JEAN CHARCOT (kâşif)

FRANSIZ  kâşif, 1867 yılında Neuilly-sur-Seine'de doğdu. Jean Martin Charcot'un oğlu. Tıp öğreniminden sonra kâşifliğe ve oseanografiye yöneldi. 

Önce "français", sonra "pourquoi-pas?" gemileriyle, Güney Amerika'nın kutup bölgelerinde iki gezi yaptı (1903-05 yılları arası ve 1908-10 yılları arası). Bu gezilerde incelediği bölgelerin haritasını çizdi.

Daha sonra Kuzey Atlantik'de, Manş'da, Akdeniz'de birçok geziye çıktı. Bir uzmanlar ekibinin yardımıyla verimli ilmî araştırmalar yaptı. 1936' da Faxafjord'da  "pourquoi-pas?"  gemisi kayalara çarparak parçalandı ve arkadaşlarıyla beraber vefat etti.

Eserleri  :  1912' den sonra "pourquoi-pas?" gemisiyle yaptığı ilmî gezilerin kısa bir özeti (1919),  "Güney Kutbu Çevresinde (1912, 2 cilt)",  "Gemici Gözüyle Kristof Kolomb (1928)".  Bazı ilmî tebliğlerin yayımını da yönetti.

CLAUDE CHAPPE (mühendis)

FRANSIZ  mühendis ve astronom aileye mensup, 1763 yılında Sarthe, Brûlon'da doğdu. Basit bir sistemle ilk olarak havaî hatlı telgrafı yaptı. 

Millet meclisi kendisine "telgrafçı mühendis" unvanını verdi. Breguet ve Béthencourt bu buluşun yeni olmadığını iddia edince, kapıldığı karamsarlıkla 42 yaşında intihar etti (1805 - Paris).

JEAN ANTOİNE CHAPTAL (kimyacı)

FRANSIZ  kimyacı ve devlet adamı, 1756 yılında Gévaudan, Nojaret'de doğdu. Montpellier'de "tıp doktoru" unvanını aldıktan sonra, aynı ilde "kimya öğretmeni" oldu (1781).

Aynı zamanda, Fransız piyasasına ilk defa sülfürik asit, sunî şap veren kimyasal maddeler fabrikasını kurdu. 1787' de "soyluluk" unvanı aldı. 1793' de barut imâl eden Grenelle kurumlarının başına getirildi. 1795' de Fransa enstitüsüne kabul edildi.

9 Kasım 1799 olayından sonra, "danıştay üyesi",  1800-1804  yılları arasında da "içişleri bakanı" oldu. Ticaret odalarını, ilk sanat okulunu kurdu. Yollar ve kanallar şebekesi yaptırdı. Napolyon tarafından farklı devlet kademelerine getirildi. J. Antoine Chaptal 1832' de Paris'de vefat etti.

Başlıca eserleri :  "Kimyanın Esasları (1790)",  "Güherçileler ve Katranlar (1796)",  "Şarap Yapım Sanatı (1801)",  "Zanaatlara Uygulanan Kimya (1807)",  "Boyama ve Yağ Giderme Sanatı (1808)",  "Tarıma Uygulanan Kimya (1823)".

JEAN CHAPELAİN (yazar)

FRANSIZ  yazar; 1595 yılında Paris'de doğdu.  Fransız akademisinin kuruluşunda büyük payı oldu. İlk üyelerinden olduğu akademinin, bir tiyatro karakteri olan "Le Cid  (Arapça; Seyid)" hakkındaki görüşlerini yazmakla görevlendirildi ("Cid Hakkında Akademinin Görüşü").

30 yıl kadar sonra Colbert, edebiyat alanında bir gelişme sağlamak maksadıyla yazarlara ödül vermeyi düşündüğünde kendisine başvurdu. Yazar, doğruluktan ayrılmayan, ileri görüşlü ve engin bilgisi olan bir kişiydi. 

Çağdaşları üzerinde büyük etkisi oldu. Gerçeğe, tabiîliğe ve kaidelere karşı saygıyı aşılamak için çok çalıştı. Jean Chapelain 1674' de Paris'de vefat etti.

JEAN-FRANÇOİS CHAMPOLLİON (dil bilgini)

FRANSIZ  Eski Mısır dili ve kültürü uzmanı, 1790 yılında Figeac'da doğdu. Genç yaşta, Napolyon'un Mısır'a gönderdiği bilginlerin, anıtlardan kopyaladıkları hiyeroglif yazıtlarını çözmeye çalıştı. 

Bilinen Doğu dillerinden faydalanarak Eski Mısırlılar'ın dilini bulabileceğini düşündü. Mısır hristiyanlarının dinî törenlerde konuştukları "Koptça" ile ilgilendi. 

İnceleyeceği metinleri, Grenoble üniversitesinde tarih profesörüyken (1812-21) toplamaya başladı. 1922' de Edebiyat ve Yazıtlar akademisinde, hiyeroglif yazısının temel kurallarını kapsayan ve Eski Mısır dili ve kültürü araştırmalarının başlangıcını meydana getiren "M. Dacier'ye Fonetik Hiyeroglif Alfabesi Üzerine Mektup" adlı ünlü tebliğini okudu ve sonra da yayınladı.

MARİE DESMARES (tiyatrocu)

FRANSIZ  kadın trajedi oyuncusu (la Champmeslé), 1642 yılında Rouen'de doğdu. Aktör Champmeslé'nin eşi.  Paris'de, Marais tiyatrosunda (1669) ve Bourgogne konağında (1670) "Andromaque" temsilinde "Hermione" rolünü oynadı.

Özellikle son iki perdedeki duygulu oyunu, seyircileri ve oyunun yazarı Racine'i çok heyecanlandırdı. Racine, en beğendiği rolleri ("Bérénice", "Monima", "İphigénie", "Phèdre") bu sanatçıya oynattı. Marie Desmares (la Champmeslé) 1698' de Auteuil'de vefat etti.