30 Nisan 2017 Pazar

GODEÇYA ÇİÇEĞİ

GODEÇYA kültivan çiçeği ismini İsviçre'li botanikçi C. H. Godet'den almıştır (Godetia). Kuzey Amerika kökenli, bir yıllık bir bitkidir. Küpeçiçeğigiller familyasındandır.

Bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilen 15 kadar türü bulunur. Pembe ya da kırmızı çiçekleri vardır.

29 Nisan 2017 Cumartesi

POLİP VE POLİPOZ

İÇİ boş bir organı döşeyen mukozadan (meselâ, mide, bağırsak mukozası) kaynaklanan iyi huylu tümöre "polip" denir. Çeşitli büyüklüklerde olabilir. Dışarıya doğru büyüyen, gevşek bir bağdokusundan meydana gelen ve damarlar bakımından zengin olan bir bölüm ile onun üstünü düzenli biçimde örten ve çevredeki mukozayla süreklilik gösteren bir epitel katmanından oluşur.

Polip, bazen tek olabilir, bazı durumlarda, mukozadaki uzun süreli tahrişlere bağlı aşırı çoğalma neticesinde meydana gelir. Çoğunlukla çok sayıda gelişir (polipoz) ve bazen oluşum bozukluğuyla ilgili bir anomalinin belirtisi olabilir.

Tek polip, genellikle iyi huylu bir lezyondur. Fakat bulunduğu yere göre (meselâ, gırtlak) bazı rahatsızlıklara sebep olabilir. Mukozaya ince bir sapla bağlanmışsa, sap çevresinde döner. Bunun neticesinde, damarlarda boğulma, nekroz ve kanamalar görülebilir. Polip bazen de kötü huylu bir tümöre dönüşebilir. 

EDOUARD GOERG, eser-biyografi

FRANSIZ ressam, gravürcü ve resimleyicisi, 1893 yılında Sydney-Avustralya'da doğdu. Ranson Akademisi'nde Maurice Denis ile Paul Sérusier'in yanında çalıştıktan (1912-13) ve ustalarının Gauguin sevgisini paylaştıktan sonra 1914' de Hindistan'a gitti, 1919' a kadar silâh altında kaldı.

1922' de Hindistan'dan dönüşünde, 1922 Bağımsız Sanatçılar sergisine katılarak kendisini tanıttı. O sıralardaki anlatımcılığı, burjuva kişiliğine ve ahlâkına aykırıydı. 1935' de Hollanda'ya gidişinde, Hieronymus Bosch ile Pieter Bruegel'in derin etkisi altında kaldı.

1940' a kadar, insanlığın içler acısı haline duyduğu kaygıyla, sert, buruk, resimler yaptı ("Köylülerin hayatı ve sefaleti"; "Dünya polisin gözü altında dönerken"). Paris'te işgâl altında, yaptığı "Çiçek kızlar" diye anılan tablolarında, fizikî güzellikle ahlâk çirkinliğini karşılaştırdı.

Savaştan sonra, sosyal yergi ile çıplak ve çiçek demeti resimlerini bir arada yürüttü. 1922' de başladığı gravür çalışmaları çoktur. 1945' e kadar ofort tekniğiyle çalıştı, aynı yıl litografiye başladı. Chicago, Kopenhag, Grenoble, La Haye, Limoges, Nevers, Poitiers müzelerinde eserleri olan Edouard Goerg, 1969' da Fransa - Callian'da öldü.

Edouard Goerg - Çiçekçi kız

28 Nisan 2017 Cuma

GOBLEN (GOBELİNS) HALI

1661 yılında Fransa'da "Gobelins Milli imalâthanesi" adıyla Gobelins köşkünde, bir duvar halısı imalâthanesi kuruldu. O yıllarda başında Charles Le Brun'ün bulunduğu imalâthanenin hazırladığı en ünlü duvar halıları arasında "İskender'in hikâyesi", "Unsurlar", "Mevsimler", "Bahçıvan çocuklar" ve "Poussin'in Musa'sı" sayılabilir.

19. yy' a kadar gerileme gösteren gobelins imalâtı, 1908 yılında, Claude Monet gibi ressamların katılmasıyla tekrar canlandı. Fakat, tabloları duvar halılarına büyük bir sadakatle (orijinal haliyle) aktarabilmek için boya tonlarını artırmak gerekmiş, bu da tonlar arasındaki dayanıklılık farkından dolayı halıların kalitesini düşürmüştü.

1936 yılında imalâthanenin başına geçen Guillaume Janneau, eski denenmiş usullere dönerek, renk ve ton sayısını kısarak gobelins halıcılığında yeni bir çığır açtı.

Gobelins - 14. Louis'nin evlenmesi - Charles Lebrun tablosu (17.yy)

27 Nisan 2017 Perşembe

GLOKSİNYA ÇİÇEĞİ

ORTA ve Güney Amerika'da yetişen, altı türü bulunan, genellikle mor veya eflatun renkte, çan şeklinde çiçekleri olan bir bitkidir.

Farklı bir türü, evlerde yetiştirilen yumrulu köksaplı ve büyük düzgün çiçekli gloksinya (sinningia speciosa), aynı familya içinde yer alan Brezilya kökenli bir türdür.

POLİSEROZİTE (seröz zarları iltihabı)

PLEVRA, perikard, periton gibi çeşitli seröz zarlarını birlikte etkileyen iltihabî sürece "poliserozite" denilir. İltihap aynı anda birçok yerde ortaya çıkabilir veya sırayla birbirini takip edebilir. En sık rastlanan sebepleri romatizmal hastalık ve tüberkülozdur.

İkinci durumda enfeksiyonun kan dolaşımı yoluyla dağıldığını gösterir. Seröz zarlarda iltihap, farklı yaygınlıkta ve şiddettedir. İltihap neticesinde, fibrinli, seröfibrinöz ya da kanamalı bir sıvı ortaya çıkar. Belirtilerin büyük bölümü de sıvının varlığına dayanır.

Sıvının oluşmasına bağlı olarak ortaya çıkan bulguların yanı sıra, kendini fena hissetme, ateş, genel durum bozukluğu, nefes darlığı ve nabız yükselmesi (taşikardi) görülür. Bu sıvı daha sonra yerini, genellikle lifsi bağdokuya bırakır. Böylece yakındaki organlarla zarlar arasında yapışıklıklar gelişir ve işlevsel arızalar ortaya çıkar. Tedavi, hastalığın gidişatına göre yapılır.

