12 Ekim 2015 Pazartesi

MISIR'DA KISA DEMOKRASİ

MİLÂTTAN  önce 9 bin' de, sahra çöl haline gelince, bölgede yaşayanlar Nil Vadisine göç ettiler. Mö: 3 bin'lerde orada Mısır medeniyetini kurdular. Uzun yıllar devam eden bu istikrarlı medeniyet sonraları kayboldu, unutuldu. Eski Mısır'da Nil nehrindeki uzun süreli su düşüşleri, toplumsal gerilime, askeri ve siyasi çatışmalara sebep olabiliyordu.

Mısır, mö: 332-30 yılları arası Yunan, mö: 30 - ms: 395 arası Roma ve 642' ye kadar da Bizans ile yönetildi. Hristiyanlık inancı güçlendi. 640' da Amr İbn ül-As komutasındaki Müslüman orduları Mısır'a girdi ve İskenderiye Limanı'nı ele geçirdi. Mısır'a İslâmiyet böylece girmiş oldu. 988'de Mısır El-Ezher Üniversitesi kuruldu. Kahire parlak bir başşehir haline geldi.

Kavalalı Mehmet
Ali Paşa (1769-1849)
1517' de I. Selim, Mısır'ı Osmanlı'ya bağladı. Yerel yönetimleri, 247 yıldır orada bulunan Memlûk' lara bıraktı. Napolyon 1798' de İskenderiye'ye çıktı, fakat muvaffak olamadı. 

Osmanlı tarafından Mısır Valiliği'ne Kavalalı Mehmet Paşa tayin edildi (1805). 1811' de Kavalalı, üç yüz Memlûk Bey'ini kalede verdiği ziyafete çağırdı. Hepsini öldürterek Mısır'daki disiplinsizliği ortadan kaldırdı ve düzeni sağladı. Fransız danışmanlarla beraber Mısır'ın iktisadi gelişimini sağladı ve ülkeyi modernleştirdi.

Cemal Abdül Nâsır, SSCB' ye yakın bir politika izledi. Enver Sedat tam tersi ABD' ye yakın siyaset yaptı.

Mısır, Hüsnü Mübarek'ten sonra (2011), çok kısa süreli (bir yıl kadar) parlamenter-demokrasi deneyimi yaşadı. 2013' de ordu yönetime el koydu. Mısır, hâlen askeri yönetim tarafından idare edilmektedir.
Mısır- İskenderiye'de kurulmuş Ulu Cami