AUGUSTE CAHOURS (kimyacı)

KİMYACI,  1813 yılında Paris'de doğdu. Bineau ile beraber, atmosfer basıncı altındaki buhar yoğunluklarını belirledi. Genleşme kanununun, sıcaklık yükselince, soygazlarınkine yaklaştığını gösterdi. 

Daha çok organik kimya ile ilgili çalışmalar yaptı. 1847' de "fosfor pentaklorür"ün çözünmesini inceledi. Biberden "piperidin" elde etti ve ilk asit klorürü olan "asetil klorür"ü buldu. 

"Amil alkolü" ve çeşitli yağ esanslarını, ayrıca Pelouze ile beraber Pensilvanya petrollerinin bileşimini inceledi.

"Allilen türevleri"ne yönelik çalışmalardan sonra, "doymuş karbürler"için belirlenmiş yer değiştirme kuralını "doymamış karbürler"e de tatbik etti.

Birçok bildirilerden başka, "Genel Kimya Dersleri (1855)" adlı bir eser yazan Auguste Cahours, 1891' de Paris'de vefat etti.

JEAN-JACQUES CAFFİERİ (heykeltraş)

İTALYAN  asıllı heykeltraş ailesine mensuptur. 1725 yılında Paris'de doğdu. Babasından ve J. B. Lemoyne'den ders gördü. 1748' de "büyük heykel" ödülünü kazandı.

1759' da Kraliyet akademisine kabul edildi. 16. Louis zamanında, Bernini'nin derin tesirinde kalarak "barok" üslûbunu benimsediği için, kendisine, sanat akımının gerisinde kalmış gözüyle bakıldı. 

İnvalides şapellerindeki aziz heykellerinden başka, Corneille ile Molière'in heykellerini de yaptı. 18. yy' da yaşamış en değerli büstçülerden biridir.

Başlıca büstleri :  "Helvétius (Berlin müzesi)", "Rameau, Lully (Paris operasının fuayesinde)", "Piron, Thomas ve Pierre Carneille, Molière (Comédie-Française'in fuayesinde)", "J. J. Rousseau, Rameau (Versailles müzesi)", "Rotrou (Rouen müzesi)".

Bazen değersiz belgeler kullanarak ya da çoğu ölmüş ve tanımadığı kişilerin büstlerine bakarak yaptığı yeni büstlere canlı ifadeler vermeyi başardı. Jean-Jacques Caffieri, 1792' de Paris'de öldü.

SEBASTİANO CABOTO (denizci)

DENİZCİ,  1476 yılına doğru Venedik'te doğdu.  Giovanni Caboto'nun oğlu. Babasının Kuzey Amerika kıyılarına yaptığı seferlere katıldı. 

1497' de "Terra de Bacalao" adını verdiği Newfoundland'i gördü ve Kuzey Carolina'ya kadar Amerika kıyılarını inceledi. 

1517' de Bristol'den kuzey-batı geçidini aramak üzere yola çıktı ve Hudson körfezine ilk giren o oldu. 5. Karl onu "büyük kaptan" unvanıyla emrine aldı. 

Aynı yıl, güneyden Hindistan'a giden bir yol aramak üzere yola çıktı. Güney Amerika kıyılarına vardı. Rio de la Plata'yı keşfetti ve Parana ile Paraguay ırmaklarının bir kısmında araştırma yaptı. Sonra İngiltere'ye döndü. 6. Edward ona maaş bağladı (1549).

Bilinen tek kopyası Paris'teki Millî Kütüphânede bulunan ve üzerine kendi keşiflerini işlediği bir dünya haritası yaptı. Sebastiano Caboto, 1557' de Londra'da vefat etti.

GEORGES CABANİS (hekim)

FRANSIZ  hekim ve filozof, 1757 yılında Limousin, Cosnac'da doğdu. Önce şiirle uğraştı. "İliada"nın bir çevirisini yaptı. 

Diderot, d'Alembert, Condillac ve d'Holbach ile tanıştıktan sonra, kendini "fizyoloji" ve "felsefe"ye verdi. Mirabeau'nun dostu, çalışma arkadaşı ve hekimiydi. Onun vefatı üzerine "Mirabeau'nun Hastalık ve Ölüm Günlüğü"nü yayınladı (1791).

1794' de Paris'de sağlık bilgisi öğretmeni, 1796' da Fransa enstitüsü üyesi, 1797' de Tıp okulunda klinik profesörü oldu. Georges Cabanis, 1808' de Seraincourt, Rueil'de vefat etti.

Tıp ve fizyoloji eserleri şunlardır :  "Hastaneler Üzerine Gözlemler (1789)", "Tıpda Kesinlik Derecesi Üzerine (1797)", "Tıpda Devrim ve Reforma Bir Bakış (1804)".