26 Nisan 2017 Çarşamba

GOTİK TARZ MİMARÎ


Gotik tarz mimarî örneği - İngiltere'de Gloucester katedrali (12.-15. yy)
Gotik tarz mimarî örneği - İtalya'da Siena katedrali

GLOMİ CAM İŞLEME TEKNİĞİ

GLOMİ, 13. yy.' dan çerçeveci Glomi'nin adından gelir. Cam eşyayı, içten, bir yaldızla süsleme işlemidir. 

Vatikan müzesinin bir bölümünde, Torino'daki Civico gibi birkaç müzede, sivri uçla işlenmiş ve iki cam tabakası arasına yerleştirilmiş ince altın yaldızlı Roma devri kupa kalıntıları vardır.

13. yy' da Bohemya'da, dibi ve cidarları süslü, genellikle köşeli çok sayıda cam eşya yapıldı. Glomi tekniği, tersinden boyanmış ve yaldızlanmış camlarda da kullanıldı.

Yandaki resimde, 13. yy' da Glomi tekniğine göre işlenmiş Bohemya kristali vardır.

24 Nisan 2017 Pazartesi

POLİSİTEMİ (kanda aşırı hücre artışı)

DOLAŞIMDAKİ kanda, kemik iliğinden kaynaklanan alyuvarlar, akyuvarlar, trombositler gibi tüm hücresel yapıların aşırı artmasına "polisitemi" denir. Bu durum Vaquez hastalığı veya polisitemiavera denilen bir hastalıkla ortaya çıkar. Bu, çok nadir görülen, yavaş ilerleyen ve sebepleri bilinmeyen bir hastalıktır.

Alvuvarların, bazen 7-8 milyonun üzerine çıkacak kadar artması, kanı koyulaştırır, kan daha yavaş akar. Bunun neticesinde, deri ve mukozaların koyu kırmızı renk alması, el ve ayaklarda morluk, damarda pıhtı gelişimine meyilli olma gibi hastalığın tipik belirtileri kendini gösterir.

Pıhtı oluşumu, miyokard enfarktüsü, felçler, dalak enfarktüsü gibi komplikasyonların gelişmesine yol açar. Son evrelerde hastalık, kronik miyeloit lösemiye dönüşür.

GLİPTİK SANATI

DEĞERLİ taşlar üzerine gravür yapma sanatına "gliptik" denilir. Gliptik sanatına, cilâlı taş devrinde, Asur, Kalde ve Mısır'da rastlanır. İlk yunanlı gravürcü, Sisamlı Theodoros, milâttan önce 740 yılında Plykrates'in denize attığı ünlü zümrütü işlemiştir. Bundan başka, ünlü gravürcüler arasında; Apollonides, Polykletes, İskender'in resmi gravürcüsü Pyrgoteles,"Eros ile Psykhe" akikinin sanatçısı Tryphon sayılabilir.

Etrüsk'ler kıymetli taş işlemeciliğine büyük önem verdiler. Mö. 1. yy' da Roma'da, Doğu'da elde edilen ganimetlerle "işlenmiş taş" koleksiyonları meydana geldi; değerli taş işçiliği gelişti ve Augustus döneminde ise, akik işletmeciliğinde, en yüksek mertebesine ulaştı. Bu devir gravürcüleri, genellikle Augustus'un resmi mühürünü yapan Dioskurides gibi yunanlılardı.

Tiberius devriyle gerileme dönemi başladı. Ortaçağda kilise, hristiyanlığa, yabancı kültlere ait eşyaları ele aldıkları bu çeşit değerli taşlar gerekçesiyle değerli taş gravürcülüğünü yasakladı. Bununla beraber, mühür ve çerçeve süslemeleri olarak kullanıldı.

Gliptik yapımında, silisli ve kuvarslı taşlar, kaya kristalleri, kantaşı, akik, şeffaf tabiî silis, koyu kırmızı, yarı saydam akik ve bütün değerli taşlar, ayrıca; Turkuvaz (firûze), mercan, fildişi ve deniz hayvanlarının kabukları da kullanılır.

23 Nisan 2017 Pazar

ALBERT GLEİZES, eser-biyografi

FRANSIZ ressam, 1881 yılında Paris'te doğdu. Babasının atölyesinde desinatörlük yaptı. 1906' da "Abbaye" grubuna katıldı. 1910' da kübizmi benimseyerek, bu okulun ilk gösteri ve sergilerinde yer aldı; ayrıca 1912' de Jean Metzinger ile beraber "Kübizm ve kübizmi anlama yolları" adlı bir kitap yayınladı.

Daha sonra kendi imzasıyla, 1922' de "Plastik alanda insanoğlunun yaratıcı görevi", 1926' da "Gelenek ve kübizm", 1930' da "Hristiyan Batı'nın hayatı ve ölümü", 1932' de "Biçim ve tarih", 1945' de "İç hayat, ritim ve biçim" adlı eserleri yazdı.

Gleizes, 1919' da geziye çıktı; Kanada, Amerika, İspanya'yı dolaştıktan sonra tekrar Paris'e döndü. 1923' de Serrieres (Ardeche) kilisesinin dekorasyonunu yaptı. 1938' den sonra Méjades'a yerleşti. 1927' de Sablons'da (İsere) genç sanatçılar yararına "Moly-Sabata" ekici ve zanaatçı gruplarını kurdu.

Önceleri (1912' lerde), biçim çözümlemesine tutkunken (Hasat), daha sonra kompozisyonun ve ritmin gereklerine önem verir oldu ve "non-figüratif" resim ilkesini benimsedi. Sonra kendini dinî resme veren Albert Gleizes, 1953' de Saint-Rémy-de-Provence'da öldü.

Albert Gleizes - Kompozisyon  (1920)

22 Nisan 2017 Cumartesi

ANTONİO VE GİOVANNİ GİUSTO, eser-biyografi

ANTONİO GİUSTO

İtalyan heykeltraş, 1479' da Settignano yakını, Corbignano'da doğdu. 12. Louis için İtalya'da çalıştıktan sonra, 1504' de kardeşi Giovanni ve Andrea ile birlikte Fransa'ya yerleşti ve Dol-de-Bretagne katedralinde, piskopos Thomas James'in mezarını yaparak işe başladı (1507). Sonra Gaillon'a gitti, şatonun küçük kilisesini on iki havari tasvirleriyle süsledi (1508-09) ve kardinal Amboise'ın heykelini yaptı. Tours'a yerleşen Antonio Giusto, 1519' da Tours'da öldü.

GİOVANNİ GİUSTO

Antonio'nun kardeşidir. Ailenin heykeltraş olarak en ünlü üyesidir. 1485' de Floransa'da doğdu. Abisi Antonio ile beraber Dol'a, sonra Tours'a gitti. Abisinin ölümünden sonra, Saint-Denis'deki 12. Louis ile Anne de Bretagne'ın mezarını tamamladı (1531). Anıttaki, yere uzanmış ve dua eden insan kabartmalarını tamamen kendisinin yaptığı sanılır. Daha sonra (1532-39) Artus Gouffier ve Philippe de Montmorency'nin (Oiron) mezarları için çalışan Giovanni Giusto, 1549' da Tours'da öldü.

