JEAN CHAZY (matematikçi)

FRANSIZ  matematikçi ve astronom, 1882 yılında Villefranche-sur-Saône'da doğdu. Önce Lille Fen fakültesinde çalıştı, sonra Sorbonne'da "analitik mekanik" ve "gök mekaniği" profesörü oldu. 

Diferansiyel denklemler, üç cisim problemi, gezegenlerin hareketi ve genel bağıntılılık teorisinin astronomideki kullanımına, özellikle "Merkür günberisinin yer değiştirmesi" uygulamaları üstüne önemli çalışmalar yaptı. Jean Chazy, 1955' de Paris'de vefat etti.

GEOFFREY CHAUCER (şâir)

İNGİLİZ  şâir, 1340 yılına doğru Londra'da doğdu.  Saraya mal veren bir tüccarın oğluydu. 1357' de 3. Edward'ın gelini Elizabeth'in yanına girdi. 

2 yıl sonra kral ile beraber Avrupa seferine katıldı. Esir düşünce, kral fidye ödeyerek onu kurtardı. Bu sıralarda Fransız edebiyatından etkilendi. Jean de Meung'ün "Gülün Romanı" adlı eserini İngilizceye çevirdi. 

Birçok alegori yazdı :  "Mars'ın Yakınması",  "Bir A.B.C.",  "Merhamete Yakınma (1363' e doğru)" başından geçen umutsuz aşktan ilham alır. 

1374' de Londra limanı gümrük müfettişi, 2 sene sonra parlamento üyesi oldu. Diplomatik görevlerle İtalya'ya gönderildi. Orada Petrarca ile tanıştığı sanılır. Ondan aldığı kuvvetli bir İtalyan etkisi birçok eserinde görülür :

MİCHEL CHASLES (matematikçi)

FRANSIZ  matematikçi, 1793 yılında Épernon'da doğdu. 1814' de Paris savunmasına katıldı. İstihkâm subayı oldu, sonra istifa ederek Chartres'a çekildi. Birçok inceleme kitabı yayınladı.

Eski Yunan-Roma bilginlerinin yöntemiyle, hesap kullanmadan geometri meselelerine eğildi. 1841' de École Polytechnique'de, "yer ölçme bilgisi ve uygulamalı mekanik" profesörü oldu.

1846' da Paris Fen fakültesinde, sırf kendisi için konulan "yüksek geometri" kürsüsünü yönetti. Geometriyi en arı biçiminde, bütün teferruatıyla tanıttı. 

1867-69  yıllarında, büyük tartışmalara yol açan birtakım "elyazmalarını" yayınladı. Aslında kendisinden  200 bin frank para koparan Vrain-Lucas adlı birinin uydurmalarına kanmıştı. Michel Chasles, 1880' de Paris'de vefat etti.

JANİNE CHARRAT (dansçı)

FRANSIZ  kadın dansçı, koreograf ve tiyatro yöneticisi, 1924 yılında Grenoble'da doğdu.  1941' de Roland Petit ile resitaller verdi. 

1945' de Stravinski'nin "İskambil Oyunu" adlı eseriyle ilk büyük koreografisini sundu. Ertesi yıl yeni Monte Carlo balesinde Serge Lifar'ın  "Passion" ve "Chota Roustaveli"sini yorumladı.

1948' de Roland Petit'in Paris Balesi için "Kadın ve Gölgesi (Claudel-Çerepnin)" ve "Adam Miroir (Jean Genet'nin Balesi)" adlı eserlerini, daha sonra 1951' de Berlin operasında Werner Eck'in  "Abraxas"ını sahneledi.

1952' de kendi topluluğunu kurdu. Pek çok eser sahneledi ve oynadı. 1961' de televizyon stüdyosunda çıkan bir yangında ağır yaralandıktan sonra, ancak bir sene sonra tekrar sahneye çıkabildi. Janine Charrat, 2017' de (yaş 93) Rueil-Malmaison'da vefat etti.

JACQUES ALEXANDRE CÉSAR CHARLES (fizikçi)

FRANSIZ  fizikçi, 1746 yılında Beaugency'de doğdu. Sorbonne'da fizik profesörlüğü yaptı.  Fransa'da, Franklin'in ve Montgolfier kardeşlerin icadlarının halka yayılmasını sağladı.

Balonların şişirilmesinde sıcak hava yerine hidrojen gazı kullandı (1783).  1798' de sabit hacimli gazların basınç değişikliklerini inceledi. Bu gazların sıkıştırılabilme katsayısının; ilk basınçtan, ısıdan ve gazın mahiyetinden bağımsız olduğunu keşfetti.

Termometrik bir hidrometre yaptı.  J. A. César Charles, 1823' de Paris'de vefat etti.

JEAN MARTİN CHARCOT (hekim)

FRANSIZ  hekim, 1825 yılında Paris'de doğdu.  1873' de "patolojik anatomi" profesörü ve Tıp akademisi üyesi iken, "hastalıkların klinik ve patolojik anatomisi" üzerine yaptığı çalışmalarla ün kazandı. 

Sinir sistemi patolojisinde yeni bir çığır açtı. 1873-84  yılları arası Salpêtrière hastanesinde tam bir "patolojik anatomi" laboratuvarı ve  müzesi kurdu. Orada verdiği dersler bütün dillere çevrildi : 

"Yaşlılık Hastalıkları ve Kronik Hastalıklar Üstüne Dersler (1868-74)",  "Sinir Sistemi Hastalıkları Üzerine Salpêtrière'de Verilen Dersler (1873-75)",  "Karaciğer, Safra Yolları ve Böbrek Hastalıkları Üzerine Dersler (1877)",  "Beyin ve Omurilik Hastalıklarında Lokalizasyon Üzerine Dersler",  "Salpêtrière'de Verilen Sinir Sistemi Hastalıkları Dersleri (1884) (Ch. Féré tarafından yayınlandı)".

Semiolojide değerlerini ortaya çıkardığı birçok belirtiye ismi verilmiştir :  Tabes'de "charcot artropatisi",  Friederich hastalığında "charcot'nun tabeto-serebellöz seyri",  alkolik felçte "charcot stepajı" gibi.  Jean Martin Charcot 1893' de Settons gölü'nde tatildeyken vefat etti. 

RENÉ CHAR (şâir)

FRANSIZ  şâir, 1907 yılında  L'İsle-sur-la Sorgue'da doğdu. Bir ara "gerçeküstücü" akıma kapıldı.  A. Breton ve P. Eluard ile beraber şiirler yazdı. 

"Placard pour un Chemin des Écolier (1937)",  "Dehors la Nuit est Gouverneé (1938)" adlı kitaplarını yayınladı. Direniş hareketinin en güzel şiirlerinden birkaçını yazdı :  "Seuls Demeurent (1945)",  "Feuillets d'Hypnos (1946)".

Başka eserleri :  "Fureur et Mystère (1948)",  "le Soleil des Eaux (1949)",  "Les Matinaux (1950)",  "Poèmes des Deux Années (1955)",  "Recherche de la Base et du Sommet (1955)",  "la Bibliothèque est en Feu (1957)",  "La Parole en Archipel (1961)".

Son kitapları  :  "l'Âge Cassant (1965)",  "Retour Amont (1966)".   "Trois Coups sous les Arbres (1967)" adlı kitabında bütün tiyatro türündeki eserlerini topladı. René Char 1988' de Paris'de vefat etti.