9 Nisan 2022 Cumartesi

JÁNOS ARANY (şâir)

M
ACAR  şâiri, 1817 yılında Nagyszalonta'da doğdu. Yoksul bir ailenin çocuğuydu. Hayatını; gezgin oyuncu, öğretmen ve belediyede küçük bir memur olarak kazandı. Sonunda kendini şiire verdi.

"Kaybedilen Anayasa (1843)" adlı eseriyle yazarlık mesleğine girdi. 4 yıl sonra, "Toldi" adlı 3 bölümlük destanının 1. kısmıyla "Kisfaludy" derneği ödülünü kazandı. 

1848' de Kurtuluş savaşına katıldı. 1851' den sonra Nagykörös lisesinde öğretmen, 1859' da Macar İlimler akademisi üyesi ve 1865' de Genel sekreteri oldu. 

Deyiş ve öz bakımından kusursuz olan baladlarından (Balladak, 1853-77) dolayı kendisine "Baladlar Shakespeare'i" adı verildi. 

Ayrıca, Shakespeare ve  Aristophanes'den yaptığı çevirilerden başka; "Deli İstok (1850-73)" ve "Buda'nın Ölümü (1864)" adlı anlatı şiirleri yazdı.

Bugün, Macar edebiyatının ana eserlerinden biri sayılan "Toldi" destanını, 1879' da bitirdi. 

Oğlu Lazslo (1844 - 1898) da şiirler ve halk hikâyeleri yazdı. János Arany, 1882' de Budapeşte'de öldü.