Giovanni ve Antonio Giusto - 12. Louis ve Anne de Bretagne'ın mezarı

21 Nisan 2017 Cuma

POLLAKÜRİ (sık idrara çıkma)

BİR gün içinde idrara çıkma sayısının geçici veya kalıcı olarak artmasına "pollaküri" denilir. İdrar yollarıyla ilgili en sık görülen belirtidir. Çok sayıda sebebe bağlı olabilir. İdrar çıkışının artmasıyla ve mesanenin (idrar kesesi) kapasitesinin azalmasıyla ilgili biçimleri vardır.

İdrar çıkışının artmasıyla ilgili biçimler arasında, işlevsel biçimler (duygusal, histenik, psikojenik), şeker hastalığı ve şekersiz diyabet, böbrek yetersizliğiyle birlikte gelişen böbrek hastalıkları (piyelonefritler, piyonefroz, verem, nefritler vb) sayılabilir.

İdrar kesesinin kapasitesinin azalmasıyla ilgili biçimler ise; mesanenin doğumsal olarak veya bir ameliyat neticesinde sıkışmasından, bakterilere bağlı olan-olmayan mesane iltihaplarından, mesanenin doğrudan veya refleks olarak tahrişinden, mesane üzerinde hamilelik, dölyatağı fibronları vb. sebebiyle olabilecek baskılardan kaynaklanabilir.

POLLÜZYON (istem dışı boşalım)

UYKU esnasında, genellikle ereksiyon ve orgazm duygusu sebebiyle ortaya çıkan istem dışı meni boşalması. Genellikle erotik muhtevalı rüyalarla beraber gelişir. Ergenlik döneminde oldukça sık görülen ve hiçbir patolojik önemi olmayan bir durumdur.

GİROLAMO DAİ LİBRİ, eser-biyografi

İTALYAN ressam ve minyatürcü, 1474 yılında Verona'da doğdu. Francesco dai Libri'nin oğlu ve öğrencisi. Minyatürü bırakarak resim yapmaya başladı. Gülümseyen, zarif Meryem tabloları yaptı. Meryem'in arkasındaki limon ağacı ve tahtın ayak kısmında görülen üç melek motifine, tablolarında sık rastlanır. Girolamo'nun son resimlerinde Bartolomeo Montagna'dan motifler ve Luini'den çizgiler belirir. Girolamo dai Libri, 1555' de öldü.

Girolamo dai Libri - Meryem ve azizler

GİRODET-TRİOSON, eser-biyografi

FRANSIZ ressam, (Anne Louis Girodet de Roucy), 1767 yılında Montargis'de doğdu. "Trioson", babalığının ismiydi. 1789' da Roma ödülünü kazandı. İtalya'da beş yıl kaldı. 1792 Yılı salonunda sergilediği "Endymion'un Uykusu" adlı kompozisyonu Prud'hon çok beğendi; öğretmeni olan Louis David ise "Tufan Sahnesi"  adlı tabloya hayran kalmış, fakat "Ossian" adlı tablosunu beğenmemişti.

Girodet-Trioson'un üslûbu, romantizmi, hattâ gerçeküstücülüğü çağrıştırır. Gérard ile beraber, Malmaison şatosunun süslemesinde çalıştı. 1815' de Güzel Sanatlar akademisi'ne üye seçildikten sonra, daha çok portreyle uğraşan ressam, 1824' de Paris'te öldü.

Girodet-Trioson - Endymion'un uykusu

20 Nisan 2017 Perşembe

PORTAKAL KABUĞU BELİRTİSİ

MEMEDEKİ, tek kütleli kötü huylu tümörlerin oldukça tipik bir belirtisi portakal kabuğu görünümüdür. Bu hastalığın ilerlemesiyle meme derisi üstünde, özellikle de meme başı çevresinde bağdoku oluşumuna bağlı çekilmeler görülür. Bu da deriye portakal kabuğu görüntüsü verir.

Portakal kabuğu belirtisi, kötü huylu tümörlerin teşhisinde, bunları iyi huylu olan hastalıklardan ayırt etme açısından önem taşır.

FRANÇOİS GİRARDON, eser-biyografi

FRANSIZ heykeltraş, 1628' de Troyes'da doğdu, Kendisini koruyan şansölye Ségulier tarafından Roma'ya gönderildi. Dönüşte Le Brun ile çalıştı. Versailles sarayı heykeltraşlarının başı oldu. 1657' de Resim ve Heykel Akademisi'ne alındı. 1659' da profesör oldu.

1690 yılında, doğduğu şehire 14. Louis'nin beyaz mermerden büyük bir madalyonunu hediye etti. Troyes'da Saint-Remi şapelinde baş mihrabın dekorasyonları onun eseridir. Versailles sarayı için alçak kabartmalar yaptı. Eserleri, klâsik heykelciliğin en iyi örnekleri arasındadır. Le Brun'ün yerine Mignard getirilince, çalışmalarına son veren François Girardon, 1715' de Paris'te öldü.

François Girardon - Yıkanan su perileri  (detay)

19 Nisan 2017 Çarşamba

GİOVANNİ DA UDİNE, eser-biyografi

İTALYAN ressam, 1487 yılında Udine'de doğdu. Vatikan dış galerilerinin (1517-20) ve Roma'daki Madama villasının resimlenmesinde Raffaello'nun çırağı olarak çalıştı. Esquilino mağaralarında bulunan klâsik dekorlardan esinlenerek modern "grotesk" leri oluşturdu. Daha sonra Mantova'da Jules Romain, Cenova'da Perino del Vaga ile çalıştı. Natürmortlar da yapan ressam, 1564' de Roma'da öldü.

Giovanni Da Udine - Raffaello salonundan süsleme

GİOVANNİ Dİ PAOLO, eser-biyografi

İTALYAN ressam, 1399 yılı civarında Siena'da doğdu. Paolo di Giovanni Fei'nin öğrencisi olduğu sanılır. Taddeo di Bartolo, Gentile da Fabriano ve daha sonra Sassetta'nın etkisinde kaldı. Çizgisel ve renkçe buruk resminin, güçlü fakat yeknesak bir anlatımı vardır. Minyatürleri de olan ressam 1482' de öldü.

