ABDÜLHAK HÂMİT TARHAN (1852 - 1937)
İstanbul'da doğdu. Ömrünün büyük kısmı yurt dışında elçilik kâtipliği ve benzeri görevlerde geçmiştir. Dedesi Abdülhak Molla da şairdi. Orta öğrenimini Paris'te yapmıştır. Fransızcayı Paris'te, farsçayı Tahran'da, ingilizceyi Londra'da öğrenmiş ve özel dersler alarak arapçasını ilerletmiştir.
Edebi değeri olan ilk manzum tiyatroları yazmıştır. Şiir ve tiyatro dışında, sadece hâtıralar yayınlamıştır. Namık Kemal gibi, edebiyatın her türünde eser vermemiştir. Eserlerinin birer sanat harikası olmasına çok itina göstermiştir. Dili ağır ve süslü, ağdalıdır. Edebiyat türlerinin biçimsel gereklerine de aldırış etmeyerek bu biçimleri, düşüncelerini anlatma yolunda sadece bir vasıta saymıştır. "Tarhan" soyadını alan Hâmid'in tiyatro eserlerinin hemen hepsi basılıdır. Bunlardan başka iki cilt tutan "Mektuplar" adlı eseriyle hâtıralar vardır. İstanbul'da vefat etmiştir.
ŞİİRLERİ:
Makber, Ölü, Bunlar O'dur, Belde-Yahut-Divâneliklerim, Hacle, Bir Sefilenin Hasbıhalı, Ruhlar, Tayflar Geçidi, Arziler, Garam
TİYATROLARI:
Macera-ı Aşk, İçli Kız, Sabr ü Sebat, Duhter-i Hindû Sardanapai, Liberte, Tarık, Nesteren, Abdullahüssagir, Tezer, Eşber, İbni Musa, Zeynep, Finten, İlhan, Turhan, Hakan
ABDÜLHAK HÂMİT'TEN ÖRNEK:
Eyvah ne yer ne yâr kaldı
Gönlüm dolu âhü zar kaldı
Şimdi buradaydı gitti elden
Gitti ebede gelip ezelden
Ben gittim o hâksâr kaldı
Bir gûşede târümar kaldı
Bakı o enis-i dilden eyvâh
Beyrût'ta bir mezar kaldı
Sen Fâtıma gittin öyle bensiz
Gönlüm acaba yaşar mı sensiz
Ölmek yaşamak ve can çekişmek
Razıyız aman fakar değişmek
Sen ben gül isek bugün dikensiz
Azade - hayatsın mihensiz
Ben âlemi neyleyim çemenlik
Ben âlemi neyleyim çemensiz
Gitti nazarımdan âh gitti
Bi maksad ü bigünâh gitti
Her ferd cihanda birdir ammâ
Bir tane değildir öyle hâşâ
Bir tane idi o mâh gitti
Aylarca olup tebâh gitti
Görsem yeridir seni karanlık
Nûrum benim ey ilâh gitti
(Makber'den)
