1 Şubat 2018 Perşembe

CHARLES LE BRUN, eser-biyografi

FRANSIZ ressam, 1619 yılında Paris'te doğdu. "Fransa'ya dönüş" çığırını açanlardan François Perier'in öğrencisi oldu. Koruyucusu şansölye Ségnier'nin yardımıyla Roma'ya gitti (1642). Üç yıl kaldığı Roma'da, Eskiçağ anıtlarını inceledi. Raphael'in kopyalarını yaptı. Nicolas Poussin'den ders aldı. 1646' da Fransa'ya döndü.

Krallık Resim ve Heykel akademisinin kurulmasında (1648) etkili oldu. 6 Şubat 1663 kararnamesiyle bu kurum, sarayın dekorasyonunda çalışan sanatçılar için bir seminer haline getirildi; yöneticiliğine tam yetkiyle Le Brun seçildi. Semineri, Colbert'in ısrarı ve Mazzini'nin vasiyeti üzerine ve kraldan 1662' de aldığı saray başressamlığı yetkilerine dayanarak yürüttü.

6 Mart 1663' de, 14. Louis'nin emriyle, Gobelins'de kurulmuş olan saray mobilya imalâthanesinin başına getirildi. Burada, halıcılık, marangozluk, kuyumculuk ve mozaik işleri yapılıyordu. İşlerinin çokluğuna rağmen imalâthane için kompozisyonlar çizebiliyordu. Arkadaşları, onun bu eşine az rastlanan verimliliğine hayrandılar.

1658' de Nicolas Fouquet, Le Brun'ü, Vaux şatosunun süslemesini yapmakla ve bir halı imalâthanesi kurmakla görevlendirdi. Maincy atölyesi böylece kuruldu. Le Brun, atölye için ilk halı resimlerini ve özellikle "Musalar" ı çizdi, ayrıca lojmanlar ve bir hastane yaptırdı; bu halı imalâthanesi Gobelins'deki kuruluşun temeli oldu.

Şimdi ona, bütün çalışmalarda uyulacak resmî bir üslûp bulma işi kalıyordu. Krallık Akademisi'nde yapılan uygulamalı öğretim, Rafaello'culuğun Eskiçağ'dan aldığı bir üslûbu sürdürmekteydi; Le Brun bu anlayışı, sadık öğrencisi Louis Licherie'nin yönettiği desen okuluyla Gobelins'e de yerleştirdi.

Colbert, bu üslûbun birliğini sağlamak maksadıyla, 1666' da Roma'da bir Fransa akademisi kurdu; yıllık akademi yarışmalarını kazananlar, burada 3-4 yıl boyunca kültürlerini geliştireceklerdi. Krallık akademisi, başressamın kabul ettiği anlayış içinde değerlendirmelerini yapıyor, ödüller dağıtıyor, öğretim işlerini yürütüyordu.

Le Brun'un belirlediği ilkeler şunlardı: Tabiatın "kusurlarınıYunan ve Roma şaheserlerinde uygulanmış bazı güzellik yasalarına göre düzeltmek. Le Brun, tabiat karşısında edilgen bir tavırdadır; doğrudan doğruya gördüğünü çizer. Daha sonra figürlerine Farnez Herkülü'nün veya Knide Venüsü'nün ölçülerini kazandıracak karşılaştırmalara yöneldi. Resmi, istediği yönde değiştirdi, düzeltti.

Bu öğreti, Le Brun'ün bazı saray şahıslarının portrelerini tam bir zorlukla çizmesine engel değildi, ama gerçekte Poussin'ciliğin sonunu ve Rubens'çiliğin başlangıcını çağrıştıran bir vasatlığa düşme tehlikesiyle karşı karşıya idi. Bu tehlike, başressamın son eserlerinde kendini gösterir.

Colbert'in ölümünden sonra (1683), Mignard'a koruyuculuk eden Louvois yüzünden, Le Brun, 14. Louis'nin gözünden düşmüştü. Charles Le Brun, 1690' da Paris'te öldü.


Charles Le Brun  -  Çarmıhın dikilişi
Charles Le Brun  -  Şansölye Séguier  (1660' a doğru)

Charles Le Brun  -  Ren'i geçiş