Giovanni di Paolo - Pano

GİOVANNİ DA SAN GİOVANNİ, eser-biyografi

İTALYAN ressam, (Giovanni Mannozzi), 1592' de San Giovanni'de doğdu. C. Allori'nin öğrencisiydi. Carraci'lerin etkisinde kaldı. F. Furini ile Pitti sarayında, Badia de Fiesole'nin yemekhanesinde, Rospigliosi sarayı (Pistoia) şapelinde ve Roma'daki Santi Quattro Coronati kilisesinde büyük tarihî freskler yapan ressam, 1636' da Floransa'da öldü.

Giovanni da San Giovanni - Quiete alegorisi  (Floransa)

GİOVANNİ Dİ BALDUCCİO, eser-biyografi

PİSA'LI ressam, heykeltraş ve mimar, 14. yy' da yaşadı. Daha çok Milano'da çalıştı. En önemli eseri, Milano Sant Estorgio kilisesindeki din kurbanı San Pietro'ya ait anıtsal sandıktır (1339). Santa Maria di Brera'nın büyük kapısı da onun eseridir.

Giovanni di Balduccio - Kutsal haber

18 Nisan 2017 Salı

GİOTTO Dİ BONDONE, eser-biyografi

İTALYAN ressam, 1267 yılında Floransa'da doğdu. İlk sanat öğrenimini nerede ve nasıl yaptığı konusunda çok az bilgi vardır; buna karşılık ilk sanat faaliyetine Assisi'de başladığı, 13. yy' ın son on yılında burada çalıştığı ve yukarı bazilikanın sahınında bulunan "Eski ve Yeni Ahit Hikâyeleri"nden bazılarını yaptığı bilinir.

Hepsi çok bozulmuş olan bu freskler, renk sisteminde Bizans unsurlarını sürdüren, bazilika süslemesinde ise Cimabue'yi örnek alan Cavallini'nin izleyicisi romalı ressamların tarzında yapılmıştır. Bazı sahnelerde figürlerin konumu ve bu figürlerin manzara unsurlarıyla ilişkisi bakımından yeni, somut bir mekân anlayışı görülür.

Bu ilk fresk dizisinin yapımından sonra Giotto'nun Roma'ya gittiği sanılır. Assisi'deki yukarı bazilikanın sahınında bulunan "Aziz Francesco'nun Hikâyeleri" adlı 28 kareden meydana gelen dizide Arnolfo di Cambio'nun tesiri vardır. Bu dizinin yapımında Giotto, bazı ressamlarla (özellikle Santa Cecilia ustası) işbirliği yapmıştır.

17 Nisan 2017 Pazartesi

HASTALIĞA YATKINLIK

VÜCUT, belirli hastalık yapıcı etkenlere daha kolay yakalanır. Yatkınlaştırıcı etkenler, doğumsal veya genetik olabilir. Ayrıca hastanın yapısı, cinsiyeti ve ırkıyla ilgili özellikler rol oynayabilir. Belirli hastalıklara karşı yapısal yatkınlığa "diyatez" adı verilir.

Yatkınlaştırıcı etkenler, vücudun genel şartlarına göre edinilmiş de olabilir. Bunlar yaş, hamilelik gibi özel durumlar, devam eden ya da daha evvel geçirilmiş olan hastalıklar, çevre, iklim, yaşama alışkanlıkları ve çalışma hayatı gibi çevresel etkenlerdir. Beslenme de etken olabilir.

GİORGİO GİORGİONE, eser-biyografi

İTALYAN ressam, (Barbarelli da Castelfranco), 1477 veya 1478 yılında Castelfranco, Veneto'da doğdu. Giorgione'nin hayatı ve eserleri hakkında çok az bilgi vardır. On yıldan kısa sürede gelişen sanatı, Venedik resminin akışını değiştirmiştir. 33 yaşında veba hastalığından öldüğü sırada büyük ün kazanmıştı.

Giovanni Bellini tarafından eğitilen ve Carpaccio, Alvise Vivarini, Catena'nın derslerini takip eden Giorgione, Fransa ve Costa klâsisizmini öğrendi. Aristo'cu filozofların ve Padova üniversitesindeki tabiat profesörlerinin düşünceleriyle beslendi. Avrupa ressamları arasında ışığı değerlendiren ilk ressamdır.

Bütün dünyada tanınan ilk şaheseri, 1505 yıllarında yaptığı "Castelfranco'lu Meryem" dir. Kapalı bir çevre çizgisi içinde gösterilen Meryem ve aziz figürleri, geniş bir göl manzarasının ön planında yer alır. "Üç filozof" adlı yağlıboya tablosunda, ressam kendi dünyasının anlatımında renk unsurlarına büyük önem verir. Bu çok ve ince renkli tablo (açık renkli gökyüzüne karşılık, kayalar ve ağaçların koyu gölgeleri), Giorgione'nin anlatımındaki üslûp özelliğini ortaya koyar. "Fırtına" adlı tablo da daima Giorgione'ye maledilmiştir.

16 Nisan 2017 Pazar

PREKORDİYALJİ (kalp civarında ağrı)

GÖĞÜS duvarının ön bölümünde, kalbin bulunduğu yerde duyulan ağrıyı belirtmek için "prekordiyalji" genel terimi kullanılır. Bu ağrı, kalbin kan akımının azalmasına bağlı olarak gelişen anjina pektoris veya miyokart enfarktüsünde, akut kalp zarı iltihaplarında, kalp genişlemesinde olur.

Kalp dışındaki yapıların hastalıklarında, meselâ; aort iltihaplarında, aortun bölgesel genişlemelerinde, akciğer, mediyastin, yemek borusu tümörlerinde, kaburgalar arası sinirlerle ilgili ağrılarda, zona ve pnömotorakslarda bu ağrı duyulabilir.

Karın bölgesi organların hastalıklarında da refleks bir mekanizmayla ağrı ortaya çıkabilir. Bunlara, diyafram fıtıkları, hava yutma, safrakesesi hastalıkları, pankreas iltihapları, dalak enfarktüsleri örnek verilebilir.

Hiçbir hastalıkla ilişkisi olmayan prekordiyalji tipleri de vardır. Herhangi patolojik önemi olmayan bu ağrılara özellikle sıkıntılı, sinirsel ve dolaşımla ilgili zafiyeti olan veya farklı tipte nevrozları bulunan kişilerde de rastlanabilir.

15 Nisan 2017 Cumartesi

PREMATÜRE ÇOCUK

HAMİLELİĞİN tamamlanmasından önce (çoğunlukla 38. haftadan evvel) doğan bir bebeğin içinde bulunduğu duruma "prematürite" adı verilir. Prematür yenidoğanın kilosu, hamileliğin safhasıyla yakından ilişkilidir. Genellikle tam olgunlaşmamıştır. Vücut gelişimi geri kalmış, derialtı dokusu çok az gelişmiş, derisi ince, emme ve öksürme refleksleri de dahil olmak üzere kas refleksleri zayıftır.

