle "Hacı Dimitar (1873)" Bulgar edebiyatının şaheserleridir. Ülküsü uğruna canını feda eden Botev, Bulgaristan'ın tanınan ve sevilen yazarıdır. Memleketinin bağımsızlığa kavuşmasından 2  sene kadar önce 1876' da (yaş 28) Osmanlı'ya karşı savaşırken Vratsa bölgesinde vefat etti.

ALEKSANDR BORODİN (bestekâr)

RUS  bestekâr, 1833 yılında Petersburg'da doğdu. Prens Gedeonov'un oğlu. Önce bilim alanında çalıştı. 1862' de Askerî Tıp akademisi "kimya" kürsüsüne tayin edildi. 

Bu arada kendi çabalarıyla; piyano, viyolonsel, flüt, obua çalmayı ve beste yapmayı öğrendi. 1862' de Balakirev ile tanıştı ve "Beşler" grubuna katıldı. 1869' dan sonra 18  sene boyunca beste yaptı.

En önemli eseri olan "Prens İgor", Batılı Rusya ile Doğulu Rusya'nın bir bileşimi ve ilk müzikli Rus destanıdır. Diğer eserleri :  üç senfoni (1867, 1876, 1887),  "Orta Asya Steplerinde (1880)",  iki dörtlü,  piyano için "Küçük Süit (1885)" ve  14  melodi. 

Aleksandr Borodin, 1887' de Petersburg'da öldü.

MAX BORN (fizikçi)

ALMAN  fizikçi, 1882  yılında Breslau'da doğdu. Breslau, Heidelberg, Zürich, Göttinden ve Cambridge'de öğrenim gördükten sonra Berlin (1915) ve Frankfurt (1919) üniversitelerinde "teorik fizik" profesörü, sonra Göttingen Teorik Fizik enstitüsü müdürü oldu (1921).

Nazi ihtilâlinden sonra ülkesinden ayrılarak İngiltere'ye gitti ve 1933' de vatandaşlığına geçti. 1935' de Bangalore (Hindistan), sonra da Edinburgh'da profesörlük yaptı. 

Kimyevî ilgideki elektrik yapıyı açıkladı. Elektronik teorisinden hareket ederek, 1919' da katı cisimlerin sıkıştırılabilme ve esneme özelliklerini hesapladı. 1927' de dalga mekaniğine dayanarak, hareket eden taneciklerdeki ortak dalgaların tahminî yapısını açıkladı.

EVANGELİNE BOOTH (kadın önder)

İNGİLTERE'DE  yoksullara yardım maksadıyla kurulan "Salvation Army" örgütünün kadın önderlerinden. 1865 yılında Hackney, Middlesex'de doğdu. Örgütün kurucusu William Booth'un 2. kızı.

18  yaşındayken, Londra'da yoksul insanların oturduğu East-End  semtinde yaşadı. Buradaki mutsuz ve kimsesiz insanların gözünde "halk dostu" olarak ün kazandı. Britanya'daki bu örgütün "komutanı" ve "şefi" oldu. 1934' den 1939' a kadar "general" rütbesiyle çalıştı. 

1. Dünya savaşı sırasında Fransa'da kantin ve misafirhane kurdu. Evangeline Booth, 1950' de New York, Hartsdale'de vefat etti.

CHARLES VİCTOR DE BONSTETTEN (yazar)

İSVİÇRELİ  yazar, 1745 yılında Bern'de doğdu. Gençliğinde Yverdon'da J. J. Rousseau, Cenevre'de Ch. Bonnet, Ferney'de Voltaire ile tanıştı. 

Eğitimini; Leyde, Cambridge, Paris ve İtalya'da tamamladı. Tessin ve Nyon'da (Vaud)  "yargıç"olarak çalıştı. Yeniden yurt dışına çıktı. Dönüşte Cenevre'ye yerleşti.