GEORGE GORDON BYRON (şâir)

İNGİLİZ  şâir, 1788 yılında Londra'da doğdu. Eski ve soylu bir ailedendi. Henüz  10  yaşındayken Newstead Abbey mâlikânesi (Nottingham) ve bunlarla ilgili "lord" unvanı ona kaldı. 

Babası, annesinden ayrı yaşadığı için; Aberdeen'de, sonra Harrow'da ve nihayet Cambridge'de her türlü isteği yerine getirilerek yetiştirildi. Ayağının biraz aksamasına rağmen spora düşkündü. 

20 yaşına varmadan "Edinburgh Review" dergisinde, şiddetle eleştirilen ilk şiirlerini (Avarelik Saatleri - 1807) yayınladı. Bu saldırıya sert bir yergiyle (İngiliz Ozanları ve İskoçyalı Eleştirmenler - 1809) karşılık verdi.

Ergin yaşa gelince, Lordlar kamarasında yerini aldı. Sonra ansızın Doğu ülkelerine gitti. Oradan dönüşünde, birden tanınmasını sağlayan manzum eserinin ilk 2 bölümünü yayınladı : "Şövalye Harold Hac Yolunda (1812)". Başka birçok eser vererek ününü artırdı.

GOTTFRİED AUGUST BÜRGER (şâir)

ALMAN  şâir, 1747 yılında Harz,Molmerswende'de doğdu. "Sturm und Drang"ın yanısıra, özgün bir Alman edebiyatı oluşturmada payı olan "Göttingen Yazarlar Topluluğu"nun üyesi idi. 

"Lenore (1773)"nin ve  "Vahşi Avcı", "Yiğidin Türküsü" gibi başka baladlarının kazandığı başarı, halkın masallarından ve millî destanlardan esinlenen bu şâiri, çağdaşlarının ne kadar beğendiğini gösterir.

Buna karşılık Schiller onu çok eleştirdi. Bu eleştiri karşısında düştüğü umutsuzluğa, aşk hayatında uğradığı hayâl kırıklığı da eklendi. Her zaman andığı, bütün duygu dünyasını etkileyen ve eserlerinde "Molly" adıyla geçen kadın 1786' da ölünce, 1790' da mutsuz bir evlilik yaptı. İntiharının sebebini bu olaylarda aramalıdır. 

Almanya'nın Goethe'den evvel yetiştirdiği en büyük lirik şâirdi. Gottfried August Bürger, 1794' de (yaş 47) Göttingen'de öldü.

BÜLBÜL (kuş)

BÜLBÜL  sesinin güzelliğiyle tanınan küçük, ötücü bir kuş (luscinia megarhynchos). En bilinen türü; karnının altı açık renk, kuyruğu kırmızımsı olan esmer bülbüldür.

Yere yakın yuva yapan ve böcek yiyen bir kuştur. Ötüşü çok berrak ve âhenklidir. Gece ve gündüz uzun süre ötebilir (dem çekme). 

Kuzey Afrika ve Batı Avrupa'dan Türkistan'a kadar her yerde rastlanır. Avrupa'ya nisan ayında gelir, ağustosda gider. Kışı Afrika'da geçirir.

Uzun gagalı bülbül, Doğu Avrupa ve İsveç'te yaşar. Bunun ötüşü daha farklı ve az berraktır. Özellikle Asya'da bülbülün pek çok türü bulunur. Kızılkuyruk, gerdanlı bülbül, mavi-gerdan bu türler arasındadır. 

Bülbül motifi Doğu'da, özellikle Türk ve Fars edebiyatlarında büyük bir yer tutar. Çileli âşıkların sembolü olarak önemle ele alınır. Bülbülün sevgilisi güldür. Diken ise, bülbüle yani âşığa cefa eden kötülük sembolü rakip veya vuslat yolundaki engeldir.

DİNO BUZZATİ (yazar)

İTALYAN  yazar, 1906 yılında Belluno'da doğdu. Dinlenmek için "müzikle", zevk için "resimle" uğraşır. Çoğunlukla "gerçeksiz" duygulardan esinlenir. 

Sembolizmle realizmin birbirine karıştığı romanlarında; insandaki sürekli aşk ve ölüm düşüncesini işler. 

Zamanın ve alışılmış mekânın dışındaki kahramanları, Kafka'dan etkilenmiş olan ve asıl kaynağını yazarın yalnızlığından alan bir açıklıkla tasvir edilir. 

Başlıca eserleri :  "Tatar Çölü (1940)",  "Baliverna'nın Yıkılışı (1954)",  "Taş Hayâl (1960)".  Bununla beraber, daha insancıl ve daha tutkulu konuları işlediği  "Bir Aşk (1963)" ve "K (1966)" adlı hikâyelerinde, içinde bulunduğu hayâl kırıklığından biraz kurtulmuş gibidir. 

Dino Buzzati (Dino Buzzati Traverso), 1972' de Milano'da vefat etti.