19 Şubat 2015 Perşembe

İLK ÜÇ AYDA BEBEK BAKIMI

BEBEĞİN GİYİMİ


Çocukların gereğinden fazla giydirilmesi faydalı değildir. Böyle olduğunda bebeğin vücudu dış sıcaklık değişimlerine uyum gösterebilme kabiliyetini kaybedebilir ve üşümeye daha meyilli olur. Ellerini ısıtmak için giydirmeye çalışmayın zira çoğu çocuklar iyi giyindikleri halde elleri soğuktur. Bebeğin üşüyüp üşümediğini anlamak için yüzünün rengine bakın. Üşüyorsa rengi solar ve ağlar. Ayrıca boynunu ve bacaklarını da kontrol edebilirsiniz.

Yaz aylarında odada iken başlığa gerek yoktur. Bahar mevsimlerinde, pamuklu, ipek veya ince yünden, kışın ise kalın yünden başlık giyebilir.

Dışarı çıkarken giydirilecek ceket veya pelerin, kışın yünden örme, yazın ise pamuklu kumaştan olmalıdır. Bahar aylarında ise ince yün veya pazen kumaştan olmalıdır.

YATACAĞI YER

Annenin, bebeği yanında yatırması tehlikelidir. Uyku esnasında altta kalıp ezilebilir ya da boğulabilir. Ayrıca enfeksiyon da kapabilir. Büyükte önemsiz olan bir nezle, süt çocuğunda solunum yollarının tehlikeli bir hastalığına sebep olabilir.

Bebek altı aya kadar sepet türü bir yatakta yatmalıdır. Bu aylardan sonra çocuk karyolasına geçmek gerekir. Beşik veya salıncaklar daimi yatacak yer olarak kullanılmamalıdır.

Bebeğin bel kemiği yumuşak olduğundan, şilte düz ve sert olmalıdır. Böylece bel kemiği eğriliğinin oluşumu önlenmiş olur. Tüy yataklar, fazla yumuşak olduğu için vücut şeklini bozabildiği gibi bazan da alerjiye sebep olabilir. Sıkı doldurulmuş pamuk veya yünden bir şilte kullanılabilir. Eski bir battaniye de katlanıp çarşafa sarılarak yatak şiltesi olarak kullanılabilir. Yastık kullanmaya ise hiç gerek yoktur.

Yorgan olarak nevresime sarılı ince battaniye uygundur. Nevresim kılıflardan 3-4 tane olursa yeterlidir. Bebeğin yattığı sepetin etrafını pike ile kaplayıp taşan kısmını sepetin dışına doğru çeviriniz. Sineklerden korumak için de ince bir tül örtü ile sepetin üstü kapatılır.

Bebeğin yattığı odanın penceresi, kuzey yönüne bakmamalıdır. Hava ceryanı yaratacağı için bebek ısınamaz ve her tür rahatsızlığa açık hale gelir. (Bu durum büyükler için de söz konusudur) . Bu yüzden yatak odalarımızın cephesi, güney, güney-batı veya güney-doğuya bakmalıdır.

Yaz-kış oda, sık sık havalandırılmalıdır. Bebeğin yattığı yerin, müdahale kolaylığı bakımından anneye yakın olması gerekir...

TEMİZLİK

Genellikle göbek kordonu kuruyup düşene kadar banyo yapılmamalıdır. Vücudun diğer kısımlarını göbeğe su temas ettirmeden silebilirsiniz. Göbeğe her gün sprey şeklinde hazırlanmış alkol sıkabilirsiniz.

Göbek ve çevresinin kızarması enfeksiyon kaptığının işaretidir. Bu durumda iltihabın ilerlememesi için hekime müracaat şarttır.

Bebek, emzirilmesi bittikten sonra altı açılır. Alerjik olmayan hazır ıslak mendille altı temizlenebilir. Kız bebeklerde temizliğin önden arkaya doğru yapılması, idrar yollarının enfeksiyon kapmasını önlemek bakımından önemlidir.

Kaka veya idrar pişik yapmışsa; pişikler için hazırlanmış “çinko-oksitli” pomadı kızarmış bölgelere  sürdükten sonra yeni bezi bağlayın. Pratikte, hazır ıslak mendil kullanılsa dahi silinmiş bölgelerin, yine de ara sıra ıslak bezle silinmesi gerekir.

BANYO

Sağlıklı bebeğin sık yıkanması derinin faaliyetini ve kan dolaşımını artırır. Görünümü sağlıklı ve güzel olur. Annenin su sıcaklığını ılık ayarlaması gerekir. Kullanılacak sabun fazla kurutmayan, yumuşak cinsten olmalıdır. Hazır bebe şampuanları da göz yakmama ve yumuşak olma açısından uygundur. Banyo müddetini kısa tutmalıdır. Şakalaşmayla vakti uzatmamalıdır. Soğuk algınlığına sebep olmadan üç-beş dakikada yıkama işi bitmelidir. Banyo bitince de, ovuşturmadan kurulayarak aceleyle giydirilmesi lâzımdır. Banyodan hemen sonra dışarı çıkarmak uygun değildir.

KULAK, TIRNAK, PENİS TEMİZLİĞİ

Kulaklar özellikle yıkandıktan sonra, pamuklu kulak çubuğuyla temizlenebilir. Dikkat edilecek nokta çubuğun derinliğini, kulak zarına zarar vermeyecek uzunlukta tutmaktır. Bir-birbuçuk santim derinlik kâfidir. Maksat, dışa taşan kaba kiri temizlemektir. İçeriyle oynamaya hiç lüzum yoktur.

Burunda birikmiş mukus atıkları (sümük) için de yine ucu pamuklu kulak çubukları kullanılabilir.

Tırnaklar, çok dipten olmamak şartıyla kesilebilir. Tırnağın yan kenarlarında çok az pay bırakmalıdır. Tırnakların fazla uzamadan kesilmesi, bebeğin yüzünü-gözünü yırtmaması bakımından da lüzumludur.

Erkek çocuklarda penis ucundaki deride peynirimsi bir madde toplanır. Derinin açıklığı dar olursa bu, sıkıntı verir. İltihap ve idrar zorluğuna dahi sebep olabilir. Bu nedenlerden dolayı sünneti geciktirmemelidir. Bebek doğduktan iki hafta sonra sünnet edilmesi tavsiye edilir.

Aile sünneti geciktirmek isterse, her banyoda penis ucundaki deriyi geri-ileri hareketi yaparak temizliği temin edilmelidir. Penis ucu deri kabuğu çok darsa, sünneti geciktirmek çocuğa zarar verebilir...

Kaynak: çocuk.hast.uzm ihsan dogramacı, annenin kitabı 1952