sieur DE BOİSGUİLBERT (iktisatçı)

FRANSIZ  iktisatçı (Pierre le Pesant), 1646 yılında Rouen'de doğdu. "Ayrıntılarıyla Fransa (1699)" ve "Fransa'nın Gerçek Durumu (1707)"  adlı eserlerinde, yurdundaki yoksulluğun sebeplerini inceledi. Bu yoksulluğu gidermenin yollarını araştırdı. 

Önceleri, fizyokratların öncüsü sayılan Boisguilbert, iktisadî krizleri, maliye sisteminden doğan tüketim yetersizliğine bağlaması bakımından "Toplam talep" teorisinin öncüsü olarak kabul edilmektedir. Sieur de Boisguilbert, 1714' de doğduğu şehirde öldü. 

FRANÇOİS ADRİEN BOİELDİEU (bestekâr)

FRANSIZ  bestekâr, 1775 yılında Rouen'de doğdu. İlk müzik öğrenimini Rouen katedralinde yaptı. 1793' den sonra "Suçlu Kız" adlı, 2  perdelik bir opera-komik yazdı. Bunu "Rosaile ve Mirza (1795)" izledi.

1796' da Paris'e yerleşti ve 1797' de temsil edilen; "İsviçreli Aile", "Mutlu Haber" ve "Bahis" adlı tek perdelik oyunlarla büyük başarı elde etti.

1804' de çar 1. Aleksandr tarafından, saray kilisesi müzik öğretmeni olarak Rusya'ya çağrıldı. 1810' da "Beyaz Kadın (1825)" adlı eseriyle haklı bir ün kazandı. F. Adrien Boieldieu, 1834' de Jarcy'de öldü.

NİELS BOHR (fizikçi)

DANİMARKALI  fizikçi, 1885 yılında Kopenhag'da doğdu. Önce Cambridge ve Manchester'da  J. J. Thomson ve Rutherford'un öğrencisi, 1916' da Kopenhag üniversitesinde profesör, 1921' de de Kopenhag Teorik Fizik enstitüsüne müdür oldu.

Rutherford'un atom modelini, kuanta teorisine göre geliştirmiş olmakla dünyaca tanınır. Bu teori birçok yeni buluşa yol açmıştır. Elektron yörüngelerinin kuanta şartlarına göre belirtilmesi; atom fiziği ile ilgili pek çok olayı, özellikle hidrojen tayfının özelliklerini (Balmer kanunu) ve Mendelyev'in bulduğu, kimyevî elementlerin niteliklerinin devirli olmasının sebebini açıklar. 

Yörüngelerin bu şekilde belirtilme hipotezi, değeri deneyle gerçeklenmiş olan ve "Bohr magneton"u denilen elementer bir magnetik momentin varlığını gerektirir. Bu dikkat çekici eser, yazarına 1922 Nobel fizik ödülünü kazandırdı.

GİOVANNİ BATTİSTA BODONİ (matbaacı)

İTALYAN  matbaacı, 1740 yılında Saluzzo'da doğdu. Avrupa'nın büyük basımevlerince benimsenen  143  farklı biçimde romen harfi dizayn etti. 

"Basımcının El Kitabı (Manuale Tipografico)" adlı eseri, 1813' de Padova'daki vefatından 5 sene sonra yayınlandı. 

JEAN BODİN (hukukçu)

FRANSIZ  hukukçu, filozof ve iktisatçı, 1530 yılında Angers'de doğdu. 

Başlıca eserleri :  "Tarih Bilgilerini Kolaylıkla Öğrenme Metodu (1566)", "M. de  Malestroit'nın Paradokslarına Cevap (1566)", "Cumhuriyet (1576)".

Jean Bodin, 1596' da Laon'da öldü.

JOHANN ELERT BODE (astronom)

ALMAN  astronom, 1747 yılında Hamburg'da doğdu. Berlin gözlemevi müdürü oldu. Gezegenlerin güneşe olan mesafelerini yaklaşık olarak hesaplamaya yardım eden basit bir usül buldu (Bode kanunu). 1826' da Berlin'de vefat etti.

Bode kanunu;  başka gezegenlerin güneşe olan mesafelerini veren deneysel bir formüldür. Eğer mesafeler, Güneş'e göre değil de, Merkür'e göre aranırsa, bu uzaklık ilk terimi (3) ve ortak çarpan (2) olan geometrik oran dahilinde artar. 

Birimi, astronomik birimin onda biri olarak alınırsa, (n) sıralı bir gezegenin Merkür'e olan  (an) uzaklığı :  an  =  3  x  2  üssü (n-1) dir. Güneş'e olan uzaklığı bulmak için, Merkür'den Güneş'e olan mesafeye (4) eklemek lâzım gelir.

LUİGİ BOCCHERİNİ (bestekâr)

İTALYAN  viyolonselci ve besteci, 1743 yılında Lucca'da doğdu. Başpiskoposluk kilisesi müzik yönetmeni papaz Vanucci'nin yanında ilk öğrenimini yaptı. 

Roma'ya gönderildi. Orada viyolonsel ve beste çalıştı. Sonra da Lucca'ya döndü. Ünü günden güne arttı. İtalya ve Fransa'daki konserleriyle başarı kazandı. 

1766' da Paris'e gitti. Bazı yayıncılar, birçok oda müziği parçalarını bastılar. 1769' da Madrid'e (İspanya) yerleşti. İspanya kralının oğlunun daire bestecisi ve virtüozu oldu. 

