"Roman" terimi, bu sanatın kısmen, hristiyanlaşmış pagan Roma imparatorluğu sanatından çıkmış olmasına dikkat çeker. Aynı zamanda da roman sanatının Papalık Roması'na bağlı batılı lâtin ülkelerini kapsadığını da belirtir.
Böylece "roman sanatı" , kendisine çok şeyler borçlu olduğu Bizans sanatından farklılaşır. Roman sanatı, 4. yüzyıllardan beri süregelen ve hristiyanların bazı dinî yapıları kendi âyin usüllerine göre inşa etmelerini sağlayan barış döneminin deneylerine dayanır. Bu deneyler, henüz herkesçe kabul edilen terimlerle ifade edilememektedir.
Başlangıçta ilkel hristiyan veya hristiyanlık öncesi sanat göze çarpıyordu. Daha sonra, Fransa'daki ifadesiyle "merovenj" ve "karolenj" sanatları söz konusu oldu. Ama bu konuda genellikle kabul edilmiş olduğu için "roman öncesi sanatı" deyimini kullanmak doğru olur.
1930' lara doğru, Katalan arkeoloğu Puig i Cadafalch, Akdeniz havzasının batısından Orta Avrupa'nın güney sınırlarına kadar yayılan bir "ilk roman sanatı"ndan söz etti. Ama Loire ülkelerinde ve başka bölgelerde de bir "ilk roman sanatı"na rastlanır.
 |
| Roman sanatı - Azize Foy (altın ve mücevher) 10. yy. |
 |
| Roman sanatı - Altın yaldızlı gümüş ciborium (12. yüzyıl) |
 |
| Roman sanatı - Saint-Lazarre binasının girişi |
 |
| Roman sanatı - Muret'li Aziz Stephanus (mineli levha) 12. yy |
 |
| Roman sanatı - Aziz Blasius efsanesi (12. yy. freski) |
 |
| Roman sanatı - "İsa'nın çocukluğu"ndan detay (12. yy. vitrayı) |
 |
| Roman sanatı - Süslü harf, Eski Ahit'in bir sayfası (11. ve 12. yüzyıl) |
 |
| Roman sanatı - Souvigny sütunu "Tarım işleri ve burç işaretleri" (12. yüzyıl) |