Böyle bir çocuk, gerek doğum travmasına, gerek dölyatağı dışında tek başına yaşamaya hazır değildir. Sıcaklık kontrol mekanizmaları hâlâ çok az etkindir; çeşitli enfeksiyonlara özellikle yatkındır. Aynı şekilde çeşitli organ ve sistemlerinin işlevleri de tam etkin değildir. Bu sebepten, prematür doğanlarda doğum esnasında ölüm oranı, zamanında doğanlara göre çok daha yüksektir.

Prematür bir çocuğa hastanede, bu konuda uzmanlaşmış bir serviste özel bir bakım gösterilmesi gerekir. Bu serviste, içinde bulunduğu şartların gerektirdiği beslenme ve korunma problemleri çözülmeye çalışılır.

BRUNO GİORGİ, eser-biyografi

BREZİLYA'LI heykeltraş, 1905 yılında Mococa, Sao Paulo'da doğdu. Roma ve Paris'te öğrenim gördü. 1953 Sao Paulo biennal'inde "En İyi Millî Heykeltraş" ödülünü aldı. Eserden esere daha da inceltip uzattığı insan figürlerini geometrik şekillere sokar. Eserleri arasında; Brasilia'daki "İki savaşçı" ve Rio'daki "Gençliğe anıt" sayılabilir. Bruno Giorgi, 1993' de Rio de Janeiro'da öldü.

Bruno Giorgi - İki savaşçı

LUCA GİORDANO, eser-biyografi

İTALYAN ressam, "Luca Fapresto (tezelli Luca)", 1632 yılında Napoli'de doğdu. Güney barok sanatının, lâkabından da anlaşılacağı üzere, el ustalığı dillere destan temsilcisi Giordano, özellikle Napoli, Floransa, Venedik ve Roma'da mitolojik ve dinî konular üzerine çalıştı.

İspanya'ya giderek Escorial Sarayında on yıl çalıştı. Napoli'de Ribera'nın yanında yetiştikten sonra, Caravaggio'nun tesirinde kalan ressam, Venedikli ustalarla kaynaşınca üslûbunu değiştirdi. Pietro da Cortona'nın izinde, aydınlık bulutlarla, ışıklarla dolu ferah bir resim tarzını benimseyen Giordano, 1705' de doğduğu şehirde öldü.

Luca Giordano - Persefone'nin kaçırılması (fresk detayı)

14 Nisan 2017 Cuma

PRESBİYOPİ (yakını net görememe)

YAKINDAKİ nesnelerin görüntülerinin ağtabaka (retina) üzerinde odaklaşamamasıyla belirlenen görme bozukluğuna "presbiyopi" denilir. Gözün uyum sağlama kabiliyetinin azalmasıyla beraber ortaya çıkar. 45 - 50 yaşlarından itibaren başlayarak, bütün kişilerde göz merceğinin esnekliğinin azalmasına bağlı olarak görülür.

Bu durumda, yakındaki nesnelerin net görülebilmesi için gerekli kırılma kapasitesi dışbükey merceklerin kullanılmasıyla sağlanabilir. Yaşlı kişilerin bir yazı okurken burun üzerine düşürerek kullandıkları gözlük bu amaca hizmet eder. Kişi, önündeki nesneye burun üstü gözlükle bakarken, lüzum olduğunda, uzak ortama gözlüğün üzerinden (gözlüksüz) bakar. Okuma bittiğinde gözlüğünü çıkartır.

NİCCOLO GİOLFİNO, eser-biyografi

İTALYAN ressam, 1476 yılında Verona'da doğdu. Daha çok doğduğu şehrin kiliseleri için freskler yaptı. "Tevrat'tan sahneler", "Ruhülkudüs'ün inişi" (1518), "Santa Anastasia'da". Niccolo Giolfino 1555' de doğduğu şehirde öldü.

Niccolo Giolfino - Urania

MARCEL GİMOND, eser-biyografi

FRANSIZ heykeltraş, 1894 yılında Tournon-sur-Rhône'da doğdu. Lyon Güzel Sanatlar okulunda Renoir ve Maillol'den ders aldı. 1945' de Devlet Güzel Sanatlar yüksek okuluna profesör oldu. 1958' de Sanat Millî ödülünü kazandı. Marcel Gimond 1961' de Nogent-sur-Marne'da öldü.

Marcel Gimond - Fernand Fleuret

13 Nisan 2017 Perşembe

CLAUDE GİLLOT, eser-biyografi

FRANSIZ ressam ve gravürcü, 1673 yılında Langres'de doğdu. Halk yaşantılarını ve komik olayları konu olarak işledi. Operanın elbise atölyesini ve dekor işlerini yönetti. "Süsler, Armalar, Kemer sarkıtmaları ve Desenleri" adlı kitabı, ayrıca komik sahneleri anlatan "İtalyan tiyatrosu" adlı kitabı yayınladı. Bir müddet Watteau'ya öğretmenlik yapan Claude Gillot, 1722' de Paris'te öldü.

Claude Gillot - İki inatçı

12 Nisan 2017 Çarşamba

DAMAR İÇİ BASINÇ ALICILARI

ATARDAMAR veya toplardamar içinde, kan basıncında (tansiyon) meydana gelen değişimlere duyarlı alıcılar (pressoseptör) bulunur. Atardamar basıncını algılayan alıcılar aort yayında, köprücükaltı atardamarının başlangıcında ve şahdamarın çatallanma yerinde (karotis sinüsü) bulunur. Bu alıcılar, içinde bulundukları yapıların gerilmesine ve çekilmesine duyarlı olan çok dallı ve ağsı sinir liflerinden oluşurlar.

Pressoseptörlerin uyarıları, vagus ve dil-yutak lifleri vasıtasıyla merkezî sinir sisteminde, beyincikte bulunan kalp ve dolaşımla ilgili merkezlere ulaşır. Bunlar üzerinde engelleyici bir tesir göstererek, sinirsel bir refleks mekanizmasıyla damarların genişlemesini, tansiyonun düşmesini, nabzın ve kalp debisinin azalmasını sağlarlar.

Kalbin sağ kulakçığının duvarında ve sağ kulakçığa dökülen damarların duvarında bulunan alıcılar da toplardamar basıncı açısından benzer etkiyi yaparlar.

NİCOLAS FRANÇOİS GİLLET, eser-biyografi

FRANSIZ heykeltraş, 1709 yılında Metz'de doğdu. Rusya'ya gitti, orada bir Resim ve Heykel Akademisi kurdu. Önce Moskova'da yaşadı, daha sonra Petersburg'da Güzel Sanatlar Akademisi müdürlüğüne getirildi. 20 yıllık bir ayrılıktan sonra Fransa'ya dönen sanatkâr 1791 yılında Paris'te öldü.

