29 Ağustos 2018 Çarşamba

PİETER MONDRİAN, eser-biyografi

HOLLANDA'LI ressam, (Piet veya Pieter Cornelis Mondrian) 1872 yılında Amersfoort, Utrecht'de doğdu. 1892-95 arasında Amsterdam akademisinde okudu. 1906' ya kadar manzara resmi, portre ve natürmortlarda Hollanda resminin geleneksel natüralizmine bağlı kaldı. Sonra Jan Toorop'un etkisiyle Matisse'ye yakınlık duydu.

1911' de Paris'e gitti. Orada kübizm, sanatçıyı basit mimarî şekil yapılarını aramaya yöneltti. Bu yoğun araştırma yıllarında Mondrian, tabiattan alınan geometrik biçim şemalarını yatay ve dikey çizgilere dönüştürdü. Bu basitleştirme, 1909-10 yıllarında yaptığı figüratif ağaç ve peyzaj etütleri dizisinde görülür.

1914' de savaş patlak verince Hollanda'ya döndü. Paris'te başladığı "basitleştirme"yi orada sürdürdü. 1916' da Theo van Doesburg ile tanıştı. Onunla beraber, dikdörtgen ve kare şeklinde sentetik kompozisyonlu tablolarla geometrizm araştırmalarını sürdürdü.

Mondrian, 1917' de bazı ressam, mimar ve heykeltıraş arkadaşlarıyla "De Stijl" grubunu kurdu. Aynı isimli dergide çalışmalar yaptı. O yıllarda yaptığı araştırmalarda, tabiattan tamamen koparak 1920' ye doğru sanatına kesin şeklini verdi. "Kompozisyon" adlı eserinde kullandığı renklerin üçü ana renk (kırmızı, mavi, sarı), diğer üçü de gerçek sayılmayan renklerdir (siyah, beyaz, gri).

Mondrian, resmi bir amaç değil, toplumda bir düzenin, bir dengenin gerçekleşmesi yolunda bir kılavuz olarak görüyordu. 1940' da resmi, yine değişime uğradı. Tablolarının çizgisel konturlarının yerini, çok renkli bir çeşit mozaikten meydana gelen kalın çizgiler almıştı.

Sanatçının bulduğu çözüm yollarının yalnız resimde değil, mimarîde de etkisi oldu. Pieter Mondrian, 1944' de New York'da öldü.

Pieter Mondrian  -  Kompozisyon  (1921)

Pieter Mondrian - Gümüşî ağaç  (1912)

Pieter Mondrian  -  Renkli düzenleme  (1917)