18 Nisan 2017 Salı

GİOTTO Dİ BONDONE, eser-biyografi

İTALYAN ressam, 1267 yılında Floransa'da doğdu. İlk sanat öğrenimini nerede ve nasıl yaptığı konusunda çok az bilgi vardır; buna karşılık ilk sanat faaliyetine Assisi'de başladığı, 13. yy' ın son on yılında burada çalıştığı ve yukarı bazilikanın sahınında bulunan "Eski ve Yeni Ahit Hikâyeleri"nden bazılarını yaptığı bilinir.

Hepsi çok bozulmuş olan bu freskler, renk sisteminde Bizans unsurlarını sürdüren, bazilika süslemesinde ise Cimabue'yi örnek alan Cavallini'nin izleyicisi romalı ressamların tarzında yapılmıştır. Bazı sahnelerde figürlerin konumu ve bu figürlerin manzara unsurlarıyla ilişkisi bakımından yeni, somut bir mekân anlayışı görülür.

Bu ilk fresk dizisinin yapımından sonra Giotto'nun Roma'ya gittiği sanılır. Assisi'deki yukarı bazilikanın sahınında bulunan "Aziz Francesco'nun Hikâyeleri" adlı 28 kareden meydana gelen dizide Arnolfo di Cambio'nun tesiri vardır. Bu dizinin yapımında Giotto, bazı ressamlarla (özellikle Santa Cecilia ustası) işbirliği yapmıştır.

Giotto'nun 13. yy'ın son 25 yılı içinde yaptığı sahnelerde çok az ünlü insan figürüne rastlanır. Kompozisyonlarında, en dramatik ve önemli sahneleri seçerek, hikâyeleri kolaylıkla anlaşılabilecek şekilde ortaya koymuştur. Manzara, mimarî figürlere yalnız fon görevi yapmakla kalmaz, kişilerin hareket ve jestleriyle uyuşan bir ortam oluşturur.

Giotto'nun, boşluk ile kabartmanın sentezi olarak yorumladığı biçimi ön plana alması, üslûbunun gelişiminde yepyeni bir evrenin başlamasına yol açtı. Cavallini'nin etkisiyle, ilk resimlerindeki biçim anlayışını bırakarak daha yumuşak biçimlere yöneldi. 1300 yılı sıralarında Floransa Santa Maria Novella kilisesindeki "Çarmıha gerilme"yi yaptı. 1303-05 arası Padova'ya gitti ve eserleriyle Scrovegni kilisesinin içini süsledi. Bu freskler, Giotto'nun olgunluk devresi eserleridir. Bu eserlerde Assisi'dekilere oranla biçimler daha karmaşık ve gergin, anlatım tonu daha ciddi ve sakindir. Bu sadeleşmeler, renklerle sıkı sıkıya kaynaşan bir ışık anlayışının sonucudur. Manzara, anlatım ritmiyle uyuşum içindedir

Hayatının son otuz yılında Giotto'nun faaliyeti daha da yoğunlaştı. 1334' de Santa Reparata'nın inşaatının başına getirildi ve çan kulesinin yapımına başladı. Sanatçı öldüğü sırada çan kulesinin birinci kornişe kadar tamamlandığı sanılır.  Assisi, Roma, Padova, Rimini, Verona, Napoli ve Milano'ya sanat gezileri yapan Giotto di Bondone, 1337' de doğduğu şehirde öldü.

Giotto di Bondone - Masumların katliamı  (Assisi)
Giotto di Bondone - İsa için yas  (Padova)
Giotto di Bondone - Kutsal kuşları takdis eden Aziz François
Giotto di Bondone - Meryem (Floransa)
Giotto di Bondone - İsa'nın Madeleine'e görünmesi (detay)
Giotto di Bondone - Az. Francis'in mirası reddedişi (Assisi)
Giotto di Bondone - Cehenneme giriş  (Padova)