29 Kasım 2021 Pazartesi

AKA GÜNDÜZ (yazar)

TÜRK  romancı, hikâyeci, şâir ve gazeteci. Asıl adı Enis Avni'dir. 1886 yılında Selânik'te doğdu. İlköğrenimini Serez ve Selânik'te yaptı. İstanbul'a gelince Galatasaray lisesinde, Edirne ve Kuleli askerî okullarında ve Harbiye'de okudu. Hastalığı sebebiyle Harbiye'den ayrıldı. 

Paris'e giderek 2,5 yıl kadar "hukuk" ve "güzel sanatlar" öğrenimi yaptı. Tahsilini yarıda bırakarak İstanbul'a döndü. Siyasî sürgün olarak Selânik'e gönderildi. 1908' de Hareket ordusuyla, gönüllü olarak İstanbul'a girdi. 

Bir yıl kadar Adana meclisi idare başkâtipliği yaptı. İstifa ederek "gazetecilik" hayatına atıldı. Mütarekede (1919) Malta adasına sürülenler arasındaydı. Yurda dönünce, yazarlığa devam etti. 1932 - 1946 yılları arası Ankara milletvekilliği yapan Aka Gündüz, 1958' de Ankara'da vefat etti. 

Önce Selânik'te çıkan gazete ve dergilerdeki yazılarıyla tanındı. Bunlar arasında; "Çocuk Bahçesi (1905)" ve "Genç Kalemler (1911)" vardır. Millî edebiyat akımına katıldı. 70' e yakın kitap yayınladı. Şiirleri, küçük ve büyük hikâyeleri, romanları, piyesleri, mizah yazıları, fıkraları vardır. Konularını halk çevrelerinden alan, sade bir dille yazılmış yarı realist romanlarıyla sevilir.

Bazı eserleri : "Türk Kalbi (hikâyeler, 1913)", "Bozgun (şiirler, 1913)", "Katırcıoğlu Avcı Sultan Mehmed Devrinde 1508-1509 (1913-14)", "Muhterem Katil (piyes, 1914)", "Ebu Hatırat Sait Paşa Hazretlerine Açık Mektup (1916)", "Gazi Muhtar Paşa Hazretlerine Açık Mektup (1916)", "Kurbağacık (büyük hikâye, 1919)", "Yarım Türkler (1919)", "Can Damarlarımıza Dair İkinci Tetkik (1925)", "Bu Toprağın Kızları (hikâyeler, 1927, 1935, 1942, 1945)", "Tank-Tango (roman, 1928)", "Odun Kokusu (roman, 1928)", "Dikmen Yıldızı (roman, 1928, 1940, 1943)", "Hayattan Hikâyeler (1928)", "Bir Şoförün Gizli Defteri (roman, 1928, filme de alındı)", "Çocuk Kitabı (1928)", "Gazi'nin Gizli Ordusu (1928, 1953)", "İki Süngü Arasında (roman, 1929, filme de alındı)", "Yazı Kitabı (1929)", "Demirel'in Hikâyeleri (1930)", "Meçhul Asker (1930)", "Ben Öldürmedim (1931)", "Beyaz Kahraman (1932)", "Köy Muallimi (1932)", "Yılmazlar'ın İkizler (1932)", "Onların Romanı (1933)", "Kokain (1932)", "Üç Kızın Hikâyesi (1933)", "Aysel (1933, 1942)", "Üvey Ana (roman, 1933, 1939, 1940)", "Yarım Osman (piyes, 1933)", "Mavi Yıldırım (piyes, 1934)", "Gâzi Çocukları İçin (3 cilt, 1934)", "Aşkın Temizi (roman, 1938)", "Çapraz Delikanlı (roman, 1938, 1944)", "Zekeriya Sofrası (roman, 1938, 1944)", "Hicar (1938, 1942)", "O Bir Devirdi (1938)", "Yayla Kızı (roman, 1940, 1945)", "Türk Duygusu (1941)", "Bebek (1941)", "Sansaros (1945)", "Eğer Aşk (roman, 1946)", "Bir Kızın Masalı (roman, 1954)", "Sarı Zeybekler", "Türk'ün Kitabı".