15 Ocak 2022 Cumartesi

Basiretçi ALİ EFENDİ (gazeteci)

GAZETECİ,  1845 yılında doğdu (doğum yeri ?). Enderun'dan yetişti ama Saray'da vazife almadı. İstanbul'da, "Menafii Vataniye ve Havadisi Umumiyeye Dair Millet Gazetesi" diye vasıflandırılan "Basiret" gazetesini çıkardı (1869 - 1878,  2376 sayı). Kısa zamanda İstanbul basınının önemli şahıslarından biri oldu. "Basiretçi Ali Efendi" diye ün yaptı.

1870  Savaşı'nda Almanlar'ı tutan yazılar yazdığı için Bismarck tarafından Berlin'e davet edildi (1871). Biraz para, bir de makina alarak döndü. Gazetenin boyu büyüdü, yazıları tamamen siyasî bir hüviyet aldı. 

Ali Suavi de "Basiret"te, felsefe ve ilim konularında yazılar yazdı. Bir makalesinde Ali Suavi, Çırağan Sarayı baskınını ima etmişti. İma gerçekleşince, "Basiret" gazetesi kapatıldı, Ali Efendi İstanbul'dan uzaklaştırıldı. 1908 yılına kadar, Suriye ilçelerinde kaymakamlık yaptı. 

2. Meşrutiyet ilân edilince, çağrılmadan İstanbul'a geldi. Gazetesini çıkarmaya başladı. Birkaç sayı sonra gazetesi tekrar kapanan Ali Efendi, bir süre Berlin'de yaşadıktan sonra, 1910' da İstanbul'da vefat etti.

Basılmış iki kitabı vardır : "Yıldız'ın Hatası (Devlet-i Âliyye ve Rusya Muharebesi, 1908)", "İstanbul'da Yarım Asırlık Vakayii Mühimme, (1909)".