Avrupa kültürünü ilgilendiren bütün sorunlara eğilerek, 1803' e kadar Almanca, sonra da Fransızca eserler yazdı : 

"Millî Eğitim Üstüne (1802)", "Eneide'in Son Kısımlarının Geçtiği Yerlerde Gezi (1804)", "Güney Adamı ve Kuzey Adamı (1824)". Bu son eserde, Mme de Stael'in etkisi açıkça görülür. Ayrıca; "Mathisson'a Mektuplar" ve "Frederike Brun'a Mektuplar (1829)" adlı eserleri de kayda değerdir. C. Victor de Bonstetten  1832' de Cenevre'de öldü. 

OSSİAN BONNET (matematikçi)

FRANSIZ  matematikçi, 1819 yılında Montpellier'de doğdu. École Polytechnique'den yetişti. Orada "belletmen" olarak çalıştıktan sonra  1873-78  yılları arası "öğretim müdürü" oldu. 

1878' de Paris fen fakültesi, matematik astronomi kürsüsünün başına geçti. 1883' de "Boylamlar dairesi" üyesi oldu. Birçok mühim incelemeler yaptı. 

Saf geometride kendine has çalışmalarla dikkati çeken Ossian Bonnet, 1892' de Paris'de vefat etti.

WİLLİAM CRANCH BOND (astronom)

AMERİKALI  astronom, 1789 yılında Portland, Maine'de doğdu. Eskiden "saatçilik" yapardı. Önce kendine özel bir "gözlemevi" kurdu. Daha sonra Harvard kolejinin gözlemevine geçti. 1840' da buranın yöneticisi oldu.

Bu gözlemevinde, 1850' de ilk defa bir yıldızın (Vega yıldızı) resmini çekti. 16 eylül 1848' de ise Cambridge'de (Massachusetts), Satürn'ün  8.  uydusu olan Hiperiyon'u keşfetmişti. Ondan iki gün sonra, Liverpool yakınlarında William Lassell, "Starfield" gözlemevinden bu uyduyu gözlemledi.

1850' de ilk elektrikli kronografı bulan W. Cranch Bond, 1859' da Cambridge'de vefat etti. Oğlu George Philip (1825 - 1865) de babasından sonra Harvard kolejinde aynı vazifeye getirildi ve Orion takımyıldızının nebülözünü keşfetti.

LOUİS DE BONALD (yazar)

FRANSIZ  yazar ve filozof, 1754 yılında Millau yakınları, Monna şatosunda doğdu. 1791' de sürgüne giden yazar, "Direktuvar" (hükümet organı) zamanında Fransa'ya döndü. Napolyon ve Fontanes'in ısrarlarıyla üniversite konseyi üyesi oldu.

Geleneksel monarşinin ve dinin savunucusu ve aşırı grubun teorisyeni olarak tanındı. 1816' da Kral'ın emriyle Fransız akademisine girdi. Louis de Bonald, 1840' da doğduğu yerde öldü.

Eserleri :  "Siyasî ve Dinî İktidar Teorisi (1796)", "Toplum Düzeninin Tabiî Kanunları Üzerine Çözümleme Denemesi (1800)", "Felsefî Araştırmalar (1818)". 1815' den sonra, bu eserlerden başka birçok eseri daha yayınlandı. 

LUDWİG BOLTZMAN (fizikçi)

AVUSTURYALI  fizikçi, 1844 yılında Viyana'da doğdu. Önce Graz (1864), Münih (1891), sonra da Viyana (1895) üniversitelerinde fizik ve matematik profesörlüğü yaptı. Gazların kinetik teorisini ilk ortaya koyanlardandır. 

1868' de, moleküllerin hızlarının dağılımı kanununu ispatladı ve ihtimaliyet kavramına dayanarak soyut entropi kavramını açıkladı. Bunu termodinamiğe tatbik etti (1877). 

1884' de "ışınım" üzerine yaptığı çalışmalar neticesi, "Stefan kanunu"nu yeniden buldu. Fizik derslerinde, "Boltzmann sabiti" ve "Boltzmann kanunu" okutulmaktadır. Ludwig Boltzmann, 1906' da Viyana'da vefat etti.