15 Eylül 2015 Salı

DÜNYAYA DÜŞEN TAŞLAR (video)

DÜNYA atmosferine düşen bir meteor, fiziki yapısına göre irili ufaklı parçalara ayrılarak yanar. Atmoferin böyle bir koruma özelliği olmasaydı; dünya her boydaki meteoritlerle delik deşik olur ve hayat olmazdı. Düşecek parçanın iç yapısı çok önem taşır. Sünger yapısında ise parçalanıp dağılma ihtimâli vardır. Yüksek yoğunluklu metalik-yekpare yapıda olursa; parçalanmaz ve düştüğü yere büyük zarar verir. Meteorun ebatı ise çok daha önemlidir. 100 metre büyüklükteki bir göktaşı, parçalanmadan dünyaya düşerse, çok büyük zararlar verdiği gibi iklim değişikliğine dahi yol açabilir. Bu büyüklükte göktaşları bin yılda bir dünyaya düşmektedir. 10-15 metre büyüklükte olanları ise on yılda bir düşer. Çok daha ufakları ise hemen her zaman düşmekte ve yanarak dağılmaktalar.

2009 yılında Sudan'ın kuzeyine bir göktaşının düşeceği bilgisi gelir. Yaklaşık yirmi saat kadar önce; göktaşının bir kamyon büyüklüğünde olduğu ve sabaha karşı saat 5.46' da çöle düşeceği hesaplanır. Meteor parçalanmazsa; çölde büyük bir krater açacak büyüklüktedir.

Taş atmosfere girince ısınıyor, yanıyor ve yere 37 kilometre kala havada patlayıp parçalanıyor. Hartum Üniversitesi öğrencileriyle Sudanlı gruplar bölgeye giderek tarama yaparlar ve çok sayıda yanmış taş parçaları bulurlar. Göktaşının düşük yoğunluklu olması, patlayıp dağılmasına yol açmıştır.

Aşağıdaki video, dünya atmosferine giren bir meteorun havada patlayarak parçalanması ve yanmasına ait görüntü içerir. (kaynak: nasa)