4 Ekim 2018 Perşembe

MUSAHİPZADE CELÂL, (oyun yazarı)

TÜRK tiyatro oyun yazarı (Mahmud Celâleddin), 1868 yılında İstanbul'da doğdu. Gazhane başkâtibi Musahipzade Ali Bey'in oğlu, 3. Selim'in musahiplerinden bestekâr İzzet Şâkir Ağa'nın torunudur. İstanbul'da Feyziye rüştiyesini ve Numune-i Terakki idadisini bitirdi. Babıâli Tercüme odasına girdi (1889). Bir müddet hukuk mektebine devam etti. Bir taraftan da tiyatro alanında çalışmalar yaptı.

Çocukluğunda etkilendiği Karagöz ve ortaoyunlarından başka, Mınakyan Efendi'nin kumpanyasında verilen temsiller ve Ahmed Vefik Paşa'nın Molière'den yaptığı uyarlamalar, tiyatro bilgisinin gelişmesinde önemli oldu.

1912' de ilk piyesi "Köprülüler"i yazdı. Üsküdar livasında bandrol memuru oldu (1917). 1920' de tayin edildiği maliye tahsil memurluğundan emekli olunca (1923), evkaf müzesinde koleksiyoncu olarak çalıştı.

Musahipzade Celâl, 1927' den sonra bütün çalışmalarını tiyatroya verdi. Oyunları Şehir tiyatrosunda oynandı, kendisi de aynı yerde çalıştı. Oyunları, gözlem, tarihî ayrıntı ve yergi bakımından başarılı komedilerdir. 21 piyesi, İstanbul yaşantısına ait bir incelemesi, gazetede tefrika edilmiş bir romanı, basılmamış şarkı güfteleri vardır. Yazar, 1959' da İstanbul'da öldü.

Oyunları: Köprülüler (1912); İstanbul Efendisi (1913); Lâle Devri (1914); Macun Hokkası (1916); Yedekçi (1919); Kaşıkçılar (1920); Atlı Ases (1921); Demirbaş Şarl (1921); İtaat İlâmı (1923); Moda Çılgınlıkları (1923); Fermanlı Deli Hazretleri (1924); Aynaroz Kadısı (1927) [filme alınışı 1938]; Kafes Arkasında (1928); Bir Kavuk Devrildi (1929) [filme alınışı 1939]; Mum Söndü (1930); Pazartesi-Perşembe (1931); Gül ve Gönül (1932); Balaban Ağa (1933).