Nicolas François Gillet
"Paris Venüs'e elmayı sunarken"

MARCEL GİLİ, eser-biyografi

FRANSIZ heykeltraş, 1914 yılında Thuir'de doğdu. 1933' de ilk "Duvar Sanatları Sergisi" ne, Mayıs salonunun açılışında (1943) "Abstraction-Création (soyutlama-yaratma)" grubuna katıldı. 1946' da soyutlamayı bırakarak, pişmiş toprak, bakır ve bronz ile insan şekillerinden esinlenen daha ince bir sanat uygulaması yürüttü. Marcel Gili, 1993' de Paris'te öldü.

Marcel Gili - Olanaklılar

11 Nisan 2017 Salı

PRİAPİZM (istemsiz sertleşme)

PENİSTE herhangi bir cinsel isteğe bağlı olmaksızın sık ve uzun süreli ereksiyonların ortaya çıkmasıyla kendini gösteren bir hastalığa "priapizm" denilir. Genellikle ağrı verir ve meni boşalmasıyla neticelenmez.

Bu rahatsızlığa; prostat iltihapları, mesane (idrar kesesi) iltihapları, siyek iltihapları, omurilik düzeyindeki sinirsel lezyonlar, süngersi dokuyla ilgili tümörler, lösemi veya kansızlık gibi genel hastalıklar sebep olabilir. Birçok vakada hastalıkla ilgili kesin bir sebep ortaya konulamaz.

CHARLES DANA GİBSON, biyografi

AMERİKALI karikatürist ve ressam, 1867 yılında Massachusetts-Roxbury'de doğdu. Bir müddet "Life" dergisinde çalıştıktan sonra derginin müdürlüğüne getirildi. Erkeksi amerikalı kız tipi olan "Gibson Girl" ü çizdi. Birinci Dünya savaşı esnasında resim yoluyla propaganda servisini yönetti. "Mr. Pipp'in Eğitimi" ve "Sosyal Merdiven" albümlerini yayınlayan Gibson, 1944' de New York'ta öldü.

Charles Dana Gibson - Gibson Girl

10 Nisan 2017 Pazartesi

PROGESTERON HORMONU

PROGESTERON (lutein) hormonu, "corpus luteum (sarı cisim)" tarafından salgılanır. Bu hormon, dölyatağının en iç bölümünün, döllenmiş yumurtanın yerleşmesini sağlayacak biçimde gelişmesini sağlar. Ayrıca, hamilelik başladığında, doğrudan plasenta (etene) tarafından yüksek seviyelerde salgılanır.

Progesteron ölçümü, âdet çevrimi sırasında yumurtlamanın olup olmadığını, hamilelikte ise döllenmiş yumurtanın ve plasentanın durumunun iyi olup olmadığını gösteren son derece faydalı bir incelemedir. Ölçümü kanda yapılır.

Progesteronun kandaki normal değerleri: Folikül evresinde 0,3 - 2,5 nanogram/mililitre; sarı cisim evresinde 2,5 - 25 nanogram/mililitre; hamilelikte ise 40 - 270 nanogram/mililitredir. 12. haftadan itibaren progesteron seviyesi sürekli artar. 

GİAMBOLOGNA, eser-biyografi

FLAMAN heykeltraş ve mimar (Gian Bologna, Giovanni Bologna, Jean Bologne), 1529 yılında Douai'de (?) doğdu. Mimarî öğrenimini Anvers'de yaptı. Roma'da antik heykelleri ve Michelangelo'nun eserlerini inceledi. Meslek hayatının önemli kısmını Floransa'da Francesco di Medici ailesinin hizmetinde geçirdi. İlk önemli eseri, Neptün çeşmesidir (1563-66). sanatçı 1608' de Floransa'da öldü.

Giambologna - Uçan Merkür

9 Nisan 2017 Pazar

CORPUS LUTEUM (sarı cisim)

YUMURTALIKTA, yumurta folikülünün olgunlaşıp içindeki yumurtanın serbest hale gelmesinden sonra folikülün dönüştüğü yapıya "corpus luteum (sarı cisim)" denir. Yumurta folikülü, yumurtlamadan sonra (âdet çevriminin 14. gününde) sarı cisme dönüşür. Yumurtanın çıkmasından sonra onu çevreleyen granüloza hücreleri lipitle dolar ve böylece bütün bu yapı sarımsı bir renk alır.

Sarı cismin hücreleri "progesteron" adlı hormon üretir. Bu hormon dölyatağı mukozasını etkileyerek, hücre çoğalması evresinden salgılama evresine geçilmesini sağlar ve dölyatağını, döllenmiş yumurtanın yerleşmesine müsait hale getirir.

Döllenme gerçekleşmişse, sarı cismin hacmi artar ve işlevi, hamileliğin ikinci ayının sonuna kadar devam eder; bundan sonra plasenta (etene), iç salgı faaliyetiyle tek başına gerekli progesteron hormonunu sağlar.

Yumurta döllenmezse, sarı cisim, iç salgı faaliyetini 8 -10 gün kadar sürdürdükten sonra küçülür ve "beyazımsı cisim (corpus albicans)" denilen küçük bir bağdoku kitlesine dönüşür. Sarı cismin faaliyetinin bitmesiyle birlikte âdet kanamaları tekrar başlar.

ALBERTO GİACOMETTİ, eser-biyografi

İSVİÇRE'Lİ heykeltraş, 1901 yılında Stampa'da doğdu. Ressam Giavonni Giacometti'nin oğlu. İzlenimciliğin İsviçre'deki temsilcisi; Cenevre Güzel Sanatlar Okuluna gitti. İtalya'ya gitti, önce Roma'da kaldı sonra Paris'e yerleşti ve Bourdelle'in öğrencisi oldu (1921-26). Kübist ve gerçeküstücü akımların etkisinde kaldı. Başlıca özelliği aşırı incelik olan figürler yaptı. 1962 yılında, Venedik biennali büyük ödülünü ve 1965 yılında da Güzel Sanatlar büyük ödülünü kazanan sanatkâr 1966' da Coire'da öldü.

Alberto Giacometti - Orman   (boyalı bronz - 1951)

DOMENİCO GHİRLANDAİO, eser-biyografi

İTALYAN ressam, (Domenico di Tommaso Bigordi) 1449 yılında Floransa'da doğdu. Minyatürcüydü; Baldovinetti ile resme çalıştı. Verrochio'nun ve Flaman sanatçıların etkisinde kaldı. 1475' de San Gimignaso'da "Santa Fina'nın hayatından sahneler"i çizdi. 1481' de papa 6. Sixtus tarafından Roma'ya çağrıldı. Capella Sistina'nın süslemelerinde çalıştı.

