16 Ağustos 2025 Cumartesi

MARQUİS DE CONDORCET (matematikçi, filozof)

F
RANSIZ  filozof, matematikçi ve siyaset adamı (Marie Jean Antoine Nicolas de Caritat). 1743 yılında Ribemont'da doğdu. Henüz 16 yaşındayken; d'Alembert, Clairault ve Fontaine'in huzurunda, bir matematik analiz tezinin savunmasını yaptı. 

"İntegral Hesap Üzerine Bir Deneme (1765)" adlı bir eser ve "Üç Cisim Problemi (1767)" başlıklı bir muhtıra yayınladı. Çalışmaları dolayısıyle, Bilimler Akademisi'ne alındı (1769).  1666 ile 1699 yılları arasında vefat etmiş akademisyenlere dair övgüler (Les Eloges) yazdıktan sonra, Bilimler akademisinin daimî sekreteri oldu.

D'Alembert, Voltaire ve özellikle, Turgot ile ilişkiler kurdu ve önemli yazışmalar yaptı. Turgot aracılığıyla para işleri genel müfettişi tayin edildi. "Ansiklopedi"nin çalışmalarına katıldı, ayrıca iktisatla ilgili yazılar yayınladı.

1782' de Fransız akademisine girdi. Voltaire'in  "Bütün Eserler" ini yayınladı ve haşiyelerini düzenledi. İnsan haklarının tanımlanması üzerinde de önemle durdu.  1789' da 18. yy düşünürlerinin vârisi ve "felsefî parti" nin başı diye tanınıyordu.