1787' de Prusya kralı Friedrich Wilhelm tarafından kendisine "saray bestekârı" unvanı verildi ve Berlin'de 1797' ye kadar maaşla çalıştı. Sonunda Madrid'e döndü. 1805' de vefatına kadar bu şehirde kaldı. 

Viyolonsel için konçerto ve sonatlardan başka; bir "Satabat Mater", 20  senfoni, 60  üçlü ve keman için 21 sonat besteledi.

FRANZ BOAS (etnolog)

ALMAN  asıllı etnolog, 1858 yılında Westfalen Minden'de doğdu. "Eskimolar" üzerinde incelemeler yapmak için, Baffin adasına giden bir bilimsel sefere katıldı. Sonra Büyük okyanusun kuzey kıyısıyla ilgilenerek Britanya Kolombiyası'ndaki kabileleri inceledi.

Boas, 1887' de Amerika'ya yerleşti. Colombiya üniversitesinde "etnoloji" profesörü oldu (1889). Kuzey Amerika'daki dil ve kültürlerle ilgili pek çok bilgi topladı. "Kuzey Amerika Yerli Dillerinin El Kitabı (1911)" nı yayınladı. 

Bundan başka "fizik antropoloji" ve özellikle tarihöncesi göçlerle ilgilendi. "Amerikan Antropoloji Derneği"nin kurucularındandır. Franz Boas 1942' de New York'da öldü.

Başlıca eserleri :  "İlkel Sanat (1928)", "Antropoloji ve Modern Hayat (1929)", "İlkel İnsanın Düşünüşü (1911)", "Irk, Dil ve Kültür (1940)". Bu son eserinde, önceki birçok incelemelerini bir araya topladı.

JOHANN FRİEDRİCH BLUMENBACH (natüralist)

ALMAN  natüralist (tabiat bilimci), 1752 yılında Gotha'da doğdu. "Antropoloji"yi ilk kuranlardandır. İnsanları 5  ırka ayırdı; (beyaz, sarı, kızıl, kara, malezyalı).

"İnsan Cinsinin Doğuştan Çeşitliliği (1775)", "Tabiat Bilgisi El Kitabı (1803)", "Mukayeseli Anatomi El Kitabı (1805)" adlı eserleri vardır. 

Johann Friedrich Blumenbach, 1840' da Göttingen'de öldü. 

LÉON BLOY (yazar)

FRANSIZ  yazar, 1846 yılında Périgueux'de doğdu. Genç yaşta Paris'e gitti. Görüşlerini paylaştığı Barbey d'Aurevilly ile arkadaşlık kurdu. "Figaro" ve "Gil Blas" adlı gazetelerde çalıştı. 

"Bir Yıkım Müteahhidinin Sözleri (1884)" ve haftalık bir eleştiri broşürü olan "Le Pal (1885)" ile kendini tanıttı. İlk eseri "Yerkürenin Kâşifi Kristof Kolomb ve Gelecekte Kutsallaştırılması" ve otobiyografik bir roman olan "Umutsuz"u yayınladı (1886). 

Kendi çağına karşı bir çeşit savaş ilânı olan bu kitapta, aforoz edilmiş şâirleri över; (Hello, Barbey d'Aurevilly, Verlaine) ve günün şöhretlerine çatar; (Brunetière, Bourget).

"Yoksul Kadın (1897)", "Kilisenin Son Destekleri (1903)", "Vahşi Hayvan Eğiticisi ve Domuz Çobanları (1905)", "Fakirin Kanı (1909)" adlı eserlerinde; büyük bir felâket sonunda yok olmaya mahkûm olan törelere körü körüne bağlı bir dünyanın çelişkilerini anlattı.

ANDRÉ BLONDEL (fizikçi)

FRANSIZ  fizikçi, 1863 yılında Chaumont'da doğdu. "Fotometri"de yenilikler yaptı. Özellikle birimlerin seçimi ve temel büyüklüklerinin sınıflamasını gerçekleştirdi. 

Fener ve genel ışıklandırma için elektrikli ışık kaynaklarını inceledi. 1893' de hareketli sistemli "osilograf"ı buldu. Fakat başlıca çalışmaları, genel elektrikle ilgilidir. 

Alternatörlerin bağlantısı, senkron ve asenkron motorlar, hat boyunca elektrik yayılmasındaki bozuklukları inceledi. Radyoelektrikte "radyogonyometri" üzerinde çalışmalar yaptı. İlk radyofarları buldu. André Blondel, 1938' de Paris'de vefat etti. İsmi, Donzère-Mondragon'da kurulan hidroelektrik santrale verildi. 

ALEKSANDR ALEKSANDROVİÇ BLOK (şâir)

RUS  şâir, 1880 yılında Petersburg'da doğdu. Küçük yaşta V. Soloviov'un etkisi altında kaldı. 

İçinde; Puşkin'den sonra Rusça yazılmış en güzel birkaç şiirin bulunduğu ilk derlemeleri, en güçlü "sembolist" şâirler arasında yer almasını sağladı :  "Güzel Kadına Şiirler (1904)", "Kardan Maske (1907)".

Daha sonra dinî hava taşıyan şiirler yazdı. "İskit'ler (1918)" ve özellikle ihtilâlin mistik açıdan bir yorumu ve övgüsü olan ve aynı zamanda modern Rus şiirinin şaheseri sayılan "On İkiler (1918)" i yayınladı. A. Aleksandroviç Blok, 1921' de doğduğu şehirde öldü.