Floransa'ya dönünce Kutsal Kitap'tan çıkardığı birtakım resimlere çağdaş kişilerin portrelerini de ekledi. Michelangelo, ilk çalışmalarını Ghirlandaio'nun yönetimindeki atölyede yapmıştır. Ghirlandaio'nun 1494' de Floransa'da ölümünden sonra kardeşi David bu atölyeyi yaşattı.

Domenico Ghirlandaio'nun David (1452-1525) adlı kardeşi mozaikçi, diğer kardeşi Benedetto (1458-1497) ressamdı. 


Domenico Ghirlandaio - İhtiyar adam ve çocuk

7 Nisan 2017 Cuma

LORENZO GHİBERTİ, eser-biyografi

FLORANSA'LI heykeltraş, kuyumcu ve mimar, 1378 yılında Floransa'da doğdu. 1401' de Jacopo Della Quercia ve Brunelleschi'nin de katıldığı bir yarışmayı kazandı. Floransa'daki vaftizhane için Andrea Pisano'nunkine benzeyen, ikinci bir bronz kapı yapmakla görevlendirildi.

28 bölümden meydana gelen bu kapı 1424' de bitti. Yaprak ve meyvalarla bezenmiş bir kenar süsü içinde, Hz. İsa'nın hayatı, dört havari ve kilise babaları temsil edilmiştir. Ghiberti, aynı zamanda mimar olarak katedralde çalıştı. Or San Michele kilisesi için de birçok heykel yaptı.

1425' de vaftiz yerinin üçüncü kapısını yapmakla görevlendirildi. Tevrat'ın başlıca olaylarını on bölüm halinde topladı. Michelangelo'nun "Cennet Kapısı" adını verdiği bu eser 1452' de tamamlandı. Ghiberti'nin işinde ustalığı, perspektife hakimiyeti ve mekânı kusursuz şekilde düzenlemedeki başarısı bu kompozisyonda ortaya çıkar. Dengeli ve açık üslûbunda gotik sanatın tadı vardır.

Ghiberti, hayatının son yıllarında, "Commentory (yorumlar)" ı yazdı. 1447' de başladığı bu üç ciltlik eserinde; kendisinin antik medeniyeti bilen, ortaçağ kültürüne bağlı. çağdaş bir sanatçı olduğunu söyler. Eserin 2. cildi, modern anlamda ilk sanat tarihi çalışmasıdır. Lorenzo Ghiberti, 1455' de doğduğu şehirde öldü.

Lorenzo Ghiberti - Cennet kapısı  (bütün)

6 Nisan 2017 Perşembe

PROKTORE (rektumdan kan gelmesi)

REKTUMDAN dışkılama veya dışkılama olmadan kan gelmesine "proktore (rektoraji)" denilir. Çeşitli sebeplerle ortaya çıkan hastalıklarda görülür. Bu hastalıklar:

  • Kanamayla seyreden rektum iltihapları
  • Bağırsağın en son bölümündeki ülserler
  • Rektumdaki polipler
  • Sigmoit kolonun veya rektumun kanayan tümörleri
  • Makat çevresindeki çatlaklar
  • Kanamalı hemoroidler olabilir.

Makattan, patolojik nitelikli çeşitli maddelerin, meselâ cerahat ya da mukuslu cerahatin gelmesinde de proktore terimi kullanılır. Bu durum rektum ve çevresindeki dokuların akut veya irinle seyreden bazı iltihaplarında görülebilir.

HÜSEYİN GEZER, eser-biyografi

TÜRK heykeltraş, 1920 yılında İçel, Mut'da doğdu. Balıkesir Necatibey Öğretmen okulunu bitirdi (1944). Güzel Sanatlar Akademisi heykel bölümünde Prof. Belling'in öğrencisi olarak buradan mezun oldu (1944-48). Fransa hükümetinden burs alarak Paris'e gitti.

Paris'te, Ecole Nationale Supérieure des Beaux-Arts'da ve Julian Akademisinde Prof Gimond'un atölyesinde çalıştı (1948-50). Türkiye'ye döndü (1950). Akademinin heykel bölümünde asistanlık, müdür yardımcılığı ve atölye hocalığı yaptı (1955-62). Akademi müdürlüğü yaptı (1966-69). Akademi Heykel bölümünde öğretim üyesi ve Resim-Heykel Müzesi müdürü oldu.

Çağdaş heykel anlayışı içinde bölge özelliklerine önem veren Gezer, birçok büst ve heykel yanında özellikle anıt heykellerinde şahsiyetini ortaya koyar. Eserleri arasında: Dumlupınar zafer anıtı, Antalya, Balıkesir, Karabük, Polatlı ve Kartal'daki Atatürk anıtları, Hacettepe üniversite kampüsündeki bronz kompozisyon, Belediye Sarayı girişindeki Atatürk başı ile Yahya Kemal anıtları. "Efenin aşkı", "Türbanlı kadın" adlı eserleri, "Atlılar" adlı kompozisyonu, "Çocuk ve Ana" Resim ve Heykel müzesindedir.

Heykeltraşlık üzerine kitapları da olan (50 yılın Türk resim ve heykeli-1973 ve Cumhuriyet dönemi Türk heykeli-1984) Hüseyin Gezer, 2013' de İstanbul'da öldü.

Hüseyin Gezer - Efenin Aşkı  (detay)

5 Nisan 2017 Çarşamba

THEODORE GERİCAULT, eser-biyografi

FRANSIZ ressam, 1791 yılında Rouen'de doğdu. 1808' de Carle Vernet'nin atölyesinde resme başladı, sonra Guérin'in atölyesine girdi; burada Gericault'nun gerçek ustası olan Gros'un başlattığı romantik akım ile akademik akım bağdaştırılmaya çalışıyordu.

"İmparatorluk muhafız avcı subayı hücumda" adlı tablosu 1812 sergisinde olay oldu; "Savaşı terk eden yaralı süvari" adlı tablosunda (1814) da görülen ateşli üslûp, desen ve renklerdeki güçlülük yadırganmıştı.

Bourbon'lar geri dönünce, "binicilik" sevgisi, ressamı, kralın Maiyet Süvari birliğine sürükledi ve bu görevde birkaç ay kaldı. 1817' de gittiği İtalya'da Michelangelo'yu keşfi, hayatının dönüm noktası oldu. İki yıl sonra İtalya'dan Paris'e döndü.

