OSMANLI devletinin son yıllarında "hassa mimarlığı" yapmış Ermeni aile. Yaklaşık üç nesil, Osmanlı modern mimarîsinde anıtsal eserler yaparak büyük izler bırakmış mimar ailesidir. Kökenlerinin hangi yöreye ait olduğu kesinleşmemekle beraber, üç bölge öne çıkmıştır. Bunlar; Maraş, Kayseri ya da Bayburt'dur.
KRİKOR AMİRA BALYAN [d. 1764 - ö. 1831 - (67 yaşında vefat etti)]
Eserleri : Sarayburnu'nda yanan (1875) eski sahilsarayı, eski Çırağan sarayı, Dolmabahçe sarayı, Beylerbeyi sarayı, Arnavutköy Valide sahilsarayı, Nusretiye camii, Selimiye kışlası, Davutpaşa kışlası, Defterdar sahilsarayı, Darphane, eski Beyazıt yangın kulesi, 2. Mahmud bendi, Aynalıkavak kasrı.
SENEKERİM BALYAN [d. 1768 - ö. 1833 - Krikor Amira'nın kardeşi (65 yaşında vefat etti)]
Eseri : Yeni Beyazıt yangın kulesi (1828).
GARABET AMİRA BALYAN [d. 1800 - ö. 1866 - Krikor Amira'nın oğlu (66 yaşında vefat etti)]
Eserleri : Dolmabahçe sarayı, Çırağan sarayı, Salıpazarı sahilsarayı, Ortaköy camii, Eyüp'te Çifte saraylar, Harbiye okulu, Yıldız'da eski köşk, Yeşilköy'de Hünkâr köşkü, İzmit Hünkâr köşkü, padişah 2. Mahmud türbesi, padişah Abdülmecid türbesi, Bahçeköy Valide bendi, bazı fabrikalar.
NİKOGOS BALYAN [d. 1826 - ö. 1858 - Garabet Amira'nın en büyük oğlu (32 yaşında vefat etti)]
Eserleri : Ortaköy camii, Ihlamur kasrı, Küçüksu kasrı, Tophane saat kulesi.
SARKİS BALYAN [d. 1835 - ö. 1899 - Garabet Amira'nın oğlu (64 yaşında vefat etti, ailenin en yenilikçi mimarıydı)]
Eserleri : Beylerbeyi sarayı, Çırağan sarayı, Çağlayan kasrı, Ayazağa kasrı, Tokat kasrı, Yıldız kasrı, Muayede kasrı, Mecidiye kasrı, Zincirlikuyu kasrı, Hünkâr kasrı, Valide camii, Hekimbaşı çiftliği, Validebağı köşkü, Kalender köşkü, Gümüşsuyu kışlası, Maçka kışlası.
AGOP BALYAN [d. 1838 - ö. 1875 - Garabet Amira'nın oğlu (37 yaşında vefat etti)]
Eserleri : Beylerbeyi sarayı, Tokat köşkü, Koşuyolu'nda Valide Sultan köşkü, Aksaray Valide camii.
Balyan ailesinin kağıt üzerinde kalmış projelerinin yanında, 1874 yılında padişah Sultan Abdülaziz tarafından inşasına izin verilerek başlanmış dört minareli büyük Aziziye Selâtin Camii vardır. İnşaat 1876' da padişahın tahttan indirilmesiyle terk edilmiştir. Camii, Maçka'da Vişnezâde denilen yerde inşa edilecekti.
Nikogos Balyan erken yaşta vefat edince, Sultan Abdülmecid 3 gün millî yas ilân etmiştir. Balyanlar'ın aile mezarlığı İstanbul, Bağlarbaşı semtindedir.
 |
| Balyanlar'ın önemli bir eseri Aksaray Valide Camii |
 |
| Balyanlar'ın şaheserlerinden Çırağan Sarayı |
 |
| Balyanlar'ın diğer şaheseri Dolmabahçe Sarayı'nın bir kapısı |
