10 Temmuz 2017 Pazartesi

HARMANDALI ZEYBEK OYUNU

TÜRKİYE'NİN Ege Bölgesi'nde oynanan bir zeybek oyunu türüdür. "Harmandağlı" zeybeği de denilir. Erkekler tarafından oynanır. Yiğitçe ve kabadayıca oynanan bir efe oyunudur. Genel olarak tek kişi tarafından oynanmaktadır.

Çoğunlukla İzmir ve Manisa yörelerinde yaygın olan harmandalı zeybeğinin, Çanakkale'nin Ayvalık ilçesinde, Babadeke köyünde 20-30 kişi tarafından toplu bir şekilde oynandığı da görülmüştür. 

Davul-zurna veya davul-klârnet eşliğinde oynanır. Harmandalı zeybeğinin oyun havası, 1916 yılında İzmirli müzisyen Ahmet Yekta Madran tarafından notaya döküldü; buna "yeni harmandalı zeybeği" denildi. Bergama'nın Kaşıkçı köyünde oynanan "dörtlü harmandalı zeybeği" eski harmandalı zeybeğine en yakın olanıdır.

Harmandalı zeybeğinde; ağır ağır oyuna kalkış, efece duruş, kolların ağır ağır sallanışı, havaya kaldırılıp indirilişi, beldeki silâhlıkta bulunan tabancaya davranış, atlama, diz çökme gibi figürler vardır.

Okunan türkünün metni şöyledir:

Harmandalı efem bakıyor hey hey
Bileğinden kanlar akıyor vay vay
Gümüş bilezikli mavzerin vay vay
Namlusundan şimşek çakıyor vay vay

Efeme her cepken yaraşır hey hey
Korku nedir bilmez dolaşır vay vay
Bütün kızanların önünde vay vay
Elinde yatağın savaşır vay vay