4 Nisan 2017 Salı

PROSTATİT (prostat iltihabı)

PROSTAT bezinin akut veya kronik iltihabına "prostatit" denir. İltihap yapan mikroplar, prostat bezine yakın ya da uzak enfeksiyon odaklarından kan veya lenf yoluyla bulaşır.

Mikropların prostata yerleşerek üremeleri, organın travmaya veya baskıya uğramasıyla daha da kolaylaşır. Teşhis ya da tedavi maksadıyla uygulanan sistoskopi, mesaneye (idrar kesesine) kateter koyma gibi yöntemlere bağlı travmalar, mesanede taş bulunması gibi sebepler prostat bezinde iltihap gelişimine zemin hazırlar.

Akut prostatitin belirtileri arasında; apış arasında ağrı, ateş, peniste yanma, idrarla bol miktarda beyazımsı bir salgı çıkarma sayılabilir.

Kronik prostatit belirtileri genellikle akut biçimin belirtilerine benzer, fakat buradaki tablo daha yavaş ilerler ve belirtiler daha hafiftir.

PROSTAT BÜYÜMESİ

Prostat bezinin aşırı büyümesi neticesinde ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. İdrarla ilgili bozukluklara yol açar. Meselâ sık idrara çıkma, gece idrara kalkma ve idrar birikimi görülür.

PROSTATEKTOMİ

Prostatı çıkartmaya yönelik ameliyata prostatektomi denilir. Prostatın aşırı büyümesi durumlarında tatbik edilir. Ameliyatta sadece aşırı büyümüş kısım alınır; baskı altında incelmiş olan bölüm bırakılır.

Nadiren uygulanan tam prostat çıkarılması ameliyatı, prostatın sınırlarını aşmamış kötü huylu (habis) tümörlerin varlığında tatbik edilir.

3 Nisan 2017 Pazartesi

GERÇEKÇİLİK AKIMI (realizm)

GERÇEĞİ olduğu gibi yansıtmaya çalışan edebiyat ve sanat akımına "gerçekçilik (realizm)" denilir. Gerçekçiliğin dürüstlük olduğunu, her tür yalan ve aldatmacadan uzak olduğu için halkın çıkarına daha uygun olduğu yönünde görüşler öne sürülmüştür. Gerçekçilik, natüralizmi meydana çıkarır.

Barbizon okulunun ressamları ve Daumier, gerçekçilik akımının 1848 senesi öncesindeki başlıca temsilcileri olarak belirir. Avrupa devrimleri, sanayileşmenin sonucunda ortaya çıkan toplumsal şartlar ve yeni düşünceler (pozitivizm, sosyalizm, bilime olan umut), insanların hayatını, acılarını ve çabalarını tasvir etme misyonu yüklenen bir sanatın gelişmesine yardım eder.

2 Nisan 2017 Pazar

GERÇEKÜSTÜCÜLÜK AKIMI (sürrealizm)

İLKELERİ, 1924 yılında André Breton tarafından tanımlanan şiir, edebiyat ve sanat akımı. Gerçeküstücülük, bilinçdışının boşalması (ruhsal otomatizm) vasıtasıyla, ahlâk, bilim ve felsefeye varıncaya kadar bütün değerlerin köklü bir şekilde yenilenmesini istiyordu.

André Breton, Paul Eluard, Louis Aragon, Benjamin Péret, Antonin Artaud, Philippe Soupault, Robert Desnos, Réne Crevel, Michel Leiris, Jacques Prévert, Raymond Queneau, René Char, Georges Limbour, Pierre Naville gibi şair ve yazarlar

Max Ernst, André Masson, Pablo Picasso, Hans Arp, Salvador Dali, Joan Miro, Yves Tanguy, Alberto Giacometti, René Margritte, Victor Brauner gibi ressamlar; Man Ray gibi fotoğrafçılar; Luis Bunuel gibi rejisörler, geçici veya sürekli olarak gerçeküstücülük akımı içinde yer aldılar.

Gerçeküstücülük, rüyanın, içgüdünün, arzunun ve başkaldırmanın üstün bir güç olduğunu öne sürer; mantıkî, ahlâki ve sosyal her çeşit kalıplaşma ve düzene karşı çıkar.

1 Nisan 2017 Cumartesi

CİLTTE KAŞINTI (pruritus)

DERİDE kaşıntı, rahatsız edici özel bir duyudur. Derideki serbest sinir uçlarının uyarılmasına bağlıdır. Bu yapılardan kaynaklanan sinirsel uyarılar, ağrı duyumuyla ilgili yolları takip ederek talamustaki sinir merkezlerine ulaşır.

Kaşıntı, mekanik (sürtünme), kimyasal veya ısı ile ilgili uyarılarda ortaya çıkabilir. Genellikle ağrıya oranla daha az şiddetli olan bu uyarılar deride; proteazlar, kinin, histamin gibi çeşitli tipte maddelerin serbest hale gelmesine yol açar. Serbestleşen bu maddeler, sinir uçlarını ikaz ederek kaşıntıya sebep olur.

Kaşıntı, bölgesel bazen de genel olabilir, yoğunluğu çok değişken olan kaşıntı, davetkâr bir niteliktedir. Cildin küçük bir bölgesinde başlayan kaşıntı, kaşıdıkça yeni ve daha geniş bölgelere doğru yayılma eğilimi gösterir. Kaşıma işini fazla uzatmak derinin hırpalanmasına sebep olur.

ALEKSANDR MİHAYLOVİÇ GERASİMOV

SOVYET ressamı, 1881 yılında Mitçurinsk'de doğdu. Ekim devriminde adını duyurmaya başladı. Önce, propaganda afişleri yaptı. 1926' da Mareşal Voroşilov'un portresiyle tanındı. Önce "Kıdemli Sanatçı" sonra da "Millî Sanatçı" ilân edildi. 1947' de Pravda gazetesinde, "toplumcu gerçeklik manifestosu" sayılan bir yazı yayınladı. Natüralizmi savunan ressam, çökmekte olduğunu düşündüğü Batı'nın modern sanatına karşıydı. Gerasimov, 1963' de Moskova'da öldü.

Aleksandr Mihayloviç Gerasimov
"Lenin kürsüde" adlı tablosuyla  (1932)

ALBERTO GERARDİ, eser-biyografi

İTALYAN heykeltraş, 1889 yılında Roma'da doğdu. Kuyumculukla ün kazandıktan sonra, heykeltraşlığa başladı. İkinci Dünya savaşında yıkılan Anzio kilisesine "Santa Teresa" ve Roma'nın Sant'Eugenio kilisesine de "San Michele" heykellerini yaptı. Eserlerinin azlığından anlaşılacağı üzere, titiz ve dikkatli çalışan bir sanatçıdır. 1965' de doğduğu şehirde öldü.

Alberto Gerardi - Santa Teresa