29 Ağustos 2023 Salı

TYCHO BRAHE (gökbilgini)

DANİMARKALI  gökbilgini, 1546 yılında Knudstrup'da doğdu. Hukuk öğrenimi yapmak için gittiği Leipzig'de astronomiyle ilgilendi. Dış ülkelerdeki gözlemevlerini gezdi. Ülkesine dönerek Herridsvadd manastırına yerleşti.

Ertesi yıl, yeni gözlemlediği bir yıldız ilk eserinin konusu oldu :  "1572 Yılının Yeni Yıldızı Üstüne".  2. Fredrik, Sund'daki Hveen adasını ona bağışladı ve kendisini maaşa bağladı.  Ada üzerine Uraniborg şatosunu yaptırdı.

Ayrıca, şatoya ek olarak bir basımevi, bir kâğıt fabrikası, bir de Stelborg gözlemevini kurdu. Kısa süre sonra çevresine; öğrenciler, bilginler hattâ prensler toplandı. Dinin gereklerini yerine getirmemesi ve derebeylerini hor görmesi sebebiyle antipati topladı. 

1588' de tahta geçen  4. Christian, bilgine ödenen devlet maaşını kaldırınca, Almanya'ya gitti.  2. Rudolf'un kendisine Prag'da bir yer vermesi üzerine yeniden çalışmalara başladı.

Bilgin, "ay teorisi" üzerinde önemli düzeltmeler yaptı. "Kırılma" olayını ilk hesaba katan bilgindi, buna uygun bir düzeltme çizelgesi hazırladı. Ayrıca,  777  yıldızı kapsayan bir katalog düzenledi.

Öğrencisi Kepler, onun bıraktığı el yazması notlardan faydalanarak  1000  yıldızlık yeni bir baskı yaptırdı. Merih (mars) gezegeninin hareketiyle ilgili kesin gözlemleri, Kepler'in çalışmalarına ve ünlü kanunlarını hazırlamasına yardımcı olmuştur. Tycho Brahe, 1601' de Prag'